نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 8 صفحه 48

3) روایت سوم «العوالی»:

العوالی الی عن النبی «صلی الله علیه و آله» انه قال: لا ینظر الله الی رجل نظر الی فرج امرأهٍ و ابنتها(1)

این که، اگر مردی نگاه با شهوت به فرج زنی کرد، آیا دخترش بر او حرام می شود یا نه؟ و همچنین بالعکس، اگر نظر با شهوت به فرج دختر کرد، آیا مادرش بر او حرام می شود یا نه؟ بحث این مسئله، در مسائل بعدی می آید. ظاهر ابتدایی این روایت، حرمت است ولی روایت ضعیف السند است.

از این روایات استفاده می شود که امّ الزوجه علی وجه الاطلاق حرام است و دخول به زوجه برای تحریم مادرش شرط نیست. اما مقابل این روایات، سه روایت هست که معرکۀ آراء شده که چگونه بین این دو رواست جمع کنیم

ب روایت دسته دوم:

متن روایت:

أبی علی الاشعری عن محمد بن عبد الجبار و محمد بن اسماعیل عن الفضل بن شاذان عن صفوان بن یحیی عن منصور بن حازم قال: کنت عند أبی عبد الله (علیه السلام) فأتاه رجل فسأله عن رجل تزوج امرأه فماتت قبل ان یدخل بها أ یتزوج بامها، فقال ابو عبد الله (علیه السلام) قد فعله رجل منّا فلم نر به بأساً فقلت جعلت فداک ما تفخر الشیعه الا بقضاء علی علیه السلام فی هذه الشمخیه التی أفتاها ابن مسعود أنه لا بأس بذلک، ثم أتی علیاً فسأله فقال له علی (علیه السلام) من أین أخذتها فقال:

من قول الله عزّ و جلّ" وَ رَبائِبُکُمُ اللاّتِی فِی حُجُورِکُمْ مِنْ نِسائِکُمُ اللاّتِی دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَکُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلا جُناحَ عَلَیْکُمْ"

فقال علی (علیه السلام) ان هذه مستثناه و هذه مرسله" وَ أُمَّهاتُ نِسائِکُمْ " فقال أبو عبد الله (علیه السلام) للرجل أما تسمع ما یر وی هذا عن علی (علیه السلام) فلمّا قمت ندمت و قلت ایّ شیء صنعت، یقول هو قد فعله رجل منّا فلم نر به باساً و أقول انا قضی علی (علیه السلام) فیها فلقّیته بعد ذلک فقلتُ جعلت فداک (ان - استبصار) مسأله الرجل انّما کان الذی کنت تقول (قلت یقول خ کافی) کان زلهً منیّ فما تقول