نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 9 صفحه 243

ب) بررسی روایاتی که برای اثبات اعتبار لفظ در انشاء عقد نکاح به آنها تمسک شده است.

اشاره

بحث اصلی ما بررسی روایاتی است که به آنها برای اعتبار لفظ در انشاء عقد نکاح تمسک شده است.

1) روایت قصۀ «حولاء» و تقریب استدلال به آن:

یکی از روایاتی که مرحوم آقای خویی ذکر نکرده اند ولی مرحوم سید مرتضی أعلی الله مقامه در کتاب «انتصار» در مقام ردّ و معارضه با سنی ها به آن اعتبار لفظ در انشاء عقد نکاح استدلال نموده اند(1) ، روایتی است بسیار مفصّل که دربارۀ قصّه «حولاء» که زنی است که شوهرش از دست او راضی نبوده است خدمت حضرت رسول صلی الله علیه و آله می رسد و پیامبر صلی الله علیه و آله حقوق شوهر بر زن را بطور مفصّل بیان می کنند.

سپس او می پرسد که حقوق زن بر شوهر را نیز بیان فرمایید که حضرت پاره ای از حقوق زن بر شوهر را نیز ذکر می کنند در قسمتی از این روایت چنین آمده است (2)«که پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: «اخبرنی أخی جبرائیل... أخذتموهن علی أمانات اللّه عزّ و جلّ ما (خ ل «لما») استحللتم من فروجهنّ بکلمه اللّه و کتابه...»(3) محل استدلال در این روایت جمله «بکلمه اللّه» است که مرحوم سید مرتضی می فرمایند مراد از کلمه اللّه همان است که مروّج بگوید «زوّجت» و متزوج نیز «تزوّجت» بگوید. سپس خود مرحوم سید مرتضی اشکالی را به این صورت طرح می کنند که: فان قیل انما اراد بکلمه الله قوله تعالی «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامی مِنْکُمْ» و ما جری مجراه من الالفاظ المبیحه للعقد علی النساء

که حاصل این است که شاید مراد از کلمه الله عبارت از آیات قرآنی ای که بطور

1- (1) الانتصار للسید المرتضی رحمه الله / 119.
2- (2) استاد مد ظله این روایت را مرحوم نوری در مستدرک الوسائل 238/14 آورده اند، ایشان در سند این روایت چنین می گوید «وجدت فی مجموعه عتیقه بخط بعض العلماء، و فیها بعض الخطب، و یظهر من بعض القرائن أنّه اخذه من کتاب الخطب لأحمد بن عبد العزیز الجلودی...
3- (3) مستدرک الوسائل 252/14-253.