نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 3 صفحه 167

«لا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ» ، خلاصه، ایشان این روایت را دال بر جواز سلام کردن زن به مرد دانسته اند.

اما به نظر می رسد که نمی توان روایت را دال بر این مطلب دانست، زیرا ممکن است مراد سائل این باشد که سلام زن به قومی که سلام وی به آنان جایز است و مثلاً از محارم او هستند، چگونه باید باشد. بنابراین، از تعبیر روایت نمی توان استفاده کرد که جواز سلام کردن زن به مرد مفروض است، زیرا اگر فرض کنیم که سلام کردن زن فقط به محارم او جایز باشد، در این صورت نیز این تعبیری که در روایت آمده درست و موجّه خواهد بود، هر چند ما به ادلۀ دیگری بجز این روایت این فرض را نمی پذیریم، و روایت نمی تواند جواز را اثبات کند. همچنان که مثلاً اگر برخی از گوشت هائی که در بازار وجود دارد، تذکیه نشده باشد، می توان گفت:

«گوشت را باید یک بار یا دو بار در هفته مصرف کرد» این تعبیر دال بر آن نیست که تمام گوشت های موجود مذکّی می باشد، بلکه صرفاً می رساند که گوشت تذکیه شده و حلال را باید چند بار در هفته مصرف نمود. به بیان دیگر، در این عبارت فرض شده که موضوع بحث دربارۀ گوشت های حلال می باشد و نظری به این ندارد که در خارج همۀ گوشت ها مذکی هستند یا نیستند. در مسئلۀ جاری نیز نمی توان از روایت چنین استفاده کرد که جواز سلام کردن زن به هر مردی، هر چند اجنبی باشد، مفروض و مسلّم انگاشته شده است. پس، این حدیث تعارضی با روایات قبلی ندارد.

5) روایات معارض با روایات نهی کننده از سلام کردن مرد به زن:

اشاره

دو روایت زیر را می توان معارض با روایاتی دانست که از تسلّم به مرأه نهی کرده است؛

روایت اول؛ صحیحۀ ربعی بن عبد الله:

«عن علی بن ابراهیم، عن أبیه، عن حمّاد بن عیسی، عن ربعی بن عبد الله، عن أبی عبد الله علیه السلام قال: کان رسول الله، صلی اللّه علیه