نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 3 صفحه 21

و احتمال بر خلاف ظاهر عبارت مرحوم سید (ره) است.

ج) استثنای سوم، تزاحم با اهم:

1) متن عروه:

«و منها معارضه کل ما هو أهم فی نظر الشارع مراعاته من مراعاه حرمه النظر أو اللمس».

2) توضیح متن:

در جلسات گذشته عرض کردیم که این تعبیر همراه با نوعی مسامحه است، چون آنچه مجوز نظر به نامحرم است، حتماً مزاحمت با اهم نیست، بلکه چنانچه با مساوی خود نیز تزاحم پیدا کند، حتی اگر حرمت نظر به نامحرم بر عنوان مزاحم خود بچربد ولی به مقدار الزام آور نباشد، بازهم جواز نظر ثابت است. این فقره از کلام مرحوم سید (ره)، چندان بحثی ندارد و روشن است. البته تشخیص اهم و مهم، در پاره ای از موارد که محتاج اجتهاد و تخصّص است، به تشخیص مجتهد بستگی دارد، ولی مواردی چون قتل نفس در شریعت که شخص هر چند متخصص و مجتهد نباشد، اهمیت آن را تشخیص می دهد، نیازی به مراجعه به مجتهد نیست، چون در مسائل قطعی که شخص حجت دارد، نیازی به تقلید نیست.

د) استثنای چهارم، مقام شهادت:

1) متن عروه:

«و منها مقام الشهاده تحملاً أو أداءً مع دعاء الضروره و لیس منها ما عن العلامه من جواز النظر الی الزانیین لتحمل الشهاده فالأقوی عدم الجواز، و کذا لیس منها النظر الی الفرج للشهاده علی الولاده أو الثدی للشهاده علی الرضاع و ان لم یمکن اثباتها بالنساء و ان استجوده الشهید الثانی».

2) توضیح متن:

ممکن است این مورد عطف به مورد اهم و مهم باشد، یعنی یکی از مواردی که