نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 3 صفحه 135

الاربه من الرجال قال: الاحمق المولّی علیه الذی لا یأت النساء(1).

روایت چهارم: در معانی الاخبار روایت صحیحی را از علی بن أبی حمزه از أبی بصیر نقل می کند قال: سألت ابا عبد الله علیه السلام عن التابعین غیر اولی الاربه من الرجال؟ قال: هو الابله....(2).

مضمون این چهار روایت یک معنا است و یعنی کسی که رشد عقلی نداشته و تحت ولایت دیگران است.

6) اشکالی در روایت دوم و سوم

اشکالی که وجود دارد این است که در روایت زراره در نقل تهذیب، حضرت فرموده: «هو الاحمق الذی لا یأت النساء»، و در روایت عبد الرحمن بن أبی عبد الله فرمود: «الاحمق المولّی علیه الذی لا یأت النساء»، احمق یا احمق مولّی علیه، مصداق غیر اولی الاربه است در حالی که سائل در دو روایت فوق، از «أُولِی الْإِرْبَهِ» سؤال کرده، چگونه حضرت در پاسخ، «غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَهِ» را تفسیر فرمود؟

در روایت اول و چهارم این اشکال مطرح نیست، اما در روایت دوم و سوم این اشکال مطرح است.

مصحح مسالک الافهام، آقای میرزا محمد باقر شریف، همشیره زادۀ مرحوم آقای گلپایگانی که شخص با ذوق و استعداد و کمالی بود، می گوید: کسی به این اشکال در روایات توجه نکرده است، ظاهراً در این دو روایت، کلمۀ «غیر» در سؤال سائل افتاده است(3). در وسائل نیز که در یکی از این دو روایت، «غیر» را افزوده(4) ، ظاهراً اجتهادی است، و الاّ در نسخ معتبر بدون «غیر» است.

ولی قبل از ایشان، مرحوم فیض و صاحب حدائق به این اشکال برخورد کرده و در صدد حل آن برآمده اند.

1- (1) کافی 523:5 شمارۀ 2.
2- (2) معانی الاخبار: 162 شمارۀ 2.
3- (3) مسالک الافهام، فاضل جواد 284:3، تعلیقۀ (2).
4- (4) وسائل الشیعه 204:20 شمارۀ 2.