- الف) بررسی مسئلۀ 35: 1
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 1
- اشاره 1
- 1) متن مسئله 1
- 1378/01/14 شنبه درس شمارۀ (88) کتاب النکاح/سال اول 1
- 2) توضیح مسئله 2
- 3) نسبت عناوین استثناء شده و طرح یک سؤال: 3
- اشاره 4
- 4) پاسخ سؤال 4
- ب) دلیل استثناء مقام معالجه: 6
- فرق صورت اول و صورت دوم: 6
- اشاره 6
- 2) پاسخ استاد (مدّ ظلّه) به شاهد نقضی مرحوم آقای خوئی قدس سرّه: 8
- 3) کلام مرحوم آیه اللّه حائری قدس سرّه: 9
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 11
- الف) استدلال مرحوم آقای حائری (ره) بر عدم الزام طبیب در معالجه، و جواب استاد مد ظله: 11
- اشاره 11
- 1) الزام طبیب بی فایده است 11
- 2) نیازی به الزام طبیب نیست 12
- 3) نقد کلام مرحوم آقای حائری (ره) 12
- 5) آیا اضطرار مریض برای رفع حکم از طبیب کافی است؟ 13
- 4) نظر استاد - مد ظلّه - دربارۀ حکم ترخیصی طبیب 13
- ب) بحثی دربارۀ روایت ابو حمزۀ ثمالی 14
- 1) متن روایت 14
- 2) مقصود از «فلیعالجها» ترخیص در معالجه است. 15
- 3) بحثی پیرامون معنای أرفق 15
- 4) مرجع ضمیر «اضطرت الیه» 16
- الف) توضیحی دربارۀ معنای روایت ابو حمزۀ ثمالی: 17
- اشاره 17
- اشاره 17
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 17
- 1) بیان آقای حاج شیخ (ره) 19
- 2) توضیح متن: 20
- ب) استثنای دوم، مقام ضرورت: 20
- 1) متن عروه: 20
- 2) توضیح متن: 21
- 1) متن عروه: 21
- د) استثنای چهارم، مقام شهادت: 21
- 1) متن عروه: 21
- 2) توضیح متن: 21
- ج) استثنای سوم، تزاحم با اهم: 21
- 3) دلیل مسئله: 22
- روایت اول: 22
- اشاره 22
- متن روایت: 23
- 4) آیا روایت ناظر به مقام تحمل شهادت است یا ادای شهادت؟ 24
- الف) روایاتِ جواز نظر در مقام اداء شهادت: 25
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 25
- اشاره 25
- 1) روایت اول: صحیحۀ علی بن یقطین 25
- 2) روایت دوم: صحیحۀ صفّار 26
- 3) بررسی دلالت صحیحۀ علی بن یقطین و صحیحۀ صفّار 27
- 5) نتیجۀ بحث 29
- 4) تهافتی در کلام مرحوم آقای خوئی ره 29
- ب) دفاع از مرحوم سیّد در ذکر مستثنیات حرمت نظر: 30
- 1) توجیه کلام مرحوم سید توسط استاد «مد ظله» 30
- اشاره 30
- 2) نظر استاد مد ظلّه 31
- 1) دلیل اول: تعطیل حدود 31
- 2) عبارت کامل ذیل کلام مرحوم سید در عروه 31
- ج) ادلۀ جواز نظر به زانیه حین الزنا برای شهادت دادن به زنا 31
- 4) نقد استاد مد ظلّه 33
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 35
- الف) بیان احتمالات ممکن در کلام مرحوم سیّد (ره): 35
- اشاره 35
- اشاره 38
- بررسی روایات مسئله: 38
- ب) و منها القواعد من النساء اللاتی لا یرجون نکاحاً: 38
- نکته ای حدیثی 41
- اشاره 43
- الف) بررسی حکم قواعد النساء: 43
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 43
- 1) استدلال برای کلام مصنف قدس سرّه 43
- 2) وجه اول برای جمع بین روایات 44
- 3) بررسی وجه اول 44
- 4) وجه دوم جمع بین روایات 46
- 5) توضیحی دربارۀ صحیحۀ بزنطی 47
- 6) خلاصه و نتیجۀ بحث 48
- 7) استدراکی دربارۀ لزوم جلباب برای غیر قواعد 48
- ب) حکم نظر ممیّز به عورت: 49
- اشاره 49
- 1) کلام مرحوم نراقی قدس سرّه 50
- 2) اشکال اول مرحوم آقای خویی - قدس سرّه - 50
- 3) بررسی اشکال اول مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 52
- اشاره 53
- 4) بررسی کلام مرحوم نراقی قدس سرّه توسط استاد مد ظله 53
- تطبیق مطلب کلی بالا بر محل بحث 54
- توضیحی دربارۀ ذیل آیۀ شریفه 55
- 6) بررسی اشکال دوم توسط استاد مد ظلّه 55
- 5) اشکال دوم مرحوم آقای خوئی به کلام مرحوم نراقی قدس سرّهما 55
- الف) ادامۀ بحث جلسۀ گذشته و دو نکته در کلام مرحوم سید: 57
- 1) نکته اول: 57
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 57
- اشاره 57
- اشاره 57
- ب) فرع دوم؛ نگاه به عورت صبی و صبیّۀ ممیّز: 58
- 2) نکته دوم: 58
- اشاره 58
- بررسی این دلیل: 59
- 1) روایت حنان بن سدیر 59
- روایاتی که حرمت را بیان می کند 59
- 6) روایت ششم: 60
- 3) روایت سوم: حدیث مناهی نبی صلی الله علیه و آله: 60
- 4) روایت چهارم: 60
- 5) روایت پنجم: 60
- ج) فرع سوم: نگاه بالغین به بدن بچه های ممیّز: 61
- 9) نتیجۀ بحث 61
- 7) روایت هفتم: 61
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 61
- 9) روایت هشتم: 61
- اشاره 61
- 2) بررسی دلیل اول (عدم مقتض للحرمه) 62
- 3) بررسی دلیل دوم (وجود المانع عن الحرمه) 63
- 4) نظر استاد مد ظلّه 65
- د) فرع چهارم: پوشاندن بدن مرد از نگاه صبیّۀ ممیّز: 65
- 1) صحیحۀ اول بزنطی 66
- اشاره 66
- ح) فرع پنجم: پوشاندن بدن زن از نگاه صبی ممیّز: 66
- 2) صحیحۀ دوم بزنطی 66
- 4) جمع دو صحیحۀ بزنطی و آیۀ شریفۀ «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ» توسط استاد مد ظلّه 67
- 3) بررسی فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) 67
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 68
- 1) متن مسئله 68
- الف) بررسی مسأله 36: 68
- 2) توضیح مسئله 68
- اشاره 68
- 3) متن روایت ابو احمد کاهلی 69
- 5) کیفیت نقل وسائل و مستمسک و بررسی آن 70
- 6) بررسی سند دو روایت بالا 71
- 7) کلام مرحوم آقای حکیم و مرحوم آقای خوئی قدس سرهما 72
- 8) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 73
- 9) نتیجه بحث (تا اینجا) 74
- 1) متن روایت زراره و دلالت آن 74
- ب) سائر روایات مسئله: 74
- اشاره 78
- الف) مرفوعۀ زکریّا المؤمن 78
- 1) متن روایت: 78
- 2) سند روایت: 78
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 78
- 3) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در سند روایت: 79
- 4) نظر استاد مد ظله در سند روایت: 79
- 5) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در دلالت روایت: 80
- 6) نقد استاد مد ظله: 80
- 7) تقریب دیگر فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره): 81
- 8) نقد استاد مد ظله: 81
- 2) بررسی سند روایت: 82
- 1) متن روایت: 82
- ب) صحیحۀ غیاث بن ابراهیم 82
- اشاره 82
- 3) دلالت روایت: 82
- و در تفسیر «شعبه من الزنا» دو احتمال هست: 83
- 1) متن روایت: 84
- ج) مرسلۀ علی بن عقبه 84
- 4) تمسک به روایت غیاث برای مسئلۀ مورد بحث: 84
- شش سالگی چه خصوصیتی دارد؟ 84
- 2) توضیح روایت 85
- د) مرسلۀ هارون بن مسلم 85
- 1) متن روایت: 85
- 2) توضیح روایت 85
- 1) نظر مرحوم آقای خوئی (ره) 87
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 87
- اشاره 87
- الف) شواهدی بر لزوم رفع ید از ظهور روایات: 87
- اشاره 88
- 2) نقد استاد مد ظله بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 88
- نظر محدثین 89
- نظر فقهاء؛ مرحوم محقق ثانی (ره) 90
- ب) عبائر مفسران 91
- دلالت آیۀ شریفه 91
- اشاره 91
- 2) روض الجنان، 92
- 5) فقه القرآن راوندی 92
- 3) مجمع البیان 92
- 4) زبده البیان 92
- 7) نتیجه بحث: 93
- 6) کنز العرفان 93
- الف) بررسی اشکالی پیرامون چگونگی تستّر زن در برابر صبی نابالغ: 94
- اشاره 94
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 94
- 1) طرح اشکال و سؤال 94
- 2) راه جمع اول 95
- 3) اشکال راه جمع اول 96
- 4) راه جمع دوم 97
- 5) راه جمع سوم 97
- 6) چگونگی جمع دو آیه با صحیحۀ بزنطی 98
- ب) بررسی حکم نظر به نابالغ و نتیجه گیری مسئلۀ 36: 99
- 1) حکم نظر شخص به نابالغ 99
- 1) متن مسئله 101
- اشاره 101
- توضیح استاد مد ظلّه 101
- الف) بحث های مربوط به دو عنوان «نگاه مملوک به مالکۀ خود» و «نگاه خصی به اجنبیّه»: 102
- اشاره 102
- 1) مشخص کردن حدود عناوین مورد بحث 102
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 102
- 3) توضیح کلام مرحوم شیخ (ره) در مبسوط 103
- ب) حکم نظر مملوک به مالکه: 105
- 1) کلمات بزرگان دربارۀ روایات مفسرۀ آیۀ شریفۀ «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 105
- 3) نتیجه بحث تا اینجا 106
- 2) توضیحی دربارۀ «ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 106
- اشاره 107
- 1) موثقه عبد الملک بن عتبه النخعی 107
- اشاره 109
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 109
- الف) صحیحۀ محمد بن اسحاق: 109
- 2) توضیح حدیث 109
- 1) متن حدیث: 109
- ب) روایت اثبات الوصیه: 110
- 1) متن حدیث 110
- 2) فقه الحدیث 111
- ج) روایه أخی دعبل 112
- 2) متن حدیث 112
- 1) متن روایت 112
- 1) متن روایت 113
- 2) توضیحی دربارۀ روایت 113
- د) روایت القاسم الصیقل 113
- 3) دو نکته دربارۀ روایت 114
- 1) متن صحیحۀ معاویه بن عمار 115
- اشاره 115
- ها) توضیحی دربارۀ کلام مجمع البیان 115
- 3) یک سؤال و پاسخ آن دربارۀ حدیث 116
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 119
- اشاره 119
- 1) یادآوری و تکمیلی دربارۀ روایت مرحوم شیخ طوسی (ره) در تفسیر «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 120
- 2) نقد مرتبط بودن روایت محمد بن اسحاق به بحث نظر مملوک به مالکۀ خود 121
- 3) بررسی روایات استدلال شده برای تحریم نظر مملوک به مالکۀ خود 122
- اشاره 124
- ب) ادامه بحث نظر خصی به اجنبیه: 124
- 2) تقریب استدلال به روایت 124
- 1) متن صحیحه ابن بزیع 124
- 3) جمع بین صحیحۀ ابن بزیع و سایر روایات 125
- 4) بررسی وجه جمع دوم 126
- 5) حمل روایت ابن بزیع بر تقیّه 128
- 6) توضیحی دربارۀ تقیّه در صحیحۀ ابن بزیع 129
- 7) نتیجۀ بحث 130
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 131
- اشاره 131
- 1) متن عروه: 131
- الف) حکم نگاه خصیّ به اجنبیّه: 131
- 3) استدلال به آیۀ شریفه «أُولِی الْإِرْبَهِ» 132
- 5) روایاتی در تفسیر آیۀ شریفه 134
- 6) اشکالی در روایت دوم و سوم 135
- 8) مناقشه استاد مد ظله بر پاسخ صاحب حدائق (ره) 136
- اشاره 137
- 10) روایتی دیگر 137
- 9) پاسخ استاد مد ظله از اشکال 137
- تفسیری از مرحوم فیض (ره) و مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 138
- ب) حکم نگاه پیرمرد به اجنبیه: 139
- 1) نقد کلام مرحوم سیّد (ره) و استدراکی از مطالب گذشته 140
- الف) دو نکته در تکمیل و توضیح بحث قبل: 140
- اشاره 140
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 140
- اشاره 142
- 2) توضیحی دربارۀ «اَلتّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَهِ» 142
- 1) متن مسئله 143
- ب) نظر زن به مرد اجنبی نابینا (بررسی مسئله 38): 143
- تطبیق این بحث کلی بر مسئلۀ جاری 143
- روایت اول: 145
- 3) روایات مسئله 145
- روایت سوم؛ روایت الجعفریات: 146
- روایت پنجم؛ روایت مکارم الاخلاق: 147
- روایت ششم؛ روایه دعائم: 147
- روایت چهارم؛ روایت الدعائم: 147
- 4) اشکالات عام روایات 148
- روایت هفتم؛ روایت عقاب الاعمال: 148
- ج) حکم صدای اجنبیه (مسئله 39): 149
- 5) خلاصه بحث 149
- 2) توضیح مسئله 149
- 1) متن مسئله 149
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 151
- 1) تقریب وجه اوّل 151
- اشاره 151
- الف) ادلۀ حرمت استماع صدای زن نامحرم (وجه اول): 151
- 2) نقل اقوال فقهاء که استماع صدای زن را حرام دانسته اند 152
- 3) اشاره به اقوال فقهاء دیگر 154
- 4) اشکالات وارده به استدلال فوق برای حرمت 156
- اشاره 160
- الف) توضیحی دربارۀ سخن مرحوم علامه (قدس سرّه) در «جوابات المسائل المهنّائیه الاولی»: 160
- اشاره 160
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 160
- 1) سؤال سیّد مهنّا (ره) از مرحوم علاّمه (ره) و پاسخ وی: 160
- 2) توضیح استاد مد ظلّه دربارۀ پاسخ مرحوم علامه (ره) 162
- 1) استناد به روایات ناهیۀ از جهر به تلبیه برای زنان: 163
- اشاره 164
- روایت اول؛ روایت غیاث بن ابراهیم: 164
- 3) بحث دربارۀ دلالت روایت مسعده در مسئلۀ جاری: 164
- روایت دوم؛ روایت مسعده بن صدقه: 164
- اشاره 164
- نتیجۀ بحث: 166
- 4) آیا روایت عمار ساباطی با روایت مسعده معارض است؟ 166
- روایت اول؛ صحیحۀ ربعی بن عبد الله: 167
- اشاره 167
- 5) روایات معارض با روایات نهی کننده از سلام کردن مرد به زن: 167
- روایت دوم؛ روایت أبی بصیر: 168
- اشاره 170
- اشاره 170
- تذکاری دربارۀ سند روایت عمار ساباطی 170
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 170
- الف) حکم سماع صوت اجنبیّه با التذاذ و خوف فتنه؛ ادله: 170
- 3) کلمات فقهاء 171
- 1) اجماع 171
- 2) بررسی اجماع 171
- اشاره 172
- ب) روایت مسئله 172
- 2) نظر استاد مد ظله در معنای روایت 173
- 1) دلالت روایت 173
- اشاره 174
- ج) استدلال به آیۀ شریفه 174
- 2) نظر استاد مد ظله 175
- 1) معنای خضوع به قول 175
- 3) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 176
- 4) جواب مرحوم آقای خوئی (ره) به مرحوم آقای حکیم (ره) 177
- 2) کلام مرحوم آقای حکیم (ره) در توضیح کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- اشاره 178
- 1) کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 178
- الف) بررسی اقوال فقهاء پیرامون صحبت کردن محرک بانوان: 178
- 3) توجیه و نقد کلام مرحوم آقای حکیم (ره) توسط استاد مدّ ظلّه 179
- 5) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 180
- 4) بررسی کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 180
- 6) نقد کلام مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظلّه 181
- اشاره 182
- 1) تفسیر طمع 182
- 2) تفسیر «فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ» 184
- ج) دلیل دیگر بر حرمت صحبت کردن با التذاذ با نامحرم 185
- 2) نقد استاد مد ظلّه بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- اشاره 186
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 186
- 1) توضیحی دربارۀ مراد مرحوم آقای خوئی (ره) 186
- الف) دو توضیح در تکمیل بحث قبل: 186
- اشاره 188
- تطبیق بحث فوق بر محلّ کلام 192
- اشکال و دفع اشکال 192
- ب) حرمت مس اجنبیّه: 193
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری و اشکال مرحوم آقای حکیم قدس سرهما 193
- 2) اشکال مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 193
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 197
- اشاره 197
- الف) بحث دربارۀ حرمت لمس بدن زن و مرد اجنبی: 197
- 1) بررسی فرمایش مرحوم شیخ انصاری (ره) در این باره 197
- 2) آیا حرمت نظر، ملازمه با حرمت لمس دارد یا نه؟ 198
- 3) بررسی اشکال در دلالت حدیث أبی سعید: 200
- اشاره 200
- 4) آیا بین جواز نظر و جواز مس ملازمه وجود دارد؟ 200
- روایت اول؛ روایت عمرو بن خالد از زید بن علی: 201
- روایت دوم؛ روایت مفضّل بن عمر: 201
- توضیحی دربارۀ سند حدیث: 202
- دلالت حدیث: 202
- 1) متن مسئلۀ 41 203
- ب) بررسی مسائل 41 و 42: 203
- 2) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 203
- 3) ایرادات استاد مدّ ظلّه به کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 203
- 4) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 204
- 5) نظر استاد مدّ ظلّه دربارۀ روش جمع بین روایات 205
- 1) متن عروه: 207
- الف) حکم دخول پسر بر پدر: 207
- اشاره 207
- 2) ادلۀ مسئله: 207
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 207
- 3) کلام مرحوم آقای خوئی و آقای حکیم (ره) پیرامون روایت فوق: 208
- 4) بحث سندی 208
- اشاره 209
- 5) نظر استاد (مد ظلّه) 209
- سه وجه در این زمینه متصوّر است؛ 210
- 7) روایت دوم: 211
- 6) دلالت روایت 211
- 8) بیان مرحوم آقای خوئی (ره) و نظر استاد مدّ ظلّه 212
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 214
- اشاره 214
- الف): «آیا فرزند می تواند بدون اجازه نزد پدرش برود؟» 214
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 214
- 2 - نقد استاد مدّ ظلّه: 217
- ب) آیا ورود پدر بر فرزند اجازه می خواهد؟ 217
- 1 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 217
- 2 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 219
- 1 - روایت مسئله: 219
- اشاره 219
- 3 - نقد فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظله: 220
- د) طرح مسئله 45: 221
- 1 - متن مسئله: 221
- 2 - بررسی اطلاقات حرمت نظر؛ فرمایش مرحوم نراقی (ره) 221
- 3 - نقد کلام مرحوم نراقی (ره): 222
- 4 - بررسی استصحاب: 222
- اشاره 222
- اشکال اول استصحاب (شبهه حکمیه است) 223
- اشکال سوم استصحاب (موضوع باقی نیست) 223
- اشکال دوم؛ در موارد شک در مقتضی استصحاب جاری نیست 223
- 6 - بررسی فرمایش مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- 5 - کلام مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- نتیجه بحث: 225
- الف) تاریخچۀ طرح عنوان نظر به اعضاء منفصل اجنبیّه و وجوه تحریم نظر: 226
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 226
- 1) تاریخچۀ بحث: 226
- اشاره 226
- 2) وجه اول؛ استصحاب حرمت نظر، 227
- 2) اشکال مرحوم آقای حکیم به مرحوم شیخ قدس سرهما 229
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری قدس سرّه 229
- ب) بررسی وجه اوّل تحریم (استصحاب عدم جواز نظر) 229
- 3) دو کلام مرحوم شیخ انصاری (ره) در وسائل در بحث استصحاب 231
- 4) توضیح مرحوم آقای داماد (ره) 232
- 5) مبنائی دیگر در باب استصحاب و مناقشۀ مرحوم آقای داماد (ره) در آن 233
- 6) تأییدی بر مبنای مرحوم آقای داماد (ره) از باب مطهرات 234
- 7) بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه توسط استاد مدّ ظلّه 235
- الف) بررسی کلام مرحوم آقای داماد (ره) در باب بقاء موضوع در استصحاب: 237
- 1) توضیح کلام مرحوم آقای داماد (ره) (یادآوری) 237
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 237
- اشاره 237
- 2) بررسی کلام مرحوم آقای داماد قدس سرّه توسط استاد مد ظلّه 238
- 3) مبنای استاد مد ظلّه در این بحث 239
- 4) تطبیق مبنای اصولی استاد مدّ ظلّه بر بحث فقهی 242
- اشاره 243
- 1) بررسی کلام آقای حکیم قدس سرّه 243
- ب) ادامۀ بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه: 243
- ج) بررسی سایر ادلۀ حرمت نظر به اعضای قطع شده نامحرم 245
- 1) تمسّک به اطلاقات روایات 245
- د) ادله جواز نظر به اعضاء منفصله از نامحرم 247
- تقریب اول: (تقریب مرحوم صاحب جواهر) 247
- 2) روایات وصل شعر مرأه 247
- اشاره 247
- تقریب دوم: (تمسک به روایات مجوزه) 247
- 1) اصل برائت 247
- 3) بررسی ادلۀ جواز توسط استاد مدّ ظلّه 248
- 4) نتیجۀ بحث 249
- الف) توضیح مسئله 46: 250
- اشاره 250
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 250
- 2) توضیح دربارۀ موضوع مورد بحث 250
- 1) متن مسئله 250
- ب) روایات مختلف بازدارنده از وصل شعر به شعر: 251
- 1 - مرسلۀ ابن أبی عمیر: 251
- 1) روایاتی که به طور مطلق از وصل کردن مو به مو بر حذر داشته 251
- 2 - مضمرۀ علی: 252
- 1 - مرسلۀ فقیه: 252
- 2) روایتی که از «وصل شعر به شعر غیر» نهی کرده است 252
- 3) روایاتی که مربوط به «وصل کردن شعر مرأه به شعر مرأه» است 252
- روایت فقه الرضا علیه السلام: 252
- 2 - روایت مکارم الاخلاق: 253
- 1) مقدمه 253
- ج) بررسی چگونگی حمل روایات ناهیه از وصل شعر به شعر بر کراهت: 253
- 1 - روایت عبد الله بن حسن: 254
- 2) روایاتی که از آنها کراهت استظهار شده است 254
- 2 - روایت ثابت بن أبی سعید: 254
- 3) بحث استاد مدّ ظلّه دربارۀ اسناد این روایات 255
- 4) بررسی دلالت روایات مذکور بر کراهت 257
- 5) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) در این باره 258
- 6) توضیحاتی دربارۀ مسائل 47 تا 49 259
- 1 - متن مسائل 47، 48 و 49: 259
- 2 - توضیحی دربارۀ مسئلۀ 49: 259
- 3 - بررسی کلامی از مرحوم آقای مطهری (قدس سرّه): 260
- الف) بررسی مسئلۀ 50: 261
- 1) متن عروه: 261
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 261
- اشاره 261
- اشاره 262
- وجه اول؛ تمسک به عام در شبهۀ مصداقیه 263
- توضیح این وجه و مبنای مرحوم سیّد (ره) 263
- - اشکال اول: 265
- وجه دوم؛ استصحاب عدم ازلی 265
- اشکالات استاد مد ظلّه بر جریان استصحاب عدم ازلی 265
- - اشکال دوم: 266
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 266
- وجه سوم؛ مبنای مرحوم نائینی (ره) 266
- وجه چهارم؛ قاعدۀ مقتضی و مانع 267
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 268
- مختار استاد (مد ظلّه) 269
- بیان مرحوم آقای خوئی (ره) 270
- 3) ادامۀ مسئله (5) عروه: 271
- توضیحی از استاد (مدّ ظلّه) 271
- 4) ادامۀ مسئله (51) عروه: 272
- ب) بررسی مسئله 51: 273
- اشکالی بر مرحوم سیّد (ره) 273
- متن عروه: 273
- 5) ادامۀ مسئله 51 عروه: 273
- اشاره 273
- ج) طرح مسئله 52: 274
- متن عروه: 274
اشکال دوم: این است که فرد ظاهر تمام این روایات که نمی توان آن را از تحت مدلول روایات بیرون کرد، نگاه به صورت و سر مردهای نامحرم است که در حال عادی ظاهر است. ما قبلاً گفتیم که نگاه به اعضای ظاهره مرد به جهت سیره قطعی جایز است و حرام نیست، پس این روایات دلالت بر حرمت نخواهد داشت.
5) خلاصه بحث
روایاتی که در این بحث به آن تمسک شده، قابل استناد نیست و دلیل بر تسویه بین مرد بینا و نابینا در حرمت نظر زن به آنها اجماع است.
ج) حکم صدای اجنبیه (مسئله 39):
1) متن مسئله
«لا بأس بسماع صوت الاجنبیه ما لم یکن تلذذ و لا ریبه، من غیر فرق بین الاعمی و البصیر و ان کان الاحوط الترک فی غیر مقام الضروره، و یحرم علیها اسماع الصوت الّذی فیه تهییج للسامع بتحسینه و ترقیقه، قال تعالی: فلا تخضعن بالقول فیطمع الّذی فی قلبه مرض».
2) توضیح مسئله
مرحوم مصنف (ره) پس از بحث نظر، بحث سماع صوت اجنبیه یا اسماع اجنبیه صوت خودش را به اجنبی مطرح می کند، ایشان می فرماید اگر تلذذ و ریبه ای در کار نباشد، سماع یا اسماع اشکالی ندارد و فرقی بین اعمی و بصیر نیست، چه شنونده اعمی باشد یا بصیر، و بلکه شاید کلام مصنف، زن اجنبیه را هم شامل شود که فرقی نیست که اعمی باشد یا بصیر، البته احتیاط استحبابی در ترک سماع و اسماع در غیر حال ضرورت است.
این حکم در جائی بود که تلذذ و ریبه ای نباشد، ولی اگر زن بخواهد با غنج و دلال صحبت کند و با تلطیف کردن و نازک نمودن صدای خود طرف را تحریک