نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 105

1381/1/18 یکشنبه درس شمارۀ (413) کتاب النکاح/سال چهارم

اشاره

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

خلاصۀ درس قبل و این جلسه:

آیا مادر در امر نکاح فرزند صغیر یا صغیرۀ خود ولایت دارد؟ در جلسه گذشته قسمتی از ادلۀ نافیه ولایت مادر را بررسی کردیم و در این جلسه ادلۀ مثبته ولایت مادر را ذکر کرده، بررسی آنها و ادامۀ بررسی ادلۀ نافیه را به جلسه آینده موکول می کنیم.

***

کلام در این بود که آیا مادر در امر نکاح فرزند خود ولایت دارد؟ تقریباً اجماع علماء خاصه و عامه بر نفی ولایت مادر در امر نکاح صغیر و صغیره است. بلی علامه در مختلف تنها به ابن جنید نسبت داده که ایشان قائلند مادر در ازدواج دختر صغیره اش ولایت دارد. قسمتی از ادلۀ مرحوم صاحب ریاض رحمه الله و مرحوم صاحب جواهر رحمه الله را در نفی ولایت ام بررسی کردیم و دلالت آنها را بر نفی ولایت ام نپذیرفتیم. از اینها که بگذریم روایاتی در مسئله هست که می توانیم به آنها برای نفی ولایت ام و ردّ ابن جنید استدلال کنیم. قبل از بررسی این روایات به بررسی ادلۀ مثبته ولایت برای مادر می پردازیم.

الف) بررسی ادله مثبت ولایت امّ:

1) روایت نبوی صلی الله علیه و آله:

اشاره

دلیلی که از قدیم علاّمه رحمه الله و دیگران برای مدّعای ابن جنید یعنی ولایت ام ذکر کرده اند، روایت نُعیم بن عبد الله نحّام(1) است که عامّه نقل کرده اند و در مختلف هم