نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 8 صفحه 33

معنای مختلف لازم می آید که جایز نیست.

2): بررسی ادله سه گانه فوق از سوی استاد - مد ظلّه -

به نظر ما هیچ یک از این سه دلیل صحیح نیست.

امّا دلیل اوّل: ناتمامی این دلیل اگر برخی از نکاتی که در دلیل سوّم ذکر شده به آن ضمیمه نگردد آشکار است، زیرا ممکن است ما" من "را به عبارت نخست هم مربوط بدانیم ولی آن را به معنای بیانیه بگیریم، در این دلیل فرض شده است که ذاتاً " من "نمی تواند به امهات نساءکم بخورد، که این امر ناتمام است، چون" من "به گونه " من "بیانی می تواند قید نساءکم (و نه امهات) باشد.

در دلیل سوّم این مقدمه درج شده است که" من "نمی تواند به هر دو کلمه مرتبط شود، چون به آن معنایی که در کلمه دوم استعمال شده (من ابتدائیه) نمی تواند به کلمۀ اول مرتبط گردد ولی در این دلیل چنین مقدمه ای درج نشده، بلکه رجوع" من" را به کلمه اوّل ذاتاً اشکال می کند، چون بحث استثناء شروط را پیش کشیده است که اگر پس از دو یا چند جمله قرار گیرد در صورتی ممکن است آن را به هر دو (یا بیشتر) راجع بدانیم که صلاحیت رجوع به جمله اوّل را داشته باشد، و در اینجا چنین شرطی محفوظ نیست. خلاصه این که در این دلیل فرض شده که اگر بخواهد به عبارت اوّل مرتبط باشد حتما باید به امهات راجع باشد لذا اشکال کرده که امهات از" نساءکم "نیست بلکه بر عکس است" با این که چنین ملازمه ای صحیح نیست " مِنْ نِسائِکُمُ " ممکن است به عبارت اوّل بازگشت کند، و بیان از" نساءکم "مضاف الیه امهات باشد.

مناقشه دلیل دوم:

در مورد دلیل دوم که مرحوم آقای خویی ذکر کرده اند عرض می کنیم که اگر" مِنْ نِسائِکُمُ" را متصل به عبارت اول می آوریم و هیچ عبارت دیگری در کار نبود، این اشکال وارد بود که" مِنْ نِسائِکُمُ " زائد و بی فایده است، ولی در اینجا دو عبارت در