- 1) متن مسئله 1
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 1
- الف) بررسی مسئلۀ 35: 1
- 1378/01/14 شنبه درس شمارۀ (88) کتاب النکاح/سال اول 1
- اشاره 1
- 2) توضیح مسئله 2
- 3) نسبت عناوین استثناء شده و طرح یک سؤال: 3
- اشاره 4
- 4) پاسخ سؤال 4
- ب) دلیل استثناء مقام معالجه: 6
- فرق صورت اول و صورت دوم: 6
- اشاره 6
- 2) پاسخ استاد (مدّ ظلّه) به شاهد نقضی مرحوم آقای خوئی قدس سرّه: 8
- 3) کلام مرحوم آیه اللّه حائری قدس سرّه: 9
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 11
- الف) استدلال مرحوم آقای حائری (ره) بر عدم الزام طبیب در معالجه، و جواب استاد مد ظله: 11
- 1) الزام طبیب بی فایده است 11
- اشاره 11
- 2) نیازی به الزام طبیب نیست 12
- 3) نقد کلام مرحوم آقای حائری (ره) 12
- 4) نظر استاد - مد ظلّه - دربارۀ حکم ترخیصی طبیب 13
- 5) آیا اضطرار مریض برای رفع حکم از طبیب کافی است؟ 13
- ب) بحثی دربارۀ روایت ابو حمزۀ ثمالی 14
- 1) متن روایت 14
- 3) بحثی پیرامون معنای أرفق 15
- 2) مقصود از «فلیعالجها» ترخیص در معالجه است. 15
- 4) مرجع ضمیر «اضطرت الیه» 16
- الف) توضیحی دربارۀ معنای روایت ابو حمزۀ ثمالی: 17
- اشاره 17
- اشاره 17
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 17
- 1) بیان آقای حاج شیخ (ره) 19
- 1) متن عروه: 20
- ب) استثنای دوم، مقام ضرورت: 20
- 2) توضیح متن: 20
- 2) توضیح متن: 21
- 1) متن عروه: 21
- 2) توضیح متن: 21
- ج) استثنای سوم، تزاحم با اهم: 21
- د) استثنای چهارم، مقام شهادت: 21
- 1) متن عروه: 21
- اشاره 22
- 3) دلیل مسئله: 22
- روایت اول: 22
- متن روایت: 23
- 4) آیا روایت ناظر به مقام تحمل شهادت است یا ادای شهادت؟ 24
- اشاره 25
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 25
- الف) روایاتِ جواز نظر در مقام اداء شهادت: 25
- 1) روایت اول: صحیحۀ علی بن یقطین 25
- 2) روایت دوم: صحیحۀ صفّار 26
- 3) بررسی دلالت صحیحۀ علی بن یقطین و صحیحۀ صفّار 27
- 4) تهافتی در کلام مرحوم آقای خوئی ره 29
- 5) نتیجۀ بحث 29
- 1) توجیه کلام مرحوم سید توسط استاد «مد ظله» 30
- ب) دفاع از مرحوم سیّد در ذکر مستثنیات حرمت نظر: 30
- اشاره 30
- 2) نظر استاد مد ظلّه 31
- 1) دلیل اول: تعطیل حدود 31
- 2) عبارت کامل ذیل کلام مرحوم سید در عروه 31
- ج) ادلۀ جواز نظر به زانیه حین الزنا برای شهادت دادن به زنا 31
- 4) نقد استاد مد ظلّه 33
- الف) بیان احتمالات ممکن در کلام مرحوم سیّد (ره): 35
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 35
- اشاره 35
- بررسی روایات مسئله: 38
- اشاره 38
- ب) و منها القواعد من النساء اللاتی لا یرجون نکاحاً: 38
- نکته ای حدیثی 41
- اشاره 43
- 1) استدلال برای کلام مصنف قدس سرّه 43
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 43
- الف) بررسی حکم قواعد النساء: 43
- 2) وجه اول برای جمع بین روایات 44
- 3) بررسی وجه اول 44
- 4) وجه دوم جمع بین روایات 46
- 5) توضیحی دربارۀ صحیحۀ بزنطی 47
- 6) خلاصه و نتیجۀ بحث 48
- 7) استدراکی دربارۀ لزوم جلباب برای غیر قواعد 48
- اشاره 49
- ب) حکم نظر ممیّز به عورت: 49
- 1) کلام مرحوم نراقی قدس سرّه 50
- 2) اشکال اول مرحوم آقای خویی - قدس سرّه - 50
- 3) بررسی اشکال اول مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 52
- اشاره 53
- 4) بررسی کلام مرحوم نراقی قدس سرّه توسط استاد مد ظله 53
- تطبیق مطلب کلی بالا بر محل بحث 54
- 6) بررسی اشکال دوم توسط استاد مد ظلّه 55
- 5) اشکال دوم مرحوم آقای خوئی به کلام مرحوم نراقی قدس سرّهما 55
- توضیحی دربارۀ ذیل آیۀ شریفه 55
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 57
- 1) نکته اول: 57
- الف) ادامۀ بحث جلسۀ گذشته و دو نکته در کلام مرحوم سید: 57
- اشاره 57
- اشاره 57
- 2) نکته دوم: 58
- اشاره 58
- ب) فرع دوم؛ نگاه به عورت صبی و صبیّۀ ممیّز: 58
- بررسی این دلیل: 59
- 1) روایت حنان بن سدیر 59
- روایاتی که حرمت را بیان می کند 59
- 5) روایت پنجم: 60
- 3) روایت سوم: حدیث مناهی نبی صلی الله علیه و آله: 60
- 4) روایت چهارم: 60
- 6) روایت ششم: 60
- ج) فرع سوم: نگاه بالغین به بدن بچه های ممیّز: 61
- اشاره 61
- 7) روایت هفتم: 61
- 9) روایت هشتم: 61
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 61
- 9) نتیجۀ بحث 61
- 2) بررسی دلیل اول (عدم مقتض للحرمه) 62
- 3) بررسی دلیل دوم (وجود المانع عن الحرمه) 63
- 4) نظر استاد مد ظلّه 65
- د) فرع چهارم: پوشاندن بدن مرد از نگاه صبیّۀ ممیّز: 65
- 1) صحیحۀ اول بزنطی 66
- اشاره 66
- 2) صحیحۀ دوم بزنطی 66
- ح) فرع پنجم: پوشاندن بدن زن از نگاه صبی ممیّز: 66
- 3) بررسی فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) 67
- 4) جمع دو صحیحۀ بزنطی و آیۀ شریفۀ «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ» توسط استاد مد ظلّه 67
- اشاره 68
- 2) توضیح مسئله 68
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 68
- 1) متن مسئله 68
- الف) بررسی مسأله 36: 68
- 3) متن روایت ابو احمد کاهلی 69
- 5) کیفیت نقل وسائل و مستمسک و بررسی آن 70
- 6) بررسی سند دو روایت بالا 71
- 7) کلام مرحوم آقای حکیم و مرحوم آقای خوئی قدس سرهما 72
- 8) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 73
- 9) نتیجه بحث (تا اینجا) 74
- 1) متن روایت زراره و دلالت آن 74
- ب) سائر روایات مسئله: 74
- اشاره 78
- 2) سند روایت: 78
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 78
- الف) مرفوعۀ زکریّا المؤمن 78
- 1) متن روایت: 78
- 3) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در سند روایت: 79
- 4) نظر استاد مد ظله در سند روایت: 79
- 5) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در دلالت روایت: 80
- 6) نقد استاد مد ظله: 80
- 7) تقریب دیگر فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره): 81
- 8) نقد استاد مد ظله: 81
- اشاره 82
- 1) متن روایت: 82
- ب) صحیحۀ غیاث بن ابراهیم 82
- 3) دلالت روایت: 82
- 2) بررسی سند روایت: 82
- و در تفسیر «شعبه من الزنا» دو احتمال هست: 83
- 1) متن روایت: 84
- 4) تمسک به روایت غیاث برای مسئلۀ مورد بحث: 84
- ج) مرسلۀ علی بن عقبه 84
- شش سالگی چه خصوصیتی دارد؟ 84
- 2) توضیح روایت 85
- 1) متن روایت: 85
- د) مرسلۀ هارون بن مسلم 85
- 2) توضیح روایت 85
- اشاره 87
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 87
- 1) نظر مرحوم آقای خوئی (ره) 87
- الف) شواهدی بر لزوم رفع ید از ظهور روایات: 87
- 2) نقد استاد مد ظله بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 88
- اشاره 88
- نظر محدثین 89
- نظر فقهاء؛ مرحوم محقق ثانی (ره) 90
- ب) عبائر مفسران 91
- اشاره 91
- دلالت آیۀ شریفه 91
- 5) فقه القرآن راوندی 92
- 4) زبده البیان 92
- 2) روض الجنان، 92
- 3) مجمع البیان 92
- 6) کنز العرفان 93
- 7) نتیجه بحث: 93
- الف) بررسی اشکالی پیرامون چگونگی تستّر زن در برابر صبی نابالغ: 94
- 1) طرح اشکال و سؤال 94
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 94
- اشاره 94
- 2) راه جمع اول 95
- 3) اشکال راه جمع اول 96
- 5) راه جمع سوم 97
- 4) راه جمع دوم 97
- 6) چگونگی جمع دو آیه با صحیحۀ بزنطی 98
- 1) حکم نظر شخص به نابالغ 99
- ب) بررسی حکم نظر به نابالغ و نتیجه گیری مسئلۀ 36: 99
- اشاره 101
- 1) متن مسئله 101
- توضیح استاد مد ظلّه 101
- الف) بحث های مربوط به دو عنوان «نگاه مملوک به مالکۀ خود» و «نگاه خصی به اجنبیّه»: 102
- اشاره 102
- 1) مشخص کردن حدود عناوین مورد بحث 102
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 102
- 3) توضیح کلام مرحوم شیخ (ره) در مبسوط 103
- 1) کلمات بزرگان دربارۀ روایات مفسرۀ آیۀ شریفۀ «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 105
- ب) حکم نظر مملوک به مالکه: 105
- 3) نتیجه بحث تا اینجا 106
- 2) توضیحی دربارۀ «ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 106
- اشاره 107
- 1) موثقه عبد الملک بن عتبه النخعی 107
- الف) صحیحۀ محمد بن اسحاق: 109
- 1) متن حدیث: 109
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 109
- 2) توضیح حدیث 109
- اشاره 109
- ب) روایت اثبات الوصیه: 110
- 1) متن حدیث 110
- 2) فقه الحدیث 111
- ج) روایه أخی دعبل 112
- 1) متن روایت 112
- 2) متن حدیث 112
- 1) متن روایت 113
- 2) توضیحی دربارۀ روایت 113
- د) روایت القاسم الصیقل 113
- 3) دو نکته دربارۀ روایت 114
- اشاره 115
- ها) توضیحی دربارۀ کلام مجمع البیان 115
- 1) متن صحیحۀ معاویه بن عمار 115
- 3) یک سؤال و پاسخ آن دربارۀ حدیث 116
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 119
- اشاره 119
- 1) یادآوری و تکمیلی دربارۀ روایت مرحوم شیخ طوسی (ره) در تفسیر «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 120
- 2) نقد مرتبط بودن روایت محمد بن اسحاق به بحث نظر مملوک به مالکۀ خود 121
- 3) بررسی روایات استدلال شده برای تحریم نظر مملوک به مالکۀ خود 122
- اشاره 124
- ب) ادامه بحث نظر خصی به اجنبیه: 124
- 1) متن صحیحه ابن بزیع 124
- 2) تقریب استدلال به روایت 124
- 3) جمع بین صحیحۀ ابن بزیع و سایر روایات 125
- 4) بررسی وجه جمع دوم 126
- 5) حمل روایت ابن بزیع بر تقیّه 128
- 6) توضیحی دربارۀ تقیّه در صحیحۀ ابن بزیع 129
- 7) نتیجۀ بحث 130
- 1) متن عروه: 131
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 131
- اشاره 131
- الف) حکم نگاه خصیّ به اجنبیّه: 131
- 3) استدلال به آیۀ شریفه «أُولِی الْإِرْبَهِ» 132
- 5) روایاتی در تفسیر آیۀ شریفه 134
- 6) اشکالی در روایت دوم و سوم 135
- 8) مناقشه استاد مد ظله بر پاسخ صاحب حدائق (ره) 136
- اشاره 137
- 10) روایتی دیگر 137
- 9) پاسخ استاد مد ظله از اشکال 137
- تفسیری از مرحوم فیض (ره) و مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 138
- ب) حکم نگاه پیرمرد به اجنبیه: 139
- الف) دو نکته در تکمیل و توضیح بحث قبل: 140
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 140
- 1) نقد کلام مرحوم سیّد (ره) و استدراکی از مطالب گذشته 140
- اشاره 140
- اشاره 142
- 2) توضیحی دربارۀ «اَلتّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَهِ» 142
- 1) متن مسئله 143
- ب) نظر زن به مرد اجنبی نابینا (بررسی مسئله 38): 143
- تطبیق این بحث کلی بر مسئلۀ جاری 143
- روایت اول: 145
- 3) روایات مسئله 145
- روایت سوم؛ روایت الجعفریات: 146
- روایت پنجم؛ روایت مکارم الاخلاق: 147
- روایت ششم؛ روایه دعائم: 147
- روایت چهارم؛ روایت الدعائم: 147
- 4) اشکالات عام روایات 148
- روایت هفتم؛ روایت عقاب الاعمال: 148
- ج) حکم صدای اجنبیه (مسئله 39): 149
- 1) متن مسئله 149
- 2) توضیح مسئله 149
- 5) خلاصه بحث 149
- 1) تقریب وجه اوّل 151
- اشاره 151
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 151
- الف) ادلۀ حرمت استماع صدای زن نامحرم (وجه اول): 151
- 2) نقل اقوال فقهاء که استماع صدای زن را حرام دانسته اند 152
- 3) اشاره به اقوال فقهاء دیگر 154
- 4) اشکالات وارده به استدلال فوق برای حرمت 156
- 1) سؤال سیّد مهنّا (ره) از مرحوم علاّمه (ره) و پاسخ وی: 160
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 160
- اشاره 160
- الف) توضیحی دربارۀ سخن مرحوم علامه (قدس سرّه) در «جوابات المسائل المهنّائیه الاولی»: 160
- اشاره 160
- 2) توضیح استاد مد ظلّه دربارۀ پاسخ مرحوم علامه (ره) 162
- 1) استناد به روایات ناهیۀ از جهر به تلبیه برای زنان: 163
- اشاره 164
- روایت اول؛ روایت غیاث بن ابراهیم: 164
- 3) بحث دربارۀ دلالت روایت مسعده در مسئلۀ جاری: 164
- روایت دوم؛ روایت مسعده بن صدقه: 164
- اشاره 164
- نتیجۀ بحث: 166
- 4) آیا روایت عمار ساباطی با روایت مسعده معارض است؟ 166
- روایت اول؛ صحیحۀ ربعی بن عبد الله: 167
- اشاره 167
- 5) روایات معارض با روایات نهی کننده از سلام کردن مرد به زن: 167
- روایت دوم؛ روایت أبی بصیر: 168
- اشاره 170
- اشاره 170
- الف) حکم سماع صوت اجنبیّه با التذاذ و خوف فتنه؛ ادله: 170
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 170
- تذکاری دربارۀ سند روایت عمار ساباطی 170
- 3) کلمات فقهاء 171
- 1) اجماع 171
- 2) بررسی اجماع 171
- اشاره 172
- ب) روایت مسئله 172
- 1) دلالت روایت 173
- 2) نظر استاد مد ظله در معنای روایت 173
- ج) استدلال به آیۀ شریفه 174
- اشاره 174
- 2) نظر استاد مد ظله 175
- 1) معنای خضوع به قول 175
- 3) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 176
- 4) جواب مرحوم آقای خوئی (ره) به مرحوم آقای حکیم (ره) 177
- 2) کلام مرحوم آقای حکیم (ره) در توضیح کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 178
- 1) کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- اشاره 178
- الف) بررسی اقوال فقهاء پیرامون صحبت کردن محرک بانوان: 178
- 3) توجیه و نقد کلام مرحوم آقای حکیم (ره) توسط استاد مدّ ظلّه 179
- 5) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 180
- 4) بررسی کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 180
- 6) نقد کلام مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظلّه 181
- اشاره 182
- 1) تفسیر طمع 182
- 2) تفسیر «فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ» 184
- ج) دلیل دیگر بر حرمت صحبت کردن با التذاذ با نامحرم 185
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- 2) نقد استاد مد ظلّه بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 186
- 1) توضیحی دربارۀ مراد مرحوم آقای خوئی (ره) 186
- الف) دو توضیح در تکمیل بحث قبل: 186
- اشاره 186
- اشاره 188
- تطبیق بحث فوق بر محلّ کلام 192
- اشکال و دفع اشکال 192
- ب) حرمت مس اجنبیّه: 193
- 2) اشکال مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 193
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری و اشکال مرحوم آقای حکیم قدس سرهما 193
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 197
- الف) بحث دربارۀ حرمت لمس بدن زن و مرد اجنبی: 197
- 1) بررسی فرمایش مرحوم شیخ انصاری (ره) در این باره 197
- اشاره 197
- 2) آیا حرمت نظر، ملازمه با حرمت لمس دارد یا نه؟ 198
- 3) بررسی اشکال در دلالت حدیث أبی سعید: 200
- اشاره 200
- 4) آیا بین جواز نظر و جواز مس ملازمه وجود دارد؟ 200
- روایت اول؛ روایت عمرو بن خالد از زید بن علی: 201
- روایت دوم؛ روایت مفضّل بن عمر: 201
- دلالت حدیث: 202
- توضیحی دربارۀ سند حدیث: 202
- 2) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 203
- 1) متن مسئلۀ 41 203
- ب) بررسی مسائل 41 و 42: 203
- 3) ایرادات استاد مدّ ظلّه به کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 203
- 4) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 204
- 5) نظر استاد مدّ ظلّه دربارۀ روش جمع بین روایات 205
- اشاره 207
- 2) ادلۀ مسئله: 207
- 1) متن عروه: 207
- الف) حکم دخول پسر بر پدر: 207
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 207
- 4) بحث سندی 208
- 3) کلام مرحوم آقای خوئی و آقای حکیم (ره) پیرامون روایت فوق: 208
- اشاره 209
- 5) نظر استاد (مد ظلّه) 209
- سه وجه در این زمینه متصوّر است؛ 210
- 7) روایت دوم: 211
- 6) دلالت روایت 211
- 8) بیان مرحوم آقای خوئی (ره) و نظر استاد مدّ ظلّه 212
- الف): «آیا فرزند می تواند بدون اجازه نزد پدرش برود؟» 214
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 214
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 214
- اشاره 214
- 2 - نقد استاد مدّ ظلّه: 217
- ب) آیا ورود پدر بر فرزند اجازه می خواهد؟ 217
- 1 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 217
- 2 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 219
- 1 - روایت مسئله: 219
- اشاره 219
- 3 - نقد فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظله: 220
- د) طرح مسئله 45: 221
- 1 - متن مسئله: 221
- 2 - بررسی اطلاقات حرمت نظر؛ فرمایش مرحوم نراقی (ره) 221
- 3 - نقد کلام مرحوم نراقی (ره): 222
- 4 - بررسی استصحاب: 222
- اشاره 222
- اشکال اول استصحاب (شبهه حکمیه است) 223
- اشکال دوم؛ در موارد شک در مقتضی استصحاب جاری نیست 223
- اشکال سوم استصحاب (موضوع باقی نیست) 223
- 6 - بررسی فرمایش مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- 5 - کلام مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- نتیجه بحث: 225
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 226
- الف) تاریخچۀ طرح عنوان نظر به اعضاء منفصل اجنبیّه و وجوه تحریم نظر: 226
- اشاره 226
- 1) تاریخچۀ بحث: 226
- 2) وجه اول؛ استصحاب حرمت نظر، 227
- 2) اشکال مرحوم آقای حکیم به مرحوم شیخ قدس سرهما 229
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری قدس سرّه 229
- ب) بررسی وجه اوّل تحریم (استصحاب عدم جواز نظر) 229
- 3) دو کلام مرحوم شیخ انصاری (ره) در وسائل در بحث استصحاب 231
- 4) توضیح مرحوم آقای داماد (ره) 232
- 5) مبنائی دیگر در باب استصحاب و مناقشۀ مرحوم آقای داماد (ره) در آن 233
- 6) تأییدی بر مبنای مرحوم آقای داماد (ره) از باب مطهرات 234
- 7) بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه توسط استاد مدّ ظلّه 235
- الف) بررسی کلام مرحوم آقای داماد (ره) در باب بقاء موضوع در استصحاب: 237
- 1) توضیح کلام مرحوم آقای داماد (ره) (یادآوری) 237
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 237
- اشاره 237
- 2) بررسی کلام مرحوم آقای داماد قدس سرّه توسط استاد مد ظلّه 238
- 3) مبنای استاد مد ظلّه در این بحث 239
- 4) تطبیق مبنای اصولی استاد مدّ ظلّه بر بحث فقهی 242
- ب) ادامۀ بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه: 243
- 1) بررسی کلام آقای حکیم قدس سرّه 243
- اشاره 243
- 1) تمسّک به اطلاقات روایات 245
- ج) بررسی سایر ادلۀ حرمت نظر به اعضای قطع شده نامحرم 245
- د) ادله جواز نظر به اعضاء منفصله از نامحرم 247
- اشاره 247
- 1) اصل برائت 247
- تقریب اول: (تقریب مرحوم صاحب جواهر) 247
- 2) روایات وصل شعر مرأه 247
- تقریب دوم: (تمسک به روایات مجوزه) 247
- 3) بررسی ادلۀ جواز توسط استاد مدّ ظلّه 248
- 4) نتیجۀ بحث 249
- الف) توضیح مسئله 46: 250
- اشاره 250
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 250
- 2) توضیح دربارۀ موضوع مورد بحث 250
- 1) متن مسئله 250
- ب) روایات مختلف بازدارنده از وصل شعر به شعر: 251
- 1 - مرسلۀ ابن أبی عمیر: 251
- 1) روایاتی که به طور مطلق از وصل کردن مو به مو بر حذر داشته 251
- 2) روایتی که از «وصل شعر به شعر غیر» نهی کرده است 252
- 1 - مرسلۀ فقیه: 252
- 3) روایاتی که مربوط به «وصل کردن شعر مرأه به شعر مرأه» است 252
- روایت فقه الرضا علیه السلام: 252
- 2 - مضمرۀ علی: 252
- 1) مقدمه 253
- ج) بررسی چگونگی حمل روایات ناهیه از وصل شعر به شعر بر کراهت: 253
- 2 - روایت مکارم الاخلاق: 253
- 1 - روایت عبد الله بن حسن: 254
- 2) روایاتی که از آنها کراهت استظهار شده است 254
- 2 - روایت ثابت بن أبی سعید: 254
- 3) بحث استاد مدّ ظلّه دربارۀ اسناد این روایات 255
- 4) بررسی دلالت روایات مذکور بر کراهت 257
- 5) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) در این باره 258
- 2 - توضیحی دربارۀ مسئلۀ 49: 259
- 1 - متن مسائل 47، 48 و 49: 259
- 6) توضیحاتی دربارۀ مسائل 47 تا 49 259
- 3 - بررسی کلامی از مرحوم آقای مطهری (قدس سرّه): 260
- اشاره 261
- الف) بررسی مسئلۀ 50: 261
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 261
- 1) متن عروه: 261
- اشاره 262
- وجه اول؛ تمسک به عام در شبهۀ مصداقیه 263
- توضیح این وجه و مبنای مرحوم سیّد (ره) 263
- - اشکال اول: 265
- وجه دوم؛ استصحاب عدم ازلی 265
- اشکالات استاد مد ظلّه بر جریان استصحاب عدم ازلی 265
- وجه سوم؛ مبنای مرحوم نائینی (ره) 266
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 266
- - اشکال دوم: 266
- وجه چهارم؛ قاعدۀ مقتضی و مانع 267
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 268
- مختار استاد (مد ظلّه) 269
- بیان مرحوم آقای خوئی (ره) 270
- 3) ادامۀ مسئله (5) عروه: 271
- توضیحی از استاد (مدّ ظلّه) 271
- 4) ادامۀ مسئله (51) عروه: 272
- متن عروه: 273
- اشکالی بر مرحوم سیّد (ره) 273
- ب) بررسی مسئله 51: 273
- اشاره 273
- 5) ادامۀ مسئله 51 عروه: 273
- ج) طرح مسئله 52: 274
- متن عروه: 274
1378/2/28 سه شنبه درس شمارۀ (106) کتاب النکاح/سال اول
اشاره
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
خلاصۀ درس قبل و این جلسه:
در جلسات گذشته دربارۀ «حکم سماع یا استماع صوت زن» صحبت کرده، اقوال فقهاء را بررسی نمودیم و عرض کردیم که غیر از عبارتی در مبسوط شیخ طوسی (ره)، مسئله تا قبل از محقق (ره) در کلمات فقهاء معنون نبوده، روایات مسئله را نیز بررسی کرده و نتیجه گرفتیم که سماع یا استماع صوت زن حرام نیست.
اینک به بحث پیرامون «حکم سماع یا استماع صوت زن در فرض خوف فتنه یا التذاذ» می پردازیم و ادلۀ مسئله را بررسی می کنیم.
***
تذکاری دربارۀ سند روایت عمار ساباطی
در کلام مرحوم آقای خوئی (ره) در خصوص سند روایت عمار ساباطی تسامحی رخ داده و آن این است که روایت را صحیحه تعبیر کرده اند، ولی روایت «موثقه» است، چون عمار ساباطی، فطحی مذهب است، کتابش را هم که شیخ و صدوق و نجاشی هر کدام به طریق خویش نقل می کنند، راوی کتابش مصدق بن صدقه است که او هم فطحی است چنانچه احمد بن حسن بن علی بن فضال که در طریق کتاب او قرار گرفته، فطحی است. پس روایت موثقه است(1) و تعبیر به صحیحه، سبق قلم یا سبق بیان است.
الف) حکم سماع صوت اجنبیّه با التذاذ و خوف فتنه؛ ادله:
اشاره
در جلسات گذشته عرض کردیم که استماع صدای اجنبیه بدون خوف فتنه و
1- (1) فهرست: 117 شمارۀ 515، فقیه 422:4، نجاشی: 290 شمارۀ 779.