نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 1 صفحه 335

محقق کرکی ادعای اجماع کرده و مرادش اجماع علمای امامیه است، ولی اجماع مورد نظر فخر المحققین اجماع علمای اسلام بود.

- شهید ثانی ره در «مسالک»: «تحریم نظر الرجل إلی المرأه الأجنبیه فیما عدا الوجه و الکفین اجماعیٌّ»

- سبزواری ره در «کفایه»: «لا اعلم خلافاً فی تحریم النظر إلی المرأه الأجنبیه فیما عد الوجه و الکفین من غیر ضروره»

این تعبیر که «لا أعلم خلافاً» فرموده، از عبارت فقهای قبلی قدری سبکتر است، چرا که آنها ادّعای اجماع کرده بودند.

- فاضل هندی ره در «کشف اللّثام»: «و لا یحل له النظر الی غیر الوجه و الکفین من الأجنبیه بالاتفاق و النّص الاّ الضّروره»

- در «ریاض»، روایتی را نقل می کند که «قدمین» دارد، سپس می فرماید:

«لا یقدح فیه الاشتمال علی القدمین المجمع علی عدم جواز النظر الیها»

- نراقی ره در «مستند»: «ما لا یجوز النظر الیه اجماعاً کالقدمین»

- شیخ انصاری ره در «کتاب النکاح»: «خلاف فی أنه لا یجوز مطلقاً فی غیر الوجه و الکفین»

- آقای خوئی ره هم دعوای «لا خلاف» کرده اند، سپس به بحث پیرامون روایاتی می پردازند که بر خلاف اجماع است.

مرحله دوم: (عدم انحصار استثناء از حرمت نظر در وجه و کفین)

ما با مراجعه، پنج یا شش قول در مسئله پیدا کردیم از جمله اینکه پس از فخر المحققین در «ایضاح» مسلم دانسته اند که «قدمین» جزء مستثنیات نیست، این مطلب جزء مسلّمات و مقطوعات نیست، نه علمای امامیه بر این مطلب اتفاق دارند و نه علمای عامّه به تفصیلی که می آید.