نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 3 صفحه 29

حاضر شدن را داده که به قرینۀ روایت علی بن یقطین، امر آن استحبابی است.

بنابراین، مانند استثناء مقام معالجه، یکی از مواردی که زن می تواند و بلکه بهتر است که لا اقل چشم های خود را باز بگذارد و مرد نیز می تواند و بلکه بهتر است که به او نگاه کند، مقام شهادت است هر چند ضرورتی نباشد.

4) تهافتی در کلام مرحوم آقای خوئی ره

مرحوم آقای خوئی ره می فرمایند که مقتضای نصوص این است که مقام شهادت، و لو ضرورتی نباشد، از حرمت نظر مستثنی باشد.

«اَمّا بملاحظه تلک النصوص فلا وجه للتقیید بذلک [ أی بالضروره] فانها مطلقه و غیر مقیده بالضروره فیکون الحکم بالجواز فی المقام من باب تخصیص عمومات عدم جواز النظر الی الاجنبیه(1)».

این فرمایش کاملاً متین است لکن در صفحۀ 63 همین کتاب در ذیل صحیحۀ صفّار فرموده اند: «یختص ذلک ( ای جواز کشف ما فوق الانف) بالشهادات حیث تقتضی الضروره، التعرف علی المرأه و ذلک یحصل بالنظر الی عینیها و من هنا حکم من لا یری جواز النظر الی المرأه فی نفسه، بالجواز فی مقام الشهاده».

این کلام اولاً، مناقض فرمایش ایشان در صفحۀ 82 است، و ثانیاً، فی نفسه قابل خدشه است، زیرا دستور «تنقّب و تظهر للشهود» که در صحیحۀ صفّار آمده، به قرینۀ روایت ابن یقطین مربوط به موردی است که هیچ گونه ضرورتی برای کشف وجه و نگاه به آن نیست.

5) نتیجۀ بحث

بر اساس مبنای مختار که وجه و کفین را ذاتاً مستثنی می دانیم، نوبت به استثنای مقام شهادت نمی رسد. بلی، پوشاندن غیر وجه و کفین لازم است و در صورت