نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 4 صفحه 294

را بچشد. تعداد این روایات پنج تاست که البته باید آنها را چهار روایت دانست.

دستۀ دیگر، روایاتی است که «ذوق عسیله» را هم دربارۀ مرد و هم دربارۀ زن لازم شمرده، که تعداد آنها نیز چهار یا پنج روایت است، ولی این دسته روایات از نظر سند ضعیف می باشند. حال هر دو دسته روایات را می آوریم:

*روایات دسته اول:

اول) روایت ابی بصیر:

«محمد بن یعقوب باسناده عن صفوان، عن ابن مسکان، عن أبی بصیر، عن أبی عبد الله - علیه السلام - فی المطلّقه التطلیقه الثالثه: لا تحل له حتّی تنکح زوجاً غیره، و یذوق عسیلتها»(1)

روایتی دیگر نیز با همین سند از ابی بصیر نقل شده که اندکی مفصّل تر است و ظاهراً با روایت مذکور متّحد می باشد و در اصل یک روایت بوده است:

«عن ابی بصیر قال قلت لأبی عبد الله - علیه السلام - المرأه الّتی لا تحلّ لزوجها حتّی تنکح زوجاً غیره، قال: هی التی تطلق، ثم تراجع، ثم تطلق ثم تراجع، ثم تطلق الثالثه، فهی التی لا تحلّ له حتّی تنکح زوجاً غیره، و یذوق عسیلتها»(2)

دوم) موثقۀ زراره:

«محمد بن یعقوب، عن الرزاز، عن ایّوب بن نوح، و عن ابی علی الاشعری، عن محمد بن عبد الجبّار، و عن محمّد بن اسماعیل، عن الفضل بن شاذان، و عن حمید بن زیاد، عن ابن سماعه کلّهم عن صفوان، عن موسی بن بکر، عن زراره، عن ابی جعفر - علیه السلام - فی الرجل یطلّق امرأته تطلیقه، ثم یراجعها بعد انقضاء عدّتها: فاذا طلّقها الثالثه لم تحلّ له حتّی تنکح زوجاً غیره، فاذا تزوّجها غیره و لم یدخل بها، و طلّقها او مات عنها لم تحلّ لزوجها الاول حتی یذوق الآخر عسیلتها»(3)

1- (1) وسائل الشیعه، کتاب الطلاق، باب 3 از ابواب اقسام الطلاق، طبع آل البیت، ج 22، ص 114، ح 10، جامع الاحادیث، ج 22، ح 374.
2- (2) وسائل الشیعه، کتاب الطلاق، باب 4 از ابواب اقسام الطلاق، طبع آل البیت، ج 23، ص 118، ح 1.
3- (3) وسائل الشیعه، کتاب الطلاق، باب 3 از ابواب اقسام الطلاق، طبع آل البیت، ج 22، ص 113، ح 9؛ جامع الاحادیث، ج 22، ح 375.