مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 49

الف) کسب رضایت و ارزش بخشی به موقعیت معنوی زن

دیدگاه اندیشمند بزرگ، استاد مرتضی مطهری درباره مهریه چنین است:

زن و مرد، خصوصیات، ویژگی ها و حقوق متمایز و نامتشابه دارند و به لحاظ زیستی و روانی و از بعضی جهات، متفاوت می باشند. مهر، یکی از نمونه هایی است که می رساند زن و مرد، با استعدادهای نامتشابهی آفریده شده اند و قانون خلقت از لحاظ حقوق فطری و طبیعی، سندهای نامتشابهی به دست آنها داده است... نقش زن و مرد در مسئله عشق، مغایر نقش دیگری است. عرفا این قانون را به سراسر هستی سرایت می دهند و می گویند... قانون عشق و جذب و انجذاب بر سراسر موجودات و مخلوقات حکومت می کند.

زن و مرد، برخی تفاوت های طبیعی و روانی با همدیگر دارند. این تفاوت ها سبب می شود که هریک از زنان و مردان، نقاط قوّت و ضعف ویژه خود را داشته باشند. برخی اسباب و عوامل، در طبیعت فراهم آمده که این تفاوت ها و تمایزها ضرری به جریان تعاملات اجتماعی _ خانوادگی نداشته باشد و با وجود تفاوت ها، وقفه ای در جریان مناسبت ها و امور جامعه پدید نیاید. این اسباب و عوامل، اثر تفاوت ها را محو می کنند و در مجموع، روابط زن و مرد متعادل می شود.

پدید آمدن مهر، نتیجه تدبیر ماهرانه ای است که در متن آفرینش برای تعدیل روابط زن و مرد و پیوند آنها با یکدیگر به کار رفته است.

... علاوه بر اینکه مهریه تعدیل کننده روابط زن و مرد است، بدین دلیل که مرد از توان جسمی بیشتری نسبت به زن برخوردار است، ولی مهریه نشانه و گواهی بر قدرت نهفته و سرشته در وجود زن می باشد. به همین جهت، مهریه، موقعیت و جایگاه زن را در تقابل پیوند زناشویی بهبود می بخشد و ضعف جسمی زن را جبران می کند. قانون خلقت، جمال و غرور و بی نیازی را در جانب زن و نیازمندی و طلب و عشق را در جانب مرد، قرار داده است. ضعف زن در مقابل نیرومندی بدنی مرد، به همین وسیله تعدیل و همین جهت موجب شده که همواره مرد از زن خواستگاری می کرده است.

همچنین مهریه، نشانه ای بر سپاس گزاری مرد از اجابت دعوتش از جانب زن است و این آثار در نهایت، علقه خانوادگی را مستحکم تر می کند.