کتابخانه بالقرآن

نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 5 صفحه 412

صفحه 412

صورتی برای شخص ثابت شود که خودش بالمباشره یا بالتسبیب اقدام به ازدواج کند اما اگر ولی او این ازدواج را برایش انجام داد، هر چند عقد صحیح است و زوجیت حاصل می شود اما ثواب ثابت نمی شود. با این بیان معلوم می شود که در ما نحن فیه مشکل از ناحیه فقدان شرط نیست، آن طور که مرحوم سیّد تعبیر کرده و فرموده؛ شخص مولّی علیه علم به عدّه ندارد، بلکه مشکل از ناحیه فقدان مقتضی است، لذا حتی در فرضی که علم به عدّه، در حرمت ابد معتبر نیست یعنی فرض دخول به زن، بازهم به نظر ما حرمت ابد ثابت نمی شود چون عنوان من تزوج بر مولّی علیه صدق نمی کند(1).

ب): حکم ازدواج با زنی که در عدۀ خود شخص است:

1) متن عروه:

«لا اشکال فی جواز تزویج من فی العدّه لنفسه سواءٌ کانت عدّه الطلاق او الوطی شبهه او عدّه المتعه او الفسخ باحد الموجبات او المجوزات له و العقد صحیحٌ الّا فی العده الرجعیه فانّ التزویج فیها باطلٌ، لکونها بمنزله الزوجه و الّا فی الطلاق الثالث الذی یحتاج الی المحلّل فانه ایضاً باطلٌ بل حرام و لکن مع ذلک لا یوجب الحرمه الابدیه، و الّا فی عدّه الطلاق التاسع فی الصوره التی تحرم ابداً و الّا...»

2) توضیحات عبارت عروه:

مرحوم سیّد می فرماید: اینکه گفتیم تزویج در عدّه باطل است و در فرض علم یا دخول، موجب حرمت ابد می شود، این مربوط به کسی است که با زنی در عدۀ غیر ازدواج کند، اما اگر زن در عدۀ خود این شخص باشد نه تنها ازدواجش با او موجب حرمت ابدی نمی شود، بلکه این ازدواج جایز و صحیح است.

1- (1) البته در بحث وکالت بر تزویج (علی الاطلاق) باید تفصیل داد، یعنی اگر موکّل دخول کرده باشد و لو جاهل به عدّه بوده، حرمت ابد ثابت می شود چون وکیل به امر او اقدام به تزویج کرده، لذا مقتضی تمام است و دخول هم که حاصل شده است. اما در فرض عدم دخول، حرمت ابد ثابت نمی شود، چون فرض این است که موکل علم به عدّه نداشته و علم وکیل هم باعث حرمت ابد نمی شود.