- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 1
- 1380/11/27 شنبه درس شمارۀ (400) کتاب النکاح/سال چهارم 1
- الف) کلیاتی پیرامون تاریخچه موضوع و خصوصیات و فروض مسئله پنجم عروه: 1
- اشاره 1
- اشاره 1
- 1) ادعای مرد نسبت به زن، و ادعای خواهر، مادر یا دختر آن زن نسبت آن مرد: 2
- ب) مستند احکام ذکر شده در ما نحن فیه؛ «قاعده» یا «نص»: 2
- 2) مسئله بیّنه: 2
- اشاره 2
- 1) کلمات فقهایی که در استنادشان به قاعده ظهور دارد 3
- 2) نقد و بررسی نسبت محقق به استناد شیخ طوسی در نهایه به روایت زهری و روایت ثقفی: 3
- 3) کسانی که مستند مسئله را نص قرار داده اند: 6
- ج) نکاتی در مورد متن و سند روایت زهری و ثقفی: 6
- اشاره 9
- 1380/11/28 یکشنبه درس شمارۀ (401) کتاب النکاح/سال چهارم 9
- الف) نیاز به حلف در جایی که یکی از دو مدعی اقامۀ بینه کند: 9
- خلاصۀ درس این جلسه: 9
- اشاره 9
- 1) توضیح کلام صاحب عروه: 10
- 2) تنقیح محل کلام: 10
- 3) توضیحی پیرامون حجیت مثبتات بینه توسط استاد مد ظله: 12
- 4) لزوم حلف بر کسی که بینه اقامه کرده است: 12
- 6) اعتراض مرحوم نراقی به شهید ثانی رحمه الله: 14
- 5) بیان اصل جاری در مقام، توسط مرحوم نراقی و نقد آن: 14
- 7) مناقشۀ استاد - مد ظله - بر اعتراض مذکور: 14
- ب) توضیحی پیرامون مواردی که هر دو اقامۀ بینه کنند: 15
- متن عروه: 15
- 1) بیان کیفیت تساقط بینه ها در صورت اول و دوم توسط استاد مد ظله: 16
- 2) ذکر فرض دیگر و صور مختلف آن: 16
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 17
- 1) نقد حکومت یا ورود ادله حجیت بینه بر قوانین قضائی: 17
- اشاره 17
- الف) تکمیل فرض دوم: 17
- 1380/11/29 دوشنبه درس شمارۀ (402) کتاب النکاح/سال چهارم 17
- اشاره 17
- 1) عبارت عروه: 19
- ب) فرض سوم، وجود بینه برای هر دو مدعی: 19
- 2) نکته ای درباره تعارض ادله حجیت بینه و قانون مدعی و منکر: 19
- 2) توضیح و بررسی عبارت عروه در فرض سوم: 20
- 1) یکی از دو بینه مطلق و دیگری مورخ: 23
- ج) فروض دیگر: 23
- اشاره 23
- 3) نظر مرحوم سید در مورد عمل به این روایت: 24
- 2) متن روایت زهری: 24
- 4) دو احتمال استاد مد ظله در معنای روایت: 25
- اشاره 26
- 1380/11/30 سه شنبه درس شمارۀ (403) کتاب النکاح/سال چهارم 26
- اعمال قواعد یا تخصیص قواعد: 26
- خلاصه درس قبل و این جلسه: 26
- ادامه بحث در روایت زهری: 26
- آیا مفاد حدیث زهری موافق قاعده است یا مخالف قاعده؟ 27
- تقریب صاحب جواهر برای خلاف قاعده نبودن تقدیم بینۀ مرد و نقد آن 32
- وجه مرجّحیت دخول در روایت: 33
- تعدی از مورد روایت به ام و بنت 35
- یجوز تزویج امرأه تدعی انّها خلیه من الزوج من غیر فحص 36
- 1380/12/5 یکشنبه درس شمارۀ (404) کتاب النکاح/سال چهارم 36
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 36
- اشاره 36
- متن عروه: 36
- 1) توضیح عبارت: 36
- 2) بیان دو نکته در توضیح عبارت عروه: 37
- 3) بررسی ادلۀ مسئله: 39
- اشاره 39
- مناقشۀ استاد - مد ظله - در سیره: 39
- 1380/12/6 شنبه درس شمارۀ (405) کتاب النکاح/سال چهارم 44
- اشاره 44
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 44
- 1) روایت ابان بن تغلب: 44
- 2) صحیحه عمر بن حنظله: 44
- الف) دنباله دلیل چهارم حجیت ادعای زن در خلیه بودن 44
- 3) صحیحه میسر یا میسره: 45
- 4) موثقه فضل مولی محمد بن راشد: 46
- 5 - روایت اشعری محمد بن احمد بن یحیی 47
- اشاره 47
- بحث سندی: 47
- 6 - روایت اشعری جعفر بن محمد بن عبید الله (عبد الله) الاشعری 48
- 8) روایت یونس بن عبد الرحمن: 49
- 7) مرسله مهران بن محمد: 49
- 2) صحیحه ابی مریم انصاری: 50
- ب) بررسی روایات نافیه حجیت قول زن در خلیه بودن خود: 50
- 1) روایت جعفریات: 50
- خلاصه درس قبل و این جلسه: 52
- وجه جمع بین روایات مسئله و اشکال صاحب حدائق: 52
- 1380/12/7 سه شنبه درس شمارۀ (406) کتاب النکاح/سال چهارم 52
- وجه جمع بین روایات نزد مرحوم صاحب ریاض قدس سرّه: 52
- اشاره 52
- بررسی کلام صاحب ریاض قدس سرّه: 53
- جمع دیگری برای روایات 54
- تصویر یکی از صور انقلاب نسبت در مقام 55
- بررسی روایات مسئله 58
- اشاره 60
- الف) دو تقریب برای کیفیت جمع ما بین روایات مسئله سابعه (ادعای زن بر خلیّه بودن خود) و اشکال وارد بر هر کدام: 60
- 1380/12/8 چهارشنبه درس شمارۀ (407) کتاب النکاح/سال چهارم 60
- اشاره 60
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 60
- کلام مرحوم آقای حکیم و اشکال استاد مد ظله: 64
- بررسی مسئله عروه: 64
- ب) بررسی ادامه مسئله 65
- اشاره 65
- 1) کلام مرحوم آقای حکیم و نظر استاد مد ظله: 65
- 2) کلام مرحوم آقای خویی رحمه الله: 66
- د) و من هنا ظهر جواز تزویج زوجه من غاب غیبه منقطعه و لم یعلم موته و حیاته 67
- اشاره 67
- 1) توضیح استاد مد ظله و کلام مرحوم آقا ضیاء: 67
- ج) نعم لو کانت متهمه فی دعواها 67
- اشاره 69
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 69
- متن عروه: 69
- الف) اذا ادّعت امرأه انّها خلیّه فتزوجها رجل ثمّ ادعت بعد ذلک کونها ذات بعل 69
- 1380/12/11 شنبه درس شمارۀ (408) کتاب النکاح/سال چهارم 69
- نقد استاد: 70
- توضیحی دربارۀ حاشیه مرحوم آقای خوئی 70
- برداشت آقای حکیم و آقای خویی از روایات 70
- صحیحۀ ابی بصیر 71
- متن عروه: 72
- ب) اذا وکلا وکیلاً فی اجراء الصیغه فی زمان معین لا یجوز لهما المقاربه بعد مضیّ ذلک الزمان 72
- بنای عقلا در خبر ثقه 73
- مناقشه استاد در این استدلال 74
- دلیل بر ردع بنای عقلا 74
- اشاره 76
- الف) تکمیل مسئله ثامنه و تاسعه، مفاد روایت مسعده بن صدقه: 76
- 1380/12/13 دوشنبه درس شمارۀ (409) کتاب النکاح/سال چهارم 76
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 76
- اشاره 76
- 1) نقد کلام مرحوم خویی و پذیرش فی الجمله نظر مشهور در مفاد روایت: 77
- 2) دفع نقض های وارده: 78
- 3) نفی بنای عقلاء بر حجیت خبر ثقه: 79
- 1) قاعده «من ملک شیئاً ملک الاقرار به» و مدرک آن: 81
- ب) دنباله بحث مسئله تا سعه، دلیل حجیت اقرار وکیل نسبت به موکل فیه: 81
- 4) نظر نهایی استاد مد ظلّه: 81
- اشاره 81
- 2) مناقشه شیخ انصاری در مدرک مذکور: 82
- 4) بررسی مسئله اقرار بچه به تصرفاتی مانند وصیت توسط استاد دام ظله و نقد کلام مرحوم آقای خویی: 83
- 3) نقض مرحوم خویی در قاعده «من ملک»: 83
- 5) نقد استاد دام ظله نسبت به کلام شیخ انصاری و کلیت قاعده «من ملک»: 85
- 1380/12/14 سه شنبه درس شمارۀ (410) کتاب النکاح/سال چهارم 86
- اشاره 86
- الف) آیا کلام محقق ثانی نقض قاعده است؟ 86
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 86
- ب) نقض آقای خویی 88
- ج) پاسخ استاد مد ظلّه 89
- د) نکته ای در باب وکالت 90
- 1381/1/14 چهارشنبه درس شمارۀ (411) کتاب النکاح/سال چهارم 91
- اشاره 91
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 91
- الف) اولیای عقد، کسانی که ولایت داشتن آنها مسلّم است: 91
- 1) عبارت عروه: 91
- 2) نگاهی به نظر فقهاء در مسئله: 92
- 3) آیا ابن ابی عقیل منکر ولایت داشتن جدّ است؟ 92
- اشاره 92
- بررسی ولایت جد 94
- انحصار ولایت در جدّ ابی 95
- دلیل اول: روایت عبید بن زراره 95
- نقد استدلال به روایت عبید بن زراره 96
- دلیل دوم: تسلّم مسئله بین امامیه و عامه 97
- دلیل اول: اجماع 99
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 99
- دلیل دوم: استصحاب: 99
- 1381/1/17 شنبه درس شمارۀ (412) کتاب النکاح/سال چهارم 99
- ادله نافیه ولایت از امّ 99
- اشاره 99
- دلیل سوم: اولویت 100
- دلیل چهارم: روایاتی که ولایت نکاح را در «اب» منحصر کرده است. 101
- روایت دوم: صحیحۀ زراره و موثقۀ محمد بن مسلم 101
- روایت اول: صحیحۀ محمد بن مسلم 101
- دلیل پنجم: روایت محمد بن مسلم 102
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 105
- اشاره 105
- الف) بررسی ادله مثبت ولایت امّ: 105
- اشاره 105
- 1381/1/18 یکشنبه درس شمارۀ (413) کتاب النکاح/سال چهارم 105
- 1) روایت نبوی صلی الله علیه و آله: 105
- روایت دوم: روایت ابراهیم بن میمون 106
- اشاره 106
- بررسی استدلال: 106
- بررسی استدلال: 107
- اشاره 108
- ب روایاتی که ولایت امّ از آنها استشمام می شود: 108
- روایت اول: روایت سعدان بن مسلم 108
- روایت چهارم: صحیحۀ محمد بن قیس 109
- روایت سوم: روایت ابن ابی یعفور 109
- روایت دوم: روایت عبید بن زراره 109
- روایت پنجم: روایت محمد بن مسلم 110
- روایت هفتم: محمد بن مسلم عن احدهما علیهما السلام 110
- روایت ششم: فضل بن عبد الملک عن ابی عبد الله علیه السلام 110
- بررسی روایات «لیس لها مع ابویها امر» 111
- بررسی روایات مثبته ولایت امّ 111
- 1381/1/19 دوشنبه درس شمارۀ (414) کتاب النکاح/سال چهارم 111
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 111
- اشاره 111
- بررسی صحیحۀ محمد بن قیس: 113
- اکنون به ادلۀ نافیه ولایت ام بازمی گردیم و به ادامۀ بررسی آنها می پردازیم: 114
- اول: صحیحۀ محمد بن مسلم 114
- دوم: روایات وارده در تفسیر آیۀ شریفه «من بِیَدِهِ عُقْدَهُ النِّکاحِ» 115
- سوم: روایاتی که فقط «اذن أبیها» در آن وارد شده است: 115
- چهارم: تسلّم بین العامّه 117
- بررسی استدلال: 118
- 1. روایت داود بن سرحان 118
- روایات نافیه ولایت از برادر 118
- ولایت برادر در امر نکاح خواهر خود 118
- اشاره 118
- 3) روایت ولید بیّاع الاسفاط: 119
- روایات مثبته ولایت برادر 120
- ولایت عمو در امر نکاح 121
- 1381/1/21 چهارشنبه درس شمارۀ (415) کتاب النکاح/سال چهارم 123
- اشاره 123
- اشاره 123
- 1) متن عروه: 123
- الف) ولایت پدر و جدّ بر مجنون: 123
- 1) دو اشکال به استدلال فوق. (کلام مرحوم آقای خویی): 124
- ب) دلیل ثبوت ولایت پدر و جدّ بر مجنون متصل (یعنی صغیری که بلغ مجنوناً): 124
- اشاره 124
- 2) کلام استاد مد ظله و مناقشه در تعبیر مرحوم آقای خویی: 125
- 1) کلام مرحوم صاحب جواهر: 127
- ج) وجه تعدی از ثبوت ولایت در جنون متصل، به جنون منفصل: 127
- 2) کلام مرحوم آقای حکیم: 128
- اشاره 129
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 129
- 1381/1/24 شنبه درس شمارۀ (416) کتاب النکاح/سال چهارم 129
- الف) تمسک به استصحاب در مسئله ولایت پدر و جد بر مجنون (یادآوری): 129
- 2) استدلال اختصاصی آقای خویی رحمه الله: 130
- 1) طرح کلی ادله: 130
- ب) تمسک به دلیل لفظی در مسئله: 130
- اشاره 131
- 3) پاسخ استاد مد ظله از استدلال مرحوم آقای خویی: 131
- یک اشکال و پاسخ آن 132
- اشاره 133
- 4) استدلالهای مشترک مرحوم نراقی و مرحوم آقای خویی: 133
- مناقشه آقای حکیم و پاسخ آقای خویی از آن 133
- 5) نظر استاد مد ظله در مورد دو توجیه آقای خویی: 134
- 6) اشکال استاد مد ظله به استدلال به روایت زراره و روایات دیگر: 135
- اشاره 137
- 1381/1/25 یکشنبه درس شمارۀ (417) کتاب النکاح/سال چهارم 137
- اشاره 137
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 137
- الف) روایاتی که مرحوم نراقی به آن تمسک کرده است: 137
- مناقشۀ استاد - مد ظله - 139
- ب) بررسی استدلال مرحوم آقای خویی به سیره: 140
- اشاره 140
- مناقشۀ استاد - مد ظله - در تمسک ایشان: 140
- ج) بررسی اقوال فقها و تحقیق پیرامون اجماع یا شهرت آنان: 141
- د) آیا علامه در تذکره بر هر دو قول؛ مدعی تحقق اجماع شده است؟ 144
- متن عروه: 146
- ه) استقلال بالغ رشید و بالغۀ رشیدۀ ثیبه در امر نکاح: 146
- 1381/1/26 دوشنبه درس شمارۀ (418) کتاب النکاح/سال چهارم 148
- خلاصۀ درس این جلسه: 148
- الف) تنقیح موضوع مورد بحث: 148
- اشاره 148
- ب) قائلین به استقلال انحصاری باکره: 149
- اشاره 152
- 1) کلام شیخ مفید در احکام النساء: 152
- ج) نقل و بررسی بعضی از عبارت های قائلین به استقلال باکره: 152
- 2) کلام شیخ مفید در مقنعه: 153
- اشاره 154
- د) طرح انکار استقلال انحصاری باکره 154
- 3) عبارت أبو الصلاح حلبی در کافی: 154
- 2) نقل اسامی منکرین استقلال انحصاری باکره: 155
- 1) استفاده انحصار از تعبیر الولایه علی البکر: 155
- 1381/1/27 سه شنبه درس شمارۀ (419) کتاب النکاح/سال چهارم 158
- بررسی کلام صاحب جواهر: 158
- اشاره 158
- اشاره 158
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 158
- مختار صاحب جواهر قدس سرّه: 158
- بررسی آراء فقهاء در مسئله 159
- استدلال به آیات قرآن بر استقلال باکرۀ رشیده 161
- الف. تذکری در استدلال به آیات بر استقلال دختر 161
- ب. استدلال به آیات قرآن بر استقلال باکرۀ رشیده 162
- اشاره 162
- پاسخ شهید ثانی و محقق ثانی از اشکال شهید اول: 167
- اشاره 168
- 1381/1/28 چهارشنبه درس شمارۀ (420) کتاب النکاح/سال چهارم 168
- الف) استدلال به آیات قرآن کریم برای اثبات استقلال بکر در تزویج: 168
- خلاصۀ درس این جلسه: 168
- اشاره 168
- 1 - استدلال به آیۀ فَإِذا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ... و آیۀ فَإِنْ خَرَجْنَ فَلا جُناحَ عَلَیْکُمْ... 169
- 2) استدلال به آیه «حَتّی تَنْکِحَ زَوْجاً غَیْرَهُ» و «فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ...» : 170
- 3) کلام مرحوم صاحب جواهر و توضیح استاد مد ظله: 171
- 4) پاسخ استاد مد ظله از استدلال به آیه «حَتّی تَنْکِحَ زَوْجاً غَیْرَهُ» و «فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ» : 173
- ب) عدم جواز رجوع به «عدم قول به فصل» در محل کلام و ردّ فرمایش صاحب جواهر: 173
- اشاره 176
- الف) نقل روایات دال بر استقلال باکرۀ رشیده: 176
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 176
- 1381/2/1 یکشنبه درس شمارۀ (421) کتاب النکاح/سال چهارم 176
- توضیح استاد - مد ظله - و طرح یک اشکال 183
- اشاره 183
- ب) بررسی سند روایت فضلاء (روایت اول): 183
- بیان استاد - مد ظله - در دفع اشکال مذکور 184
- الف) بررسی سند روایت فضلاء: 187
- 1) توضیح کلی درباره سند روایت: 187
- اشاره 187
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 187
- 1381/2/2 دوشنبه درس شمارۀ (422) کتاب النکاح/سال چهارم 187
- 2) توضیح کلام صاحب مدارک رحمه الله: 188
- 3) توضیح مقدمه اول و طرح یک اشکال: 189
- 4) توضیحی برای حل اشکال با طرح یک سؤال و پاسخ به آن 190
- اشاره 190
- تذکری در روش پژوهش 190
- پاسخ سؤال درباره ترتیب مشیخه 192
- 5) ارتباط مشیخه فقیه و متن فقیه و اثبات مقدمه اول صحّت روایت فضلاء: 193
- 6) نقل و بررسی مقدمه دوّم صحت روایت فضلاء: 195
- 7) تصحیح روایت فضلاء از طریق اعتماد اصحاب به ابراهیم بن هاشم: 196
- ب) بررسی دلالت روایت فضلاء: 197
- اشاره 197
- 2) جواب مسالک به اشکال عطف عام بر خاصّ: 198
- 1) اشکال مسالک دربارۀ اضطراب متن روایت: 198
- 3) پاسخ صاحب جواهر به اشکال اضطراب متن: 199
- 4) نقد استاد مد ظلّه: 200
- 5) طرح اشکال مصادره و جواب آن توسط محقق کرکی: 201
- 6) نقد استاد مد ظلّه: 202
- 7) طرح طرق دیگری برای دفع ضرورت بشرط المحمول: 203
- اشاره 205
- ادامۀ بحث در روایت اول صحیحۀ فضلاء 205
- تفسیر صاحب جواهر رحمه الله از روایت فضلاء: 205
- اشاره 205
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 205
- 1381/2/3 سه شنبه درس شمارۀ (423) کتاب النکاح/سال چهارم 205
- اشاره 205
- اشکال تفسیر صاحب جواهر رحمه الله از روایت فضلاء: 206
- بررسی اشکال توسط استاد مد ظله: 207
- تفسیر استاد مد ظله از صحیحۀ فضلاء: 208
- اشاره 211
- دومین روایت از ادلۀ استقلال انحصاری باکره 211
- بررسی سند روایت: 212
- دلالت روایت زراره: 214
- 1381/2/4 چهارشنبه درس شمارۀ (424) کتاب النکاح/سال چهارم 215
- اشاره 215
- الف) بررسی روایات مورد استدلال برای استقلال باکره: 215
- 1) اشکال به کلام صاحب روضه المتقین در معنای روایت فضلاء: 215
- خلاصۀ درس این جلسه: 215
- 2) بررسی دلالت روایت زراره: 216
- 3) مناقشه استاد مد ظله در دلالت روایت فوق: 217
- 4) بررسی سند و دلالت روایت «عبد الرحمن بن ابی عبد الله»: 218
- 5) بررسی روایت ابی مریم: 220
- ب) تذکر نکته ای در مورد استدلال به روایاتی که عبارت «مالکه نفسها یا مالکه امرها» در آنها آمده است.: 222
- ج) کلامی از مرحوم نراقی و نقد آن توسط استاد مد ظله: 223
- د) تذکر نکته ای در مورد کلام صاحب جواهر: 224
- خلاصۀ درس این جلسه: 225
- الف) ادامه بررسی روایات استقلال بکر: 225
- اشاره 225
- 1381/2/7 شنبه درس شمارۀ (425) کتاب النکاح/سال چهارم 225
- 1) روایت جعفریات: 225
- اشاره 225
- اشاره 225
- بررسی روایت 226
- اشاره 227
- 2) روایت سعدان: 227
- بحث سندی 227
- تذکر یک نکته: 228
- بحث سندی 229
- اشاره 229
- 3) روایت محمد بن هاشم: 229
- اشاره 230
- 4) روایت ابان بن تغلب و صحیحه میسّر: 230
- بررسی دلالت روایت 230
- بررسی استدلال به روایات فوق 231
- اشاره 232
- 5) مرسله ابی سعید القمّاط: 232
- مناقشه در روایت 233
- 6) روایت سماعه بن مهران: 234
- اشاره 235
- 7) روایت اسحاق بن عمّار: 235
- ب) تذکر کلی درباره روایات 236
- مناقشه در استدلال به روایت فوق 236
- خلاصۀ درس این جلسه: 237
- اشاره 237
- ادامۀ بررسی روایات دال بر استقلال باکره 237
- اشاره 237
- 1381/2/8 یکشنبه درس شمارۀ (426) کتاب النکاح/سال چهارم 237
- توجیه روایت توسط شیخ طوسی رحمه الله 241
- صحیحۀ محمد بن مسلم: 241
- اشاره 241
- مناقشۀ استاد - مد ظله - در توجیه شیخ رحمه الله 242
- توجیه روایت توسط استاد - مد ظله - 242
- اشاره 244
- روایت دعائم الإسلام عن علی علیه السلام 244
- مناقشۀ استاد - مد ظله - در این استدلال 245
- 1381/2/9 دوشنبه درس شمارۀ (427) کتاب النکاح/سال چهارم 247
- الف) ادامه ادله استقلال انحصاری بکر: 247
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 247
- 1) بررسی دو روایت عامی: 247
- اشاره 247
- 2) چکیده بحث تا اینجا: 250
- 3) استفاده حکم عقد دائم از عقد موقت بر اساس اولویت: 250
- 1) تقریب استدلال بر ولایت پدر و عدم استقلال باکره به استصحاب: 252
- ب) برخی از ادله عدم استقلال باکره (استصحاب و آیه قرآن): 252
- اشاره 252
- 4) نظر استاد - مد ظلّه - نسبت به اولویت 252
- 3) توضیح بیشتر مسئله با بیان فرق بین انواع استصحاب اعدام: 253
- 2) بررسی استصحاب در مسئله از سوی استاد - مد ظلّه -: 253
- 4) استدلال به آیات قرآن بر ولایت اولیاء و عدم استقلال دختر: 254
- اشاره 254
- توضیح بیشتر 255
- 5) ادامه کلام استاد - مد ظله - در نقد استدلال به آیات بر ولایت و عدم ولایت پدر بر تزویج باکره 257
- اشاره 259
- 1) روایت سعد بن اسماعیل عن أبیه: 259
- ج) استدلال به روایات و بررسی آنها: 259
- 2) روایت ابو عبیده حذاء: 260
- 4) روایات اولویت جد از پدر در تزویج: 261
- 3) روایات تزویج امام جواد علیه السلام: 261
- 1381/2/10 سه شنبه درس شمارۀ (428) کتاب النکاح/سال چهارم 263
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 263
- الف) روایات استقلال ولی: 263
- اشاره 263
- اشاره 269
- 1381/2/11 چهارشنبه درس شمارۀ (429) کتاب النکاح/سال چهارم 269
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 269
- الف) مناقشه در دلالت روایت عبید بن زراره بر نفی اعتبار اذن باکره: 269
- ب) روایات نفی استقلال از باکره در امر تزویج: 271
- ج) روایات داله بر استقلال پدر و نفی اعتبار اذن دختر: 272
- الف) نظر صاحب جواهر؛ (استقلال انحصاری باکره) و محصل دلیل آن: 274
- 1381/2/28 شنبه درس شمارۀ (430) کتاب النکاح/سال چهارم 274
- اشاره 274
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 274
- اشاره 274
- بررسی کلام صاحب جواهر رحمه الله: 276
- اشاره 283
- مقتضای قواعد اولیه چیست؟ 283
- ب) نظر مرحوم آیه الله خویی رحمه الله (تشریک بین پدر و باکره) و محصّل دلیل آن: 283
- بررسی ادلۀ استقلال ولیّ: 285
- بررسی کلام مرحوم آقای خویی قدس سرّه: 288
- اشاره 291
- 1381/2/29 یکشنبه درس شمارۀ (431) کتاب النکاح/سال چهارم 291
- الف) بیان وجه جمع بین روایات توسط استاد مد ظله 291
- خلاصۀ درس این جلسه: 291
- اشاره 291
- جمع بین روایات استقلال ولی و اشتراط اذن دختر: 292
- ب) بازنگری روایاتی که «اذن ولی» را لازم نمی داند 293
- ج) استفادۀ دو نکتۀ دیگر از روایت أبو عبیده 296
- د) بازنگری در دلالت روایت یزید کناسی 296
- الف) پی گیری بررسی روایاتی که با نظر صاحب جواهر (استقلال انحصاری باکره) و آقای خویی (تشریک) ناسازگار است: 300
- 1381/2/30 دوشنبه درس شمارۀ (432) کتاب النکاح/سال چهارم 300
- اشاره 300
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 300
- 1) صحیحه محمد بن مسلم: 300
- 2) موثقه عبید بن زراره: 301
- 2) توضیح استاد مد ظلّه: 302
- 1) متن صحیحه زراره بن اعین و موثقه محمد بن مسلم: 302
- ب) بررسی روایاتی که خصوص نظر مرحوم صاحب جواهر را ابطال می کند: 302
- 4) نظر مرحوم آقای خویی: 303
- 3) نظر مرحوم آقای حکیم: 303
- 5) نظر استاد مدّ ظله: 304
- 6) بیان دیگری از مرحوم آقای خویی در مورد ضرورت حمل نکاح بر نکاح صحیح تأهّلی: 305
- 7) نقد استاد مد ظلّه: 305
- 9) متن روایت عبید بن زراره: 307
- 8) متن روایت ابراهیم بن میمون: 307
- الف) بررسی ادله ولایت جدّ بر دختر باکره: 309
- 1) موثقه عبید بن زراره: 309
- خلاصۀ درس این جلسه: 309
- اشاره 309
- اشاره 309
- 1381/2/31 سه شنبه درس شمارۀ (433) کتاب النکاح/سال چهارم 309
- 2) معتبره عبید بن زراره: 310
- ب) حکم ولایت در ازدواج موقت باکره: 311
- 1) لزوم بحث جدید درباره ولایت در عقد موقّت: 311
- اشاره 311
- 2) نظر نهایی استاد - مد ظلّه: 316
- 3) بررسی روایات باب متعه (طرح بحث): 317
- 4) روایات داله بر استقلال پدر در عقد انقطاعی باکره، و نفی استقلال دختر: 317
- 1) مرسله محمد بن عذافر: 318
- اشاره 318
- اشاره 318
- ج) بررسی استدلال به روایاتی که برای استقلال باکره در عقد انقطاعی ذکر شده است: 318
- فقه الحدیث مرسله محمد بن عذافر 319
- اشاره 320
- 2) روایت ابی سعید القماط: 320
- بحث سندی 321
- 3) توضیحی درباره ابو سعید قمّاط: 321
- 5 - سایر روایات مسئله 323
- 4) بررسی دلالت معتبره ابو سعید قماط: 323
- 6) توضیح کلی درباره روایات و جمع بندی بحث 325
- اشاره 326
- 1) متن عروه: 326
- 1381/3/4 شنبه درس شمارۀ (434) کتاب النکاح/سال چهارم 326
- خلاصۀ درس این جلسه: 326
- الف) ازدواج بدون اذن پدر یا دختر: 326
- 2) توضیح متن: 327
- ب) ممانعت ولی از ازدواج دختر با کفو خویش: 327
- 1) متن عروه: 327
- 2) توضیح عبارت: 328
- 3) تفسیر «کفو شرعی»: 328
- 4) نظر آیت الله خویی رحمه الله درباره عبارت متن: 329
- 5) ادامه توضیح کلام مصنف 329
- ج) اقوال فقها در مسئله عضل: 330
- 2) اشکال مرحوم آیت الله خویی به استدلال به آیه شریفه و نقد آن: 332
- 1) طرح اجمالی ادله: 332
- د) ادله سقوط ولایت در صورت «عضل» 332
- 3) اشکال استاد - مد ظلّه - به استدلال به آیه شریفه: 333
- 4) طرح یک اشکال در تفسیر فوق و پاسخ آن 335
- 1381/3/5 یکشنبه درس شمارۀ (435) کتاب النکاح/سال چهارم 337
- اشاره 337
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 337
- 1) اشکال مرحوم آقای حکیم: 337
- الف) پی گیری بررسی استدلال به آیه شریفه: 337
- ب) مراد از عضل چیست؟ 338
- 1) بررسی عبارت علامه در تذکره: 338
- 2) نظر استاد - مد ظلّه -: 338
- 2) تناقض در عبارات تذکره: 339
- 3) رفع تناقض از کلام علامه: 340
- 4) نقل وجوه و اقوال در معنای عضل: 340
- 5) بررسی نظر علامه در مورد عضل: 341
- 7) نظر استاد مدّ ظله: 342
- 6) بیان مرحوم آقای خویی: 342
- 1) فروض و اقوال در مسئله: 343
- اشاره 343
- ج) میزان برای باکره و ثیبه بودن چیست؟ 343
- 2) بررسی کلام مرحوم آقای خویی: 344
- 3) نقد استاد مد ظلّه: 344
- اشاره 345
- 1 - اشکال اول تمسک به لا حرج: 345
- تقریب اول استدلال به ادلۀ نفی حرج 345
- اشاره 345
- الف یکی از ادله ای که برای سقوط ولایت به آن استدلال شده دلیل نفی حرج است. 345
- 1381/3/6 دوشنبه درس شمارۀ (436) کتاب النکاح/سال چهارم 345
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 345
- مناقشه مرحوم آقای حکیم رحمه الله در استدلال به دلیل نفی حرج 345
- بیان اول: ادلۀ نفی حرج حکم تکلیفی را بر می دارد. 346
- تقریب دوم تمسک به ادله نفی حرج 346
- بررسی کلام مرحوم آقای خویی رحمه الله: 346
- بررسی بیان اول: 347
- بیان دوم: ادلۀ لا حرج، شرطیت اذن را بر می دارد. 347
- بررسی بیان دوم: 348
- 3) بررسی ادله مرحوم آقای خویی بر سقوط ولایت به جهت عضل 349
- 2 - اشکال دوم به استدلال به دلیل نفی حرج: 349
- 5) استدلال دیگری از مرحوم آقای خویی برای اسقاط ولایت پدر: 350
- 4) نقد استاد مد ظلّه: 350
- 7) نظر نهایی استاد مد ظله: 351
- 6) نقد استاد مد ظله: 351
- ب) ادامه بررسی مسئله دوم عروه: 351
- اشاره 351
- پی گیری تحقیق دربارۀ معنای مراد از بکر: 352
- 2) نقد استاد مد ظله: 352
- 1) بیان مرحوم آقای خویی رحمه الله: 352
- بررسی سند روایت علی بن جعفر 355
- 1) تقریبی بر تصحیح روایات مسائل علی بن جعفر 355
- 2) نقد تقریب فوق 356
- 3) نگاهی به طریق آغاز مسائل علی بن جعفر 357
- ضمیمه درس 436 359
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 361
- کلام در مسئله دوم عروه بود، که آیا ازالۀ بکارت به جهت عواملی چون پرش و عمل جراحی یا وطی زنایی یا وطی به شبهه موجب سقوط ولایت پدر می شود یا خیر؟ 361
- اشاره 361
- 1381/3/7 سه شنبه درس شمارۀ (437) کتاب النکاح/سال چهارم 361
- اشاره 361
- توضیحی بر فرمایش مرحوم آقای خویی رحمه الله: 362
- اشاره 362
- 1) صحیحۀ حلبی: 363
- 2) صحیحۀ عبد الله بن سنان: 363
- در فرمایشات ایشان مناقشاتی هست که بعد از ذکر روایات به آن خواهیم پرداخت. 363
- روایاتی که مدخلیت ازدواج قبلی، در سقوط ولایت پدر از آنها استفاده می شود: 363
- 3) صحیحۀ عبد الرحمن بن ابی عبد الله: 364
- 4) روایت حسن بن زیاد صیقل: 364
- نقد کلام مرحوم آقای خویی رحمه الله توسط استاد مد ظله: 365
- جهت اول: بیان موضوع واقعی حکم. 365
- 5) روایت عبد الحمید بن عوّاض عن عبد الخالق 365
- جهت سوم: نشان دادن راه امتثال حکم 366
- جهت دوم: بیان راه شناخت مصادیق موضوع 366
- جهت چهارم: بیان حکمت حکم 367
- بررسی روایات: 368
- ازدواج تمام موضوع استقلال است یا جزء موضوع؟ 368
- اشاره 368
- مسئله اشتراط یا عدم اشتراط ولایت جد به حیات پدر 372
- اشاره 372
- متن عروه 372
- اشاره 372
- خلاصۀ درس این جلسه: 372
- 1381/3/8 شنبه درس شمارۀ (438) کتاب النکاح / سال چهارم 372
- ادله عدم اشتراط 372
- 1) نقل و نقد نسبت شهرت به قدماء بر عدم اشتراط 373
- نقد استاد دام ظله نسبت به ادعای شهرت: 374
- عبارت مقنعه: 375
- عبارت مراسم: 375
- عبارت ناصریات: 375
- نقد استاد دام ظله نسبت به استدلال به روایت: 377
- 2) روایات 377
- روایت اول: روایت عبید بن زراره 377
- مناقشه مرحوم آقای حکیم رحمه الله: 378
- روایت دوم: قرب الاسناد: 378
- پاسخ مناقشه: 379
- 1 - روایت اول: روایتی که شیخ طوسی و دیگران نقل کرده اند 380
- 1381/3/11 شنبه درس شمارۀ (439) کتاب النکاح / سال چهارم 380
- اشاره 380
- اشاره 380
- خلاصۀ درس قبل و این جلسه: 380
- الف) ادلۀ قائلین به ولایت جد حتی در فرض فقدان پدر 380
- اشاره 380
- نقد استاد مد ظله 381
- مناقشه مرحوم آقای حکیم رحمه الله 381
- 2) روایت دوم: صحیحۀ عبد الله بن سنان 383
- اشاره 383
- نقد استاد مد ظله بر استدلال 383
- اشاره 384
- 3) اولویت 384
- 4) استصحاب 385
- مناقشه شهید ثانی رحمه الله در اولویت 385
- سند روایت: 387
- 2) روایت فضل بن عبد الملک 387
- اشاره 387
- بررسی دلیل اول: 387
- اشاره 387
- ب) ادلۀ قائلین به عدم ولایت جدّ در صورت فقدان پدر 387
- اشاره 387
- 1) دلیل اول: عمومات نافیه ولایت به ضمیمه قصور ادلۀ مثبته 387
- تقریب استاد مد ظله از کلام صاحب مدارک رحمه الله 388
- مناقشه صاحب مدارک بر شهید ثانی 388
- دلالت روایت - اشکال قدما و شهید ثانی رحمه الله - 388
- الف) پیگیری بررسی استدلال به روایت فضل بن عبد الملک: 390
- 1381/3/12 یکشنبه درس شمارۀ (440) کتاب النکاح/سال چهارم 390
- 1) ایراد صاحب حدائق به صاحب مدارک: 390
- اشاره 390
- خلاصۀ درس این جلسه: 390
- 2) مناقشۀ استاد - مد ظلّه - در کلام صاحب حدائق: 391
- 3) مناقشۀ مرحوم آقای خویی و مرحوم آقای حکیم در استدلال به مفهوم موثقۀ فضل بن عبد الملک: 392
- 4) مناقشۀ استاد - مد ظلّه - در کلام آقای حکیم و آقای خویی رحمهم الله 393
- 5) بیان مفهوم نداشتن روایت مذکور توسط استاد - مد ظله - 393
- 2) اقوال فقهاء: 394
- ب) حکم خیار فسخ نکاح صغیر و صغیره پس از بلوغشان: 394
- متن عروه: 394
- 1) طرح مسئله: 394
- 3) توضیحی دربارۀ عبارت وسیله: 395
- 4) بررسی روایات 396
- 1. صحیحۀ محمد بن اسماعیل بن بزیع 396
- اشاره 396
- 2. صحیحۀ علی بن یقطین 396
- 3) صحیحۀ عبد الله بن الصلت 397
- اشاره 398
- الف) پی گیری بحث پیرامون اقوال فقهاء در مورد اثبات خیار برای صبی بعد از بلوغ در فسخ عقدی که توسط پدر و جد انجام گرفته، بخلاف صبیّه: 398
- خلاصۀ درس این جلسه: 398
- 1381/3/13 دوشنبه درس شمارۀ (441) کتاب النکاح/سال چهارم 398
- 1) نقد استاد مد ظلّه: 398
- اشاره 398
- ب) بررسی روایات: 399
- 1) صحیحه ابی عبیده: 399
- 2) روایت دعائم الاسلام: 401
- 3) صحیحه محمد بن مسلم: 401
- 4) روایت عباد بن کثیر: 402
- 5) صحیحه حلبی: 402
- 6) روایت یزید کناسی: 403
- 9) صحیحه علی بن یقطین: 404
- 8) صحیحه محمد بن مسلم: 404
- 7) روایت ابان: 404
- 1) اشتراط توارث به قسم خوردن: 405
- ج) جمع روایات: 405
- 2) توجیه روایتی که دلالت بر داشتن خیار هر دو می کند: 406
- 3) آیا صبی حقّ خیار دارد؟ 406
واژه بدست آورد تا بتوان به روایت تمسّک جست.
سند روایت هم همچون روایت پیشین ضعیف است، پس این دو روایت هم برای استدلال بر استقلال دختر شایسته نیستند.
2) چکیده بحث تا اینجا:
در مجموع، 23 روایت یادداشت کرده ایم که ممکن است برای استقلال بکر به آنها استناد کرد که دو روایت عامی بوده و بقیه از طرق شیعه نقل شده است، از این روایات، هیچ روایتی که بر استقلال انحصاری دختر قابل استناد باشد نیافتیم، بلکه بر اصل استقلال دختر هم نمی توان به روایات تمسک کرد، تنها یک روایت وجود دارد (صحیحۀ منصور بن حازم) که از جهت سند صحیحه بوده و بر اشتراط اذن باکره در ازدواج دلالت می کند، البته باید روایات متعارض با آن را نیز نقل و بررسی کنیم.
3) استفاده حکم عقد دائم از عقد موقت بر اساس اولویت:
در مسئله استقلال و عدم استقلال باکره یا ولیّ او در ازدواج موقت روایاتی وارد شده است که در آینده به بحث و بررسی آنها خواهیم پرداخت. از این روایات دو گونه برداشت شده است، برخی همچون صاحب جواهر از این روایات استقلال بکر را در عقد موقت استفاده کرده اند، و برخی دیگر مفاد نهایی این روایات را عدم استقلال بکر دانسته اند، به هر حال، بحث در این است که بنا بر هر مبنایی که در مسئله متعه اتخاذ شود، آیا می توان حکم عقد موقت را به عقد دائم سرایت داد؟
در اینجا هم برای استقلال بکر و هم برای عدم استقلال بکر در عقد دائم به روایات متعه تمسک شده و هر دو استناد نیز بر مبنای اولویت استوار است.
صاحب جواهر می فرماید که وقتی ما استقلال بکر را در باب متعه از روایات استفاده کردیم، بالاولویه در باب دائم نیز استقلال بکر ثابت می شود، تقریب اولویت این است که در زمان صدور روایات متعه، بر جمهور مردم بسیار ناپسند