نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 8 صفحه 99

الأم و البنت درست نیست) و التحریم و المهر علی ما مضی (و کبیره حرام مؤبد می شود چون امّ الزوجه است و صغیره هم اگر دخول به کبیره شده باشد حرام موبد است وگرنه حلال است، چون بنت الزوجه المدخول بها نیست و مهر را هم گوید طبق آنچه قبلاً توضیح دادیم باید بدهد.

فاذا أرضعتها الثانیه من الکبائر انفسخ نکاحها لأنها امّ من کانت زوجته فان أرضعتها الثالثه انفسخ نکاحها لأنها امّ من کانت زوجته و رَوی اصحابنا فی هذه أنها لا تحرم لأنها لیست زوجته فی هذه الحال و انما هی بنت و الذی قالوه قویّ.

شیخ در آخر کلام خود می فرماید: اصحاب ما روایت کرده اند. اشاره به روایت علی بن مهزیار) که صغیره زوجۀ فعلیۀ این مرد نیست تا عنوان امّ الزوجه بر مادر رضاعی [دوم و سوم] صدق کند بلکه صغیره، دختر بالفعل این مرد است.(1) پس کبیرۀ ثانیه و کبیرۀ ثالثه دختر این مرد را شیر می دهند نه زوجۀ این مرد را. سپس می گوید: و الذی قالوه قویّ این سخن اصحابنا قوی است. سپس ادامه می دهد:

اذا کانت له زوجتان صغیره و کبیره فطلّق احداهما ثم ارضعتها الکبیره لم یخل من أحد أمرین: اما ان تکون المطلقه الصغیره او الکبیره فان کانت المطلّقه الصغیره انفسخ نکاح الکبیره، لانها أمّ من کانت زوجته و حرمت علی التأبید، و الصغیره فان(2) کان دخل بالکبیره حرمت علی التأبید و ان لم یکن دخل بها لم تحرم، لأنها بنت من لم یدخل بها(3)

4) طرح اشکالی در عبارت مبسوط و پاسخ آن:

در صدر و ذیل مسئله همه جا ملاک را زوجیت بالفعل قرار نداده است، بلکه ملاک تحریم را من کانت زوجهً قرار داده است. ولی در وسط کلامش [رَوی

1- (1) (توضیح بیشتر) کلام شیخ را باید در جایی فرض کرد که کبیره با شیر شوهر فعلی صغیره را شیر داده است.
2- (2) (توضیح بیشتر) احتمال می رود که کلمه «فان» مصحف بوده و صحیح آن «ان» باشد چون جمله، خبر الصغیره است و بین خبر و مبتدأ نباید ماء آورده شود، البته این احتمال هم وجود دارد که ما قبل از الصغیره، یک کلمه «امّا» مقدر بگیریم، در نتیجه بکار بردن فاء لازم می باشد نظیر آیات شریفه «وَ رَبَّکَ فَکَبِّرْ» وَ ثِیابَکَ فَطَهِّرْ، وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ [المدّثر / 3-5].
3- (3) المبسوط ج 301/5 و 300 - کتاب الرضاع.