نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 10 صفحه 375

2) موارد مشابه در کلمات فقهاء:

نظیر این عبارت در کلمات بسیاری از فقهاء گذشته نیز به چشم می خورد که ذیلاً چند نمونه از آن را یادآور می شویم.

1. شرایع محقق(1)

2. مختصر نافع محقق(2)

3. ارشاد علامه

4. تلخیص علامه

5. نهایه المرام(3)

6. کفایه سبزواری.

بنابراین، مشکل عبارتی فوق، اختصاصی به متن عروه نداشته و عبایر دیگران را نیز در بر می گیرد. توجیهات آتی این مزیت را دارند که می توانند به عنوان راه حل های مشترک، مشکل یاد شده را حل نمایند.

3) سابقه طرح اشکال:

همانطوری که گذشت، مشابه این عبارت در کلام علامه در قواعد نیز وجود دارد. در قواعد اینگونه تعبیر شده است، اگر مردی نسبت به زنی معقوده یا خلیه ادعای زوجیت کند، کلام او پذیرفته نمی شود مگر اینکه بینه ای اقامه کند.(4) به دنبال این مطلب محقق کرکی در جامع المقاصد(5) شرح قواعد، به علامه اشکال کرده است که این کلام تنها نسبت به معقوده صادق است، اما در مورد خلیّه علاوه بر بینه قواعد مدعی و منکر پیاده می شود و در نتیجه قسم هم در عداد دلایل واقع می شود.

1- (1) شرایع، (نشر استقلال)، ج 2، ص 501.
2- (2) نافع، (الدراسات الاسلامیه، چاپ سوم 1410)، ص 170.
3- (3) نهایه المرام، (مؤسسه نشر اسلامی)، ج 1، ص 35.
4- (4) «و لو ادعی زوجیه امراه لم یلتفت الیه الا بالبینه سواء عقد علیها غیره اولا...» قواعد الاحکام، ج 2، ص 5.
5- (5) جامع المقاصد (چاپ آل البیت)، ج 9، ص 91.