- 1) متن مسئله 1
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 1
- الف) بررسی مسئلۀ 35: 1
- 1378/01/14 شنبه درس شمارۀ (88) کتاب النکاح/سال اول 1
- اشاره 1
- 2) توضیح مسئله 2
- 3) نسبت عناوین استثناء شده و طرح یک سؤال: 3
- اشاره 4
- 4) پاسخ سؤال 4
- ب) دلیل استثناء مقام معالجه: 6
- فرق صورت اول و صورت دوم: 6
- اشاره 6
- 2) پاسخ استاد (مدّ ظلّه) به شاهد نقضی مرحوم آقای خوئی قدس سرّه: 8
- 3) کلام مرحوم آیه اللّه حائری قدس سرّه: 9
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 11
- 1) الزام طبیب بی فایده است 11
- الف) استدلال مرحوم آقای حائری (ره) بر عدم الزام طبیب در معالجه، و جواب استاد مد ظله: 11
- اشاره 11
- 2) نیازی به الزام طبیب نیست 12
- 3) نقد کلام مرحوم آقای حائری (ره) 12
- 4) نظر استاد - مد ظلّه - دربارۀ حکم ترخیصی طبیب 13
- 5) آیا اضطرار مریض برای رفع حکم از طبیب کافی است؟ 13
- ب) بحثی دربارۀ روایت ابو حمزۀ ثمالی 14
- 1) متن روایت 14
- 2) مقصود از «فلیعالجها» ترخیص در معالجه است. 15
- 3) بحثی پیرامون معنای أرفق 15
- 4) مرجع ضمیر «اضطرت الیه» 16
- الف) توضیحی دربارۀ معنای روایت ابو حمزۀ ثمالی: 17
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 17
- اشاره 17
- اشاره 17
- 1) بیان آقای حاج شیخ (ره) 19
- 1) متن عروه: 20
- ب) استثنای دوم، مقام ضرورت: 20
- 2) توضیح متن: 20
- د) استثنای چهارم، مقام شهادت: 21
- 1) متن عروه: 21
- 2) توضیح متن: 21
- ج) استثنای سوم، تزاحم با اهم: 21
- 2) توضیح متن: 21
- 1) متن عروه: 21
- روایت اول: 22
- 3) دلیل مسئله: 22
- اشاره 22
- متن روایت: 23
- 4) آیا روایت ناظر به مقام تحمل شهادت است یا ادای شهادت؟ 24
- الف) روایاتِ جواز نظر در مقام اداء شهادت: 25
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 25
- اشاره 25
- 1) روایت اول: صحیحۀ علی بن یقطین 25
- 2) روایت دوم: صحیحۀ صفّار 26
- 3) بررسی دلالت صحیحۀ علی بن یقطین و صحیحۀ صفّار 27
- 5) نتیجۀ بحث 29
- 4) تهافتی در کلام مرحوم آقای خوئی ره 29
- ب) دفاع از مرحوم سیّد در ذکر مستثنیات حرمت نظر: 30
- اشاره 30
- 1) توجیه کلام مرحوم سید توسط استاد «مد ظله» 30
- 2) نظر استاد مد ظلّه 31
- 2) عبارت کامل ذیل کلام مرحوم سید در عروه 31
- 1) دلیل اول: تعطیل حدود 31
- ج) ادلۀ جواز نظر به زانیه حین الزنا برای شهادت دادن به زنا 31
- 4) نقد استاد مد ظلّه 33
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 35
- الف) بیان احتمالات ممکن در کلام مرحوم سیّد (ره): 35
- اشاره 35
- بررسی روایات مسئله: 38
- ب) و منها القواعد من النساء اللاتی لا یرجون نکاحاً: 38
- اشاره 38
- نکته ای حدیثی 41
- اشاره 43
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 43
- الف) بررسی حکم قواعد النساء: 43
- 1) استدلال برای کلام مصنف قدس سرّه 43
- 3) بررسی وجه اول 44
- 2) وجه اول برای جمع بین روایات 44
- 4) وجه دوم جمع بین روایات 46
- 5) توضیحی دربارۀ صحیحۀ بزنطی 47
- 6) خلاصه و نتیجۀ بحث 48
- 7) استدراکی دربارۀ لزوم جلباب برای غیر قواعد 48
- اشاره 49
- ب) حکم نظر ممیّز به عورت: 49
- 1) کلام مرحوم نراقی قدس سرّه 50
- 2) اشکال اول مرحوم آقای خویی - قدس سرّه - 50
- 3) بررسی اشکال اول مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 52
- اشاره 53
- 4) بررسی کلام مرحوم نراقی قدس سرّه توسط استاد مد ظله 53
- تطبیق مطلب کلی بالا بر محل بحث 54
- 6) بررسی اشکال دوم توسط استاد مد ظلّه 55
- توضیحی دربارۀ ذیل آیۀ شریفه 55
- 5) اشکال دوم مرحوم آقای خوئی به کلام مرحوم نراقی قدس سرّهما 55
- الف) ادامۀ بحث جلسۀ گذشته و دو نکته در کلام مرحوم سید: 57
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 57
- 1) نکته اول: 57
- اشاره 57
- اشاره 57
- اشاره 58
- ب) فرع دوم؛ نگاه به عورت صبی و صبیّۀ ممیّز: 58
- 2) نکته دوم: 58
- بررسی این دلیل: 59
- روایاتی که حرمت را بیان می کند 59
- 1) روایت حنان بن سدیر 59
- 3) روایت سوم: حدیث مناهی نبی صلی الله علیه و آله: 60
- 5) روایت پنجم: 60
- 4) روایت چهارم: 60
- 6) روایت ششم: 60
- ج) فرع سوم: نگاه بالغین به بدن بچه های ممیّز: 61
- اشاره 61
- 7) روایت هفتم: 61
- 9) روایت هشتم: 61
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 61
- 9) نتیجۀ بحث 61
- 2) بررسی دلیل اول (عدم مقتض للحرمه) 62
- 3) بررسی دلیل دوم (وجود المانع عن الحرمه) 63
- 4) نظر استاد مد ظلّه 65
- د) فرع چهارم: پوشاندن بدن مرد از نگاه صبیّۀ ممیّز: 65
- 1) صحیحۀ اول بزنطی 66
- 2) صحیحۀ دوم بزنطی 66
- اشاره 66
- ح) فرع پنجم: پوشاندن بدن زن از نگاه صبی ممیّز: 66
- 3) بررسی فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) 67
- 4) جمع دو صحیحۀ بزنطی و آیۀ شریفۀ «وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ» توسط استاد مد ظلّه 67
- الف) بررسی مسأله 36: 68
- 1) متن مسئله 68
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 68
- اشاره 68
- 2) توضیح مسئله 68
- 3) متن روایت ابو احمد کاهلی 69
- 5) کیفیت نقل وسائل و مستمسک و بررسی آن 70
- 6) بررسی سند دو روایت بالا 71
- 7) کلام مرحوم آقای حکیم و مرحوم آقای خوئی قدس سرهما 72
- 8) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 73
- 1) متن روایت زراره و دلالت آن 74
- ب) سائر روایات مسئله: 74
- 9) نتیجه بحث (تا اینجا) 74
- 2) سند روایت: 78
- اشاره 78
- الف) مرفوعۀ زکریّا المؤمن 78
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 78
- 1) متن روایت: 78
- 3) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در سند روایت: 79
- 4) نظر استاد مد ظله در سند روایت: 79
- 5) کلام مرحوم آقای خویی (ره) در دلالت روایت: 80
- 6) نقد استاد مد ظله: 80
- 7) تقریب دیگر فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره): 81
- 8) نقد استاد مد ظله: 81
- اشاره 82
- 1) متن روایت: 82
- ب) صحیحۀ غیاث بن ابراهیم 82
- 3) دلالت روایت: 82
- 2) بررسی سند روایت: 82
- و در تفسیر «شعبه من الزنا» دو احتمال هست: 83
- ج) مرسلۀ علی بن عقبه 84
- 4) تمسک به روایت غیاث برای مسئلۀ مورد بحث: 84
- 1) متن روایت: 84
- شش سالگی چه خصوصیتی دارد؟ 84
- د) مرسلۀ هارون بن مسلم 85
- 1) متن روایت: 85
- 2) توضیح روایت 85
- 2) توضیح روایت 85
- اشاره 87
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 87
- 1) نظر مرحوم آقای خوئی (ره) 87
- الف) شواهدی بر لزوم رفع ید از ظهور روایات: 87
- اشاره 88
- 2) نقد استاد مد ظله بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 88
- نظر محدثین 89
- نظر فقهاء؛ مرحوم محقق ثانی (ره) 90
- ب) عبائر مفسران 91
- دلالت آیۀ شریفه 91
- اشاره 91
- 5) فقه القرآن راوندی 92
- 2) روض الجنان، 92
- 4) زبده البیان 92
- 3) مجمع البیان 92
- 7) نتیجه بحث: 93
- 6) کنز العرفان 93
- الف) بررسی اشکالی پیرامون چگونگی تستّر زن در برابر صبی نابالغ: 94
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 94
- 1) طرح اشکال و سؤال 94
- اشاره 94
- 2) راه جمع اول 95
- 3) اشکال راه جمع اول 96
- 4) راه جمع دوم 97
- 5) راه جمع سوم 97
- 6) چگونگی جمع دو آیه با صحیحۀ بزنطی 98
- ب) بررسی حکم نظر به نابالغ و نتیجه گیری مسئلۀ 36: 99
- 1) حکم نظر شخص به نابالغ 99
- 1) متن مسئله 101
- توضیح استاد مد ظلّه 101
- اشاره 101
- الف) بحث های مربوط به دو عنوان «نگاه مملوک به مالکۀ خود» و «نگاه خصی به اجنبیّه»: 102
- اشاره 102
- 1) مشخص کردن حدود عناوین مورد بحث 102
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 102
- 3) توضیح کلام مرحوم شیخ (ره) در مبسوط 103
- 1) کلمات بزرگان دربارۀ روایات مفسرۀ آیۀ شریفۀ «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 105
- ب) حکم نظر مملوک به مالکه: 105
- 2) توضیحی دربارۀ «ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 106
- 3) نتیجه بحث تا اینجا 106
- اشاره 107
- 1) موثقه عبد الملک بن عتبه النخعی 107
- اشاره 109
- 1) متن حدیث: 109
- 2) توضیح حدیث 109
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 109
- الف) صحیحۀ محمد بن اسحاق: 109
- ب) روایت اثبات الوصیه: 110
- 1) متن حدیث 110
- 2) فقه الحدیث 111
- 2) متن حدیث 112
- ج) روایه أخی دعبل 112
- 1) متن روایت 112
- 2) توضیحی دربارۀ روایت 113
- د) روایت القاسم الصیقل 113
- 1) متن روایت 113
- 3) دو نکته دربارۀ روایت 114
- اشاره 115
- ها) توضیحی دربارۀ کلام مجمع البیان 115
- 1) متن صحیحۀ معاویه بن عمار 115
- 3) یک سؤال و پاسخ آن دربارۀ حدیث 116
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 119
- اشاره 119
- 1) یادآوری و تکمیلی دربارۀ روایت مرحوم شیخ طوسی (ره) در تفسیر «أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَّ» 120
- 2) نقد مرتبط بودن روایت محمد بن اسحاق به بحث نظر مملوک به مالکۀ خود 121
- 3) بررسی روایات استدلال شده برای تحریم نظر مملوک به مالکۀ خود 122
- ب) ادامه بحث نظر خصی به اجنبیه: 124
- 2) تقریب استدلال به روایت 124
- اشاره 124
- 1) متن صحیحه ابن بزیع 124
- 3) جمع بین صحیحۀ ابن بزیع و سایر روایات 125
- 4) بررسی وجه جمع دوم 126
- 5) حمل روایت ابن بزیع بر تقیّه 128
- 6) توضیحی دربارۀ تقیّه در صحیحۀ ابن بزیع 129
- 7) نتیجۀ بحث 130
- 1) متن عروه: 131
- الف) حکم نگاه خصیّ به اجنبیّه: 131
- اشاره 131
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 131
- 3) استدلال به آیۀ شریفه «أُولِی الْإِرْبَهِ» 132
- 5) روایاتی در تفسیر آیۀ شریفه 134
- 6) اشکالی در روایت دوم و سوم 135
- 8) مناقشه استاد مد ظله بر پاسخ صاحب حدائق (ره) 136
- 9) پاسخ استاد مد ظله از اشکال 137
- 10) روایتی دیگر 137
- اشاره 137
- تفسیری از مرحوم فیض (ره) و مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 138
- ب) حکم نگاه پیرمرد به اجنبیه: 139
- 1) نقد کلام مرحوم سیّد (ره) و استدراکی از مطالب گذشته 140
- اشاره 140
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 140
- الف) دو نکته در تکمیل و توضیح بحث قبل: 140
- اشاره 142
- 2) توضیحی دربارۀ «اَلتّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَهِ» 142
- 1) متن مسئله 143
- تطبیق این بحث کلی بر مسئلۀ جاری 143
- ب) نظر زن به مرد اجنبی نابینا (بررسی مسئله 38): 143
- روایت اول: 145
- 3) روایات مسئله 145
- روایت سوم؛ روایت الجعفریات: 146
- روایت پنجم؛ روایت مکارم الاخلاق: 147
- روایت چهارم؛ روایت الدعائم: 147
- روایت ششم؛ روایه دعائم: 147
- روایت هفتم؛ روایت عقاب الاعمال: 148
- 4) اشکالات عام روایات 148
- 5) خلاصه بحث 149
- ج) حکم صدای اجنبیه (مسئله 39): 149
- 1) متن مسئله 149
- 2) توضیح مسئله 149
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 151
- الف) ادلۀ حرمت استماع صدای زن نامحرم (وجه اول): 151
- اشاره 151
- 1) تقریب وجه اوّل 151
- 2) نقل اقوال فقهاء که استماع صدای زن را حرام دانسته اند 152
- 3) اشاره به اقوال فقهاء دیگر 154
- 4) اشکالات وارده به استدلال فوق برای حرمت 156
- اشاره 160
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 160
- 1) سؤال سیّد مهنّا (ره) از مرحوم علاّمه (ره) و پاسخ وی: 160
- الف) توضیحی دربارۀ سخن مرحوم علامه (قدس سرّه) در «جوابات المسائل المهنّائیه الاولی»: 160
- اشاره 160
- 2) توضیح استاد مد ظلّه دربارۀ پاسخ مرحوم علامه (ره) 162
- 1) استناد به روایات ناهیۀ از جهر به تلبیه برای زنان: 163
- 3) بحث دربارۀ دلالت روایت مسعده در مسئلۀ جاری: 164
- روایت اول؛ روایت غیاث بن ابراهیم: 164
- اشاره 164
- روایت دوم؛ روایت مسعده بن صدقه: 164
- اشاره 164
- نتیجۀ بحث: 166
- 4) آیا روایت عمار ساباطی با روایت مسعده معارض است؟ 166
- روایت اول؛ صحیحۀ ربعی بن عبد الله: 167
- اشاره 167
- 5) روایات معارض با روایات نهی کننده از سلام کردن مرد به زن: 167
- روایت دوم؛ روایت أبی بصیر: 168
- تذکاری دربارۀ سند روایت عمار ساباطی 170
- اشاره 170
- الف) حکم سماع صوت اجنبیّه با التذاذ و خوف فتنه؛ ادله: 170
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 170
- اشاره 170
- 3) کلمات فقهاء 171
- 1) اجماع 171
- 2) بررسی اجماع 171
- اشاره 172
- ب) روایت مسئله 172
- 2) نظر استاد مد ظله در معنای روایت 173
- 1) دلالت روایت 173
- اشاره 174
- ج) استدلال به آیۀ شریفه 174
- 1) معنای خضوع به قول 175
- 2) نظر استاد مد ظله 175
- 3) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 176
- 4) جواب مرحوم آقای خوئی (ره) به مرحوم آقای حکیم (ره) 177
- 2) کلام مرحوم آقای حکیم (ره) در توضیح کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 178
- 1) کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 178
- اشاره 178
- الف) بررسی اقوال فقهاء پیرامون صحبت کردن محرک بانوان: 178
- 3) توجیه و نقد کلام مرحوم آقای حکیم (ره) توسط استاد مدّ ظلّه 179
- 5) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 180
- 4) بررسی کلام مرحوم صاحب جواهر (ره) 180
- 6) نقد کلام مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظلّه 181
- اشاره 182
- 1) تفسیر طمع 182
- 2) تفسیر «فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ» 184
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- ج) دلیل دیگر بر حرمت صحبت کردن با التذاذ با نامحرم 185
- 2) نقد استاد مد ظلّه بر کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 185
- 1) توضیحی دربارۀ مراد مرحوم آقای خوئی (ره) 186
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 186
- الف) دو توضیح در تکمیل بحث قبل: 186
- اشاره 186
- اشاره 188
- تطبیق بحث فوق بر محلّ کلام 192
- اشکال و دفع اشکال 192
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری و اشکال مرحوم آقای حکیم قدس سرهما 193
- 2) اشکال مرحوم آقای خوئی قدس سرّه 193
- ب) حرمت مس اجنبیّه: 193
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 197
- 1) بررسی فرمایش مرحوم شیخ انصاری (ره) در این باره 197
- اشاره 197
- الف) بحث دربارۀ حرمت لمس بدن زن و مرد اجنبی: 197
- 2) آیا حرمت نظر، ملازمه با حرمت لمس دارد یا نه؟ 198
- اشاره 200
- 4) آیا بین جواز نظر و جواز مس ملازمه وجود دارد؟ 200
- 3) بررسی اشکال در دلالت حدیث أبی سعید: 200
- روایت دوم؛ روایت مفضّل بن عمر: 201
- روایت اول؛ روایت عمرو بن خالد از زید بن علی: 201
- توضیحی دربارۀ سند حدیث: 202
- دلالت حدیث: 202
- 1) متن مسئلۀ 41 203
- 2) نظر مرحوم آقای حکیم (ره) 203
- 3) ایرادات استاد مدّ ظلّه به کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 203
- ب) بررسی مسائل 41 و 42: 203
- 4) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 204
- 5) نظر استاد مدّ ظلّه دربارۀ روش جمع بین روایات 205
- اشاره 207
- 1) متن عروه: 207
- الف) حکم دخول پسر بر پدر: 207
- 2) ادلۀ مسئله: 207
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 207
- 4) بحث سندی 208
- 3) کلام مرحوم آقای خوئی و آقای حکیم (ره) پیرامون روایت فوق: 208
- اشاره 209
- 5) نظر استاد (مد ظلّه) 209
- سه وجه در این زمینه متصوّر است؛ 210
- 7) روایت دوم: 211
- 6) دلالت روایت 211
- 8) بیان مرحوم آقای خوئی (ره) و نظر استاد مدّ ظلّه 212
- اشاره 214
- الف): «آیا فرزند می تواند بدون اجازه نزد پدرش برود؟» 214
- 1) کلام مرحوم آقای خوئی (ره) 214
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 214
- 2 - نقد استاد مدّ ظلّه: 217
- ب) آیا ورود پدر بر فرزند اجازه می خواهد؟ 217
- 1 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 217
- 2 - کلام مرحوم آقای خوئی (ره): 219
- 1 - روایت مسئله: 219
- اشاره 219
- 3 - نقد فرمایش مرحوم آقای خوئی (ره) توسط استاد مد ظله: 220
- 1 - متن مسئله: 221
- د) طرح مسئله 45: 221
- 2 - بررسی اطلاقات حرمت نظر؛ فرمایش مرحوم نراقی (ره) 221
- 4 - بررسی استصحاب: 222
- 3 - نقد کلام مرحوم نراقی (ره): 222
- اشاره 222
- اشکال دوم؛ در موارد شک در مقتضی استصحاب جاری نیست 223
- اشکال سوم استصحاب (موضوع باقی نیست) 223
- اشکال اول استصحاب (شبهه حکمیه است) 223
- 6 - بررسی فرمایش مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- 5 - کلام مرحوم آقای حکیم (ره): 224
- نتیجه بحث: 225
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 226
- 1) تاریخچۀ بحث: 226
- اشاره 226
- الف) تاریخچۀ طرح عنوان نظر به اعضاء منفصل اجنبیّه و وجوه تحریم نظر: 226
- 2) وجه اول؛ استصحاب حرمت نظر، 227
- 1) کلام مرحوم شیخ انصاری قدس سرّه 229
- 2) اشکال مرحوم آقای حکیم به مرحوم شیخ قدس سرهما 229
- ب) بررسی وجه اوّل تحریم (استصحاب عدم جواز نظر) 229
- 3) دو کلام مرحوم شیخ انصاری (ره) در وسائل در بحث استصحاب 231
- 4) توضیح مرحوم آقای داماد (ره) 232
- 5) مبنائی دیگر در باب استصحاب و مناقشۀ مرحوم آقای داماد (ره) در آن 233
- 6) تأییدی بر مبنای مرحوم آقای داماد (ره) از باب مطهرات 234
- 7) بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه توسط استاد مدّ ظلّه 235
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 237
- 1) توضیح کلام مرحوم آقای داماد (ره) (یادآوری) 237
- اشاره 237
- الف) بررسی کلام مرحوم آقای داماد (ره) در باب بقاء موضوع در استصحاب: 237
- 2) بررسی کلام مرحوم آقای داماد قدس سرّه توسط استاد مد ظلّه 238
- 3) مبنای استاد مد ظلّه در این بحث 239
- 4) تطبیق مبنای اصولی استاد مدّ ظلّه بر بحث فقهی 242
- ب) ادامۀ بررسی کلام مرحوم آقای حکیم قدس سرّه: 243
- 1) بررسی کلام آقای حکیم قدس سرّه 243
- اشاره 243
- 1) تمسّک به اطلاقات روایات 245
- ج) بررسی سایر ادلۀ حرمت نظر به اعضای قطع شده نامحرم 245
- اشاره 247
- 1) اصل برائت 247
- تقریب اول: (تقریب مرحوم صاحب جواهر) 247
- تقریب دوم: (تمسک به روایات مجوزه) 247
- 2) روایات وصل شعر مرأه 247
- د) ادله جواز نظر به اعضاء منفصله از نامحرم 247
- 3) بررسی ادلۀ جواز توسط استاد مدّ ظلّه 248
- 4) نتیجۀ بحث 249
- الف) توضیح مسئله 46: 250
- 2) توضیح دربارۀ موضوع مورد بحث 250
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 250
- اشاره 250
- 1) متن مسئله 250
- ب) روایات مختلف بازدارنده از وصل شعر به شعر: 251
- 1 - مرسلۀ ابن أبی عمیر: 251
- 1) روایاتی که به طور مطلق از وصل کردن مو به مو بر حذر داشته 251
- 2) روایتی که از «وصل شعر به شعر غیر» نهی کرده است 252
- 3) روایاتی که مربوط به «وصل کردن شعر مرأه به شعر مرأه» است 252
- 1 - مرسلۀ فقیه: 252
- روایت فقه الرضا علیه السلام: 252
- 2 - مضمرۀ علی: 252
- ج) بررسی چگونگی حمل روایات ناهیه از وصل شعر به شعر بر کراهت: 253
- 2 - روایت مکارم الاخلاق: 253
- 1) مقدمه 253
- 2 - روایت ثابت بن أبی سعید: 254
- 2) روایاتی که از آنها کراهت استظهار شده است 254
- 1 - روایت عبد الله بن حسن: 254
- 3) بحث استاد مدّ ظلّه دربارۀ اسناد این روایات 255
- 4) بررسی دلالت روایات مذکور بر کراهت 257
- 5) بررسی کلام مرحوم آقای خوئی (ره) در این باره 258
- 2 - توضیحی دربارۀ مسئلۀ 49: 259
- 1 - متن مسائل 47، 48 و 49: 259
- 6) توضیحاتی دربارۀ مسائل 47 تا 49 259
- 3 - بررسی کلامی از مرحوم آقای مطهری (قدس سرّه): 260
- اشاره 261
- الف) بررسی مسئلۀ 50: 261
- 1) متن عروه: 261
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 261
- اشاره 262
- توضیح این وجه و مبنای مرحوم سیّد (ره) 263
- وجه اول؛ تمسک به عام در شبهۀ مصداقیه 263
- وجه دوم؛ استصحاب عدم ازلی 265
- - اشکال اول: 265
- اشکالات استاد مد ظلّه بر جریان استصحاب عدم ازلی 265
- وجه سوم؛ مبنای مرحوم نائینی (ره) 266
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 266
- - اشکال دوم: 266
- وجه چهارم؛ قاعدۀ مقتضی و مانع 267
- مناقشۀ استاد (مد ظلّه) 268
- مختار استاد (مد ظلّه) 269
- بیان مرحوم آقای خوئی (ره) 270
- 3) ادامۀ مسئله (5) عروه: 271
- توضیحی از استاد (مدّ ظلّه) 271
- 4) ادامۀ مسئله (51) عروه: 272
- اشکالی بر مرحوم سیّد (ره) 273
- ب) بررسی مسئله 51: 273
- متن عروه: 273
- 5) ادامۀ مسئله 51 عروه: 273
- اشاره 273
- ج) طرح مسئله 52: 274
- متن عروه: 274
نکته ای حدیثی
مرحوم مجلسی (ره) در تفسیر ذیل صحیحۀ حلبی می فرماید: قوله علیه السلام «لهنّ شیء» ای شیء یثبت لهنّ جوازه فی الآیه الاخری و هی قوله عز و جل «إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها» فان ما سوی ذلک داخل فی النهی عن التبرج بها و لا یبعد ان یکون «لهن» تصحیف «هی».(1)
ولی به نظر می رسد که «لهن» تصحیف «هی» نیست و تصحیف «لهی» است، چون از نظر کتابت خیلی شبیه یکدیگرند، و امام (علیه السلام) می فرمایند زینتی که همۀ بانوان می توانند آن را اظهار کنند، موضوع دیگری است که در آیۀ دیگر به آن اشاره شده است و آن آیۀ «غض» است و از دو جهت با آیۀ قواعد فرق دارد؛ اولاً، اختصاص به قواعد ندارد، و ثانیاً: آنچه که اظهار آن را مجاز شمرده، یا به زینت ظاهر اختصاص دارد و یا در مورد محارم است، در حالی که «آیۀ شریفۀ قواعد» به ما ظهر اختصاص ندارد و مربوط به محارم نیست و مربوط به اجنبی است.
5 - روایت صحیحۀ حریز عن أبی عبد الله (علیه السلام) انه قرأ ان یضعن من ثیابهن، قال الجلباب و الخمار اذا کانت المرأه مسنّه(2).
6 - روایت أبی بصیر عن أبی عبد الله (علیه السلام) قال لیس علیهنّ ان یضعْنَ ثیابهنّ الجلباب و القناع(3).
7 - الصفار عن یعقوب بن یزید عن علی بن احمد عن یونس قال ذکر الحسین انه کتب الیه یسأله عن حد القواعد من النساء اللاتی اذا بلغت جاز لها ان تکشف رأسها و ذراعها فکتب (علیه السلام) من قعدن عن النکاح(4).
مراد از علی بن احمد، علی بن احمد بن اشیم است که یعقوب بن یزید از او روایت می کند و شیخ در رجال فرموده است مجهولٌ.
یونس که در این طبقه وارد شده است و به شکل مطلق گذاشته شده، یونس بن
1- (1) مرات العقول ج 20 ص 345.
2- (2) جامع احادیث شیعه ج 20 ش 942.
3- (3) جامع احادیث شیعه ج 20 ش 940 روایت در منابع حدیثی چنین آمده است، ولی ظاهراً صحیح آن «لیس علیهن جناح» باشد.
4- (4) جامع احادیث شیعه ج 20 ش 943.