نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 6 صفحه 119

1) نقل اجماع در مسئله:

برخی از علماء، اجماع بر عدم تداخل را نقل کرده اند. سیّد مرتضی در ناصریات اجماع صحابه را حکایت کرده، آن را از امیر المؤمنین علیه السلام نقل کرده و از عمر هم حکایت کرده، که دستور عملی به دو عدّه نگه داشتن داده و کسی هم از صحابه به عمر ایراد نگرفته است. از این سکوت صحابه، تقریر صحابه و اتفاق آنها را بر عدم تداخل استظهار کرده است.(1)

در خلاف نیز، عدم تداخل را مورد اجماع فرقه دانسته است(2).

در حدائق نیز از مسالک دربارۀ اتحاد دو عدّه نقل می کند که: «و هم لا یقولون به»، و پس از آن می گوید: و ربما ظهر من کلام شیخنا المذکور (ای الشهید الثانی) فی موضوع آخر من الکتاب اتفاق الاصحاب علی ذلک.(3) ما هر چه در موارد مختلف مسالک جستجو کردیم، چنین مطلبی را در آن نیافتیم. البته خلاف این مطلب را در مسالک یافته ایم که در مسئله، دو قول نقل می کند.

بنظر می رسد که صاحب حدائق، مطلب منقول از مسالک را از مرات العقول برگرفته، با یک اشتباه در فهم، در نتیجه اتفاق اصحاب را به مسالک نسبت داده، در مرات العقول از مسالک نقل می کند که درباره روایت زراره که در آن جمله «یعتد عده واحده منهما جمعیاً» اشکالاتی کرده، از جمله این اشکال که، از روایت اتحاد عدّه استفاده می گردد و افزوده: «و هم لا یقولون به»، در باب بعد آورده است، «و المشهور عدم تداخل عده وطی الشبهه و النکاح الصحیح و تعتد لکل منهما عده، بل یظهر من کلام الشهید الثانی رحمه اللّه، اتفاق الاصحاب علی ذلک،» به نظر می رسد که مراد ایشان از این کلام، همان جمله «و هم لا یقولون به» است و از این جهت، ظاهر آن (و نه صریح آن) را اتفاق اصحاب دانسته است. صاحب حدائق گمان برده که مراد جای دیگری از

1- (1) ناصریات
2- (2) خلاف م 31، از کتاب العدد، ینابیع 129:39.
3- (3) حدائق 584:23