نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 2 صفحه 135

دوم: روایت مَرْوَک بن عبید:

1) متن روایت:

متن روایت مروک بن عبید که در کافی و خصال(1) نقل شده بنا بر نقل کلینی (ره) این چنین است: «محمد بن یحیی، عن احمد بن محمد بن عیسی، عن مروک بن عبید، عن بعض اصحابنا، عن أبی عبد اللّه - علیه السلام - قال: قلت له: ما یحلّ للرجل ان یری من المرأه اذا لم یکن محرماً؟ قال: الوجه و الکفّان و القدمان»(2)

2) بحث دربارۀ سند و دلالت این حدیث:

دربارۀ ضعفی که در سند حدیث وجود دارد، برخی گفته اند که با استناد کلینی ره و شیخ ره و برخی دیگر به این حدیث و عمل به آن این ضعف جبران می شود. ولی این را نمی توان به طور قاطع گفت. زیرا هرگاه در یک باب راویات متعدّدی باشد، نقل کلینی را نمی توان دال بر اعتماد وی نسبت به فرد فرد روایات - هر چند ضعف سندی داشته باشند - دانست، بلکه ممکن است وی از مجموع من حیث المجموع روایات یک مطلب را برداشت کرده باشد. خلاصه به صرف نقل کلینی نمی توان نسبت به صحت روایت اطمینان حاصل کرد.

بحث مهمی که در اینجا وجود دارد دربارۀ چگونگی دلالت حدیث بر استثنای وجه و کفین است. برخی گفته اند که چون در این روایت «قدمان» را هم جزو مستثنیات باب نظر ذکر کرده و اتفاق و اجماع هست که جواز نظر نسبت به» قدمین وجود ندارد، باید قائل شویم که مفاد این روایت (حتی درباۀ وجه و کفّین) قابل استناد نیست (ما