نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 2 صفحه 34

لصاحبها فتنه (بحار 41/104)

2 (عن الصدوق) روی ابن أبی عمیر عن الکاهلی قال، قال أبو عبد الله (علیه السلام): النظره بعد النظره تزرع فی القلب، الشهوه. و کفی بها لصاحبها فتنه (وسائل 192/20)

3 (عن مصباح الشریعه) فی روایه قال عیسی بن مریم للحواریین: ایاکم و النظر الی المخدّرات (المخدورات، خ ل) فانها بذر الشهوات و نبات الفسق (بحار 42/101)

4 -

تقریب استدلال

«فانها من قبیل منصوص العله و لا ریب فی تحققه فی النظر الی الوجه و الکفین» (اسداء الرغاب 57/1) نگاه به صورت از عوامل اصلی شهوت و فتنه است «و تزرع فی القلب الشهوه و کفی بها لصاحبها فتنه و بذر الشهوات است و نبات الفسق.»

ان قلت: ممکن است مراد از این روایات هم خصوص نظر به شهوت باشد.

قلت: عبارت روایت چنین است «ان النظر تزرع فی القلب الشهوه» نگاه شهوت آفرین است نه اینکه شهوت نگاه آفرین باشد و حمل کردن این جمله بر خصوص نظر شهوانی، شبیه ضرورت بشرط محمول است.

5 -

نقد استاد مد ظله

اولاً مورد این روایات به قرینه روایت ابن أبی عمیر «النظر بعد النظره» است و دلیل حرمت مطلق نظر نیست.

ثانیاً حمل کردن این روایات بر خصوص نظر شهوانی مانعی ندارد و ضرورت بشرط محمول هم نیست، روایت می فرماید نظرهای مکرّر شهوت را در قلب می کارد و باردار می کند، نگاه با شهوت هم، شهوت را در قلب رسوخ داده قلب را تسخیر می کند. خلاصه این نگاه در دل انسان تخم فساد و شهوت را می کارد و ممکن است این خصوص نظر شهوانی باشد پس حرمت نظر بدون شهوت - حتی در دفعۀ دوم - را هم اثبات نمی کند.

«* و السلام *»