نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 7 صفحه 279

صفحه 279

احتمال چهارم: این است که بگوییم متکلم وقتی که مطلق را گفته است در مقام بیان تمامی خصوصیات نیز بوده است و در واقع، مراد او، همان مقیّد است و لکن قرائن متصلۀ حالیه ای همراه کلام بوده است که راوی از درک آنها یا به خاطر وضوح از نقل آنها، غفلت ورزیده است، یا قرائن متصلۀ لفظیه همراه کلام بوده که هنگام تقطیع روایت بر اثر غفلت، یا چون آن را واضح می دانسته اند، نقل نکرده اند(1)

(چنانچه خیلی از تقطیعاتی که آقایان کرده اند، می بینید که به واسطۀ تقطیع، یک خصوصیاتی از بین می رود، مثلاً مرحوم شیخ حرّ که تقطیع می کند، توجه به فروع مسئله که در کجا با تقطیع کردن آن خصوصیات از بین می روند، نداشته است و معمولاً اشخاص این طور نیستند که مطلبی را که می خواهند اختصار کنند، متوجه نمی شوند که این اختصار آنها در یک جاهائی صدمه می زند).

بنابراین، هرگاه مقیّدات منفصل ذکر می شوند، کاشف از وجود آن مقیّدات و قرائن متصل به کلام خواهند بود چنانچه گفته شد، وجه صحیح در باب حمل مطلق بر مقید دو احتمال اخیر است.

4) پاسخ کلام مرحوم آقای حائری «قدس سرّه» توسط استاد - مد ظله -:

با توجه به بحث کلی فوق، در پاسخ از اشکال مرحوم آقای حائری چنین می گوییم: حمل مطلق بر فرد نادر به این نحو که ما مسلّم بگیریم که جایز نیست،


1- (1) در صحیحۀ اسحاق بن عمار می خوانیم: قال قلت لأبی ابراهیم «علیه السلام» بلغنا عن ابیک انّ "الرجل اذا تزوج المرأه فی عدّتها لم تحل له ابداً فقال هذا اذا کان عالماً فاذا کان جاهلاً فارقها و تعتدّ ثم یتزوجها نکاحاً جدیداً" (جامع احادیث 37912/565:25، باب 7 از ابواب ما یحرم بالتزویج، ح 2 و مانند آن 40623/266:27، باب 15 از ابواب العدد از کتاب الطلاق، ح 5، وسائل 26069/451:20، باب 17 از ابواب ما یحرم بالمصاهره، ح 5، ص 26074/453، باب سابق، ح 10) با این که در کلام نقل شده از امام صادق «علیه السلام» قید "عالم" ذکر نشده است، امام «علیه السلام» آن را به عالم تفسیر کرده اند، معلوم می گردد که روات خصوصیات کلام امام صادق «علیه السلام» را درست روایت نکرده اند، در مورد تزویج در حال عده نیز همچون تزویج در حال احرام، صورت علم فرد نادری است ولی امام «علیه السلام» روایت امام صادق «علیه السلام» را بر آن حمل کرده اند.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه