نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 8 صفحه 186

بخش عبارت ایشان می توان نتیجه گرفت که به نظر شیخ طوسی در کتاب مبسوط، در صورتی که عقد عمه یا خاله متأخر باشد. بازهم رضایت آنها برای صحت عقد خودشان لازم است. و همچنین در صورت مقارنت، حال فرق نمی کند که هر دو عقد را انسان خود انجام دهد یا اینکه یکی را انسان خودش انجام دهد، و دیگری را وکیل انسان برای انسان انجام دهد و یا هر دو را یک وکیل و یا دو وکیل انجام دهند ولی در هر صورت، هم زمان انجام شوند، که در صورت عدم رضایت عمه و خاله هر دو عقد باطل می شود.

2) عبارت شیخ طوسی در کتاب خلاف

شیخ طوسی در کتاب خلاف نیز می فرماید: مسأله 64: یجوز الجمع بین المرأه و عمتها و خالتها، اذا رضیت العمه و الخاله بذلک، و عند جمیع الفقهاء انه لا یجوز ذلک، اعنی:

الجمع بینهما، و لا تأثیر لرضاهما... و ذهبت الخوارج: الی ان ذلک جائز علی کل حال. دلیلنا:

اجماع الفرقه. و ایضا: الاصل جوازه، و المنع یحتاج الی دلیل.(1)

اطلاق کلمه جمع اقتضاء می کند که در هر دو صورت، چه صورت تقدم عقد عمه و خاله و چه صورت تأخر آن، رضایت آنها لازم است.

3) عبارت ابن ادریس در سرائر

ابن ادریس در کتاب سرائر می فرماید: «فالجمع جمعان، جمع مقارنه و جمع متابعه.

فالمتابعه ان یتزوج امرأه، ثم یتزوج علیها اختها او عمتها، او خالتها، او بنت اخیها، او بنت اختها، فنکاح الثانیه باطل، و نکاح الاولی صحیح، فاما جمع المقارنه، فان یعقد علیهما معاً فی دفعه واحده، فاذا فعل هذا کان العقد باطلا علی الصحیح من المذهب، لانه عقد منهی عنه، و النهی یدل علی فساد المنهی عنه»(2) این عبارت نیز دلالت بر این دارد که اگر عمه یا خاله عقدشان متأخر باشد، عقدشان باطل است، و معلوم است که بطلان در صورت عدم رضایت است، پس از این عبارت می توان نتیجه گرفت که به نظر ابن