نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 1 صفحه 417

1377/9/17 سه شنبه درس شمارۀ (50) سال اول

اشاره

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

کتاب النکاح

خلاصۀ جلسۀ قبل و این جلسه:

در جلسۀ گذشته در بارۀ ادلۀ عامۀ وجوب ستر صحبت کردیم و سه دلیلی را که ادعا شده بود، بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم: دلیل عامی که بر وجوب ستر دلالت کند، نداریم و ادلۀ خاصه به بعد موکول شد. اینک ادلۀ عامّه حرمت نظر را بررسی می کنیم تا معلوم شود آیا دلیلی عامی داریم که بر حرمت نظر به وجه و کفین دلالت کند یا نه؟

***

بحث امروز ما در ادلۀ عامه ای است که بر حرمت نظر دلالت می کند تا در مخصصاتش بحث شود و در بارۀ ادلۀ خاصه در آینده بحث خواهد شد.

الف - دلیل اوّل: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ ... وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ»

مرحوم آقای داماد این آیه را از ادلّۀ عامه تحریم نظر می دانند. و از نظر ایشان تفاوتی نمی کند که «مِن» تبعیضیه باشد یا غیر تبعیضیه!

ما بر عکس فرمایش ایشان، قائل شدیم که «مِن» برای تبعیض باشد یا غیر تبعیض، آیه چنین دلالتی ندارد زیرا اگر برای تبعیض باشد، معنای آیه شریفه آن است که از عین و بصر خائنه باید چشم پوشید چون «مِن» بر سر «بصر» آمده که اسم برای «دیده» است و چون ما دو نوع دیده و عین داریم، عین خائنه و غیر خائنه، مثل ید امینه و ید خائنه، لذا آیۀ شریفه مردم را از چشم خیانتکار بازداشته و فرموده که چشم خود