مهریه و جهیزیه در اسلام و ایران صفحه 81

نیت معامله گرانه در جامعه اسلامی ما، امری بسیار لازم و انکارناپذیر به نظر می رسد.

مهریه در اسلام، بیشتر یک امر معنوی است تا مادی. مهریه، ابزار مادی مناسبی برای تضمین سرنوشت زن نیست، بلکه امری معنوی برای تقویت جایگاه وی به شمار می آید. بدون شک، نخستین هدف اسلام از مهریه نیز بر جنبه معنوی آن استوار بوده است. در تغییر شیوه پرداخت مهریه، توجه کردن به این مسئله ضروری است که مهریه را به عنوان عامل معنوی باید ترویج کرد و تا آنجا که امکان دارد، جنبه مادی آن را کم رنگ ساخت.(1)

ج) جای گزینی نگرش انسانی به جای نگرش اقتصادی

به گمان برخی، با مهریه زیاد به عنوان یک اهرم فشار اقتصادی، تداوم زندگی خانوادگی دختر تضمین می شود، ولی حقیقت این است که زندگی خانوادگی، تعامل و کنش دو انسان است که اصل آن بر پایه ارتباط انسانی، اخلاقی و عاطفی بنا شده است و برای پایداری اش، باید به حفظ این ویژگی همت گماشت. مهریه، به عنوان بخشی از عقد ازدواج، باید به منظور تقویت این هدف باشد، همان گونه که تعبیرهای لطیف قرآنی از مهریه نیز به خوبی گویای این امر است. قرآن، مهریه را نمادی از درستی، ایثار و بخشش می داند و هیچ گاه از آن به عنوان یک امر اقتصادی صرف و بده و بستان بازاری تعبیر نکرده است. پایه زندگی خانوادگی بر عاطفه، محبت، عشق و دلدادگی استوار است و اگر فلسفه مهریه، تأمین این هدف ها باشد، در بهبود وضع زندگی مؤثر است. حال اگر تنها به عنوان اهرم اقتصادی در نظر گرفته شود، زندگی را مستحکم و پایدار نگه نمی دارد. در واقع زندگی بدون تفاهم، محبت، وفاداری و ایثار، دوزخی است که نمی توان در آن تاب آورد، بلکه ارزش