مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 75

بارها و بارها در مشاوره با زوج های جوان، از نزدیک شاهد بودم که تنها مهرهای سنگین تضمینی برای ازدواج پایدار و زندگی آرام و سعادتمند نبوده، گاهی در ادامه زندگی و بروز ستیزه های خانوادگی و سوگ مندانه هنگام جدایی، برای دو طرف به ویژه خانم، مایه دردسر بوده است. در یک مورد، عروس خانم جوان بعد از اینکه متوجه اعتیاد همسرش می شود، پس از ناراحتی های فراوان و دردسرهای زیاد و در نهایت، درمان نشدن و اصلاح شوهر خودکامه و رسیدن به نقطه جدایی، با وجود بخشیدن مهریه خود به میزان یک هزار عدد سکه بهار آزادی، باز هم داماد معتاد و خودخواه، حاضر به طلاق توافقی نبود و با اندیشه اخاذی برای رضایت دادن به طلاق، مبلغ هفت میلیون تومان از خانواده دختر پول نقد می خواست که پس از چند جلسه مشاوره، مسئله به شکل شایسته ای حل شد. مشاهده صدها زوج جوان که بعد از دو _ سه سال زندگی زناشویی، برای جدا شدن، در راهروهای دادگستری این سو و آن سو می روند و نیز تماشای رفتار و شنیدن صحبت های مصرّانه برخی از عروس خانم هایی که مهریه ای هزار سکه ای دارند و با چشم پوشی از همه حق و حقوق شرعی خود و گذشت از مهریه کلان، طالب جدایی و جاری شدن صیغه طلاق هستند، هر نظاره گر بینا و هوشمند را به اندیشه و تأمل فراوان وا می دارد.(1)

ه) موقعیت زن در گذشته

برخی از بزرگان، ریشه بالارفتن مهریه را، در روابط زن و مرد در گذشته می دانند و بر این باورند که در گذشته، زن استقلال اقتصادی نداشت، طلاق برای زن افزون بر بعد عاطفی، از نظر اقتصادی نیز نوعی تهدید به شمار می رفت و برای مرد مشکل اقتصادی ایجاد نمی کرد. مرد با آگاهی از این وضع، موقعیتش را در خانه، فرمان روایانه تفسیر می کرد. زیادی مهریه، تدبیری برای اصلاح ارتباط فرودست زن در روابط خانوادگی است. نبودن استقلال