نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 8 صفحه 132

نگاه کنند یعنی عورت، که متعارف همان نگاه شهوانی است، باز موجب حرمت است.

8 - روایت کاهلی(1) عن ابی عبد الله علیه السلام «قال: سألته عن رجلٍ تکون له جاریه فیضع ابوه یده علیها من شهوه او ینظر منها الی محرم من شهوه فکره ان یمسّها ابنه»

در این روایت تعبیر کراهت وارد شده که بعضی به همین دلیل خواسته اند آن را شاهد جمع بین روایات قرار دهند و لذا حکم مسئله را کراهت بدانند نه حرمت. ولی همانطور که آقای خویی «رحمه الله» هم فرموده اند کسی که با مصطلحات روایی آشنا باشد می داند که کراهت در روایات به معنای مصطلح متأخرین به کار نمی رود بلکه اگر ظهور در تحریم نداشته باشد ظهور در کراهت مصطلح ما ندارد و اعم از حرمت و کراهت است لذا این روایت اگر خودش از ادلّه تحریم نباشد، نمی تواند با ادلۀ تحریم معارضه کند. مشهور فقها هم قائل به حرمت شده اند و فقط ابن ادریس و محقق و شهید اول ظاهراً قائل به کراهت شده اند و فتوای علاّمه هم مختلف است.

نتیجه گیری: نتیجه این شد که مسّ عن شهوه مطلقاً باعث حرمت است اما نظریه به شهوت فقط در صورتی که به فرج باشد باعث حرمت است نه آن طور که مرحوم سید فرموده که مطلقا قائل به حرمت شده در ضمن، این روایتها کلاً مربوط به مملوکه بود اما محلّله یا مزوّجه را شامل نمی شوند. لذا نظر و لمس در مورد غیر مملوکه حکمش از این روایات استفاده نمی شود. البته موضوع وطی فرق می کند و موطوئه کلاً حرام می شود چه مملوک باشد، چه محلّله باشد و چه مزوّجه.

ب) متن عروه:

مسئله 3: تحرم علی الزّوج امّ الزوجه و إن علت الخ.

مسئله 4: لا فرق فی دخول بین القبل و الدّبر و یکفی الحشفه او مقدارها و لا یکفی الانزال علی فرجها من غیر دخول و ان حبلت به (این مقداری که گفته شد دلیلی محکمی ندارد بلکه صدق دخول کفایت می کند و اگر در جاهای دیگر مثل باب