نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 7 صفحه 35

ج) بررسی روایات مربوطه:

1) روایت اول:

اشاره

عن زراره قال سألت ابا عبد الله «علیه السلام» عن قول اللّه عزّ و جلّ «اَلزّانِی لا یَنْکِحُ إِلاّ زانِیَهً أَوْ مُشْرِکَهً» قال «علیه السلام» هنّ نساء مشهورات بالزنا و رجال مشهورون بالزّنا شهروا به و عرفوا به و الناس الیوم بذلک المنزل فمن اقیم علیه حدّ الزنا او متّهم بالزّنا(1) لم ینبغ لاحدٍ ان یناکحه حتّی یعرف منه توبه(2)

د)

بحث سندی:

در جلسۀ گذشته گفتیم این روایت در کافی «عن عده من اصحابنا عن سهل بن زیاد» و در فقیه «عن داود بن سرحان عن زراره» و در نوادر حسین بن سعید «عن البزنطی عن داود بن سرحان عن زراره» روایت شده و هر سه طریق به نظر ما قابل اعتماد است.

ه)

بحث دلالی:

نکته ای در مورد این حدیث است که در ابتدای حدیث برای زنان و مردان مشهور به زنا موضوعیّت قائل می شود و می فرماید آیۀ شریفه در مورد زانی و زانیه مشهوره است و این حکمی ابدی است. و لکن در ذیل حدیث، یکی از دو عنوان شهرت یا اقامه حدّ را موضوع قرار داده و آن را، متفرع بر صدر می کند پس معلوم می شود که شهرت ملاک است، اگر چه این شهرت به اقامه حدّ حاصل شود.(3)

نکتۀ دیگر اینکه امام «علیه السلام» در مقام بیان موضوع تحریم، فقط مشهوره و من

1- (1) به نظر ما مشتهرٌ بالزنا صحیح می باشد و در اینجا تصحیفی صورت گرفته است.
2- (2) جامع الاحادیث شیعه ج 25 ص 604، ح 38025، باب 17، از ابواب ما یحرم بالتزویج حدیث اول، وسائل الشیعه ج 20 ص 439، باب 13 از ابواب ما یحرم بالمصاهره حدیث دوم.
3- (3) سؤال: در مباحث گذشته منسوخ بودن آیه، مورد سؤال قرار گرفت. پاسخ: آیه مشتمل بر سه قسمت است، الف) جواز نکاح زانیه با زانی. ب) جواز نکاح اینها با مشرک یا مشرکه. ج) حرمت نکاح اینها با مؤمن یا مؤمنه و تنها در مورد قسمت دوم، یعنی نکاح زانیه و زانی با مشرک یا مشرکه گفتیم، آیۀ شریفۀ و لا تنکحوا المشرکات نسخ شده و نسبت به بقیۀ آیۀ شریفه نه تنها دلیلی بر نسخ نداریم، بلکه این روایت مشعِر است که حکم جواز نکاح زانی با زانیه و حرمت نکاح اینها با عفیف و عفیفه همچنان به قوت خود باقی است.