نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 3 صفحه 180

را چنین بیان می کنند که چون «فَلا تَخْضَعْنَ» حکم اختصاصی همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) است، پس، بر دیگران ترقیق الصوت حرام نیست، ظاهراً صحیح نیست، وجه کلامشان در جواهر آمده است «ینبغی اجتناب الصوت... کما أنه ینبغی ترک سماع صوت الشابه الذی هو مثار الفتنه حسبما أومأ الیه امیر المؤمنین علیه السلام فی تعلیم الناس فیما رواه عنه الصدوق قال «کان رسول الله صلی الله علیه و آله یسلّم علی النساء و یرددن علیه و کان امیر المؤمنین علیه السلام یسلّم علی النساء و یکره ان یسلّم علی الشّابه منهنّ». از عبارت «کان یکره» معلوم می شود که حرام نبوده، بلکه مکروه بوده است.

به علاوه، در نازک کردن صدا، معرضیت برای التذاذ و تحریک هست و از این روایت استفاده می شود که صرف معرضیت تحریک حرام نیست و کاری که محتمل است خودم یا دیگران را تحریک کند، مکروه است و فقط کاری که در آن التذاذ قطعی است، حرام است. بنابراین، خضوع در قول و نازک کردن صدا که معرض التذاذ و تحریک هست، حرام نیست و نهی در آیۀ شریفۀ «فَلا تَخْضَعْنَ» به قرینۀ این روایت، نهی تنزیهی است نه تحریمی.

4) بررسی کلام مرحوم صاحب جواهر (ره)

چون «کره» و یکره در لسان روایات، اعم از کراهت اصطلاحی و حرمت است بنابراین، قرینه نمی شود که در ظاهر آیۀ شریفه تصرّف کنیم.

5) کلام مرحوم آقای خوئی (ره)

بر همین اساس مرحوم آقای خوئی (ره) می فرمایند:

«فهی [ هذه الآیه] تدل علی حرمه اظهار المرأه صوتها للرجل الاجنبی مطلقاً من دون اختصاص لنساء النبی (صلی الله علیه و آله) و الوجه فی ذلک ان الآیه الکریمه... تکلّفت بیان مطلبین؛ الاول:

افضلیه نساء النبی (صلی الله علیه و آله) من غیرهن ان اتقین، الثانی: بیان کیفیه التقوی و اسبابها... بتفریع عدّه امور و حیث ان من الواضح ان الذی یختصّ بنساء النبی (صلی الله علیه و آله) هو المطلب الاول خاصهً و