نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 301

ابویها، لیس لها مع الاب امر، و قال: یستأمرها کلّ احد ما عدا الاب.(1)

عبارت «لا تستأمر الجاریه» به ضمیمۀ ذیل روایت که می فرماید: «یستأمر کلّ احد ما عدا الأب» صریح در این است که استجازه از دختر بر پدر لازم نیست. همچنین «لیس لها مع الأب امر» نیز به این معنا است که دختر با وجود پدر، در امر ازدواج خود اختیار ندارد. بنابراین، حمل آن بر فرمایش صاحب جواهر - که می فرماید: آن چه که معیار رضایت دختر است لکن مناسب است این امر را به پدر واگذار کند و چون غالباً رضایت أبکار تابع رضایت پدر است به همین سبب استرضای از آنها بر پدر لازم نیست (2)- کاملاً غیر عرفی است.

کما اینکه با فرمایش مرحوم آقای خویی مبنی بر تشریک نیز نمی سازد. بر فرض هم که «لیس لها مع الاب امر» را به این معنا حمل کنیم که دختر در امر ازدواج خود به صورت علّت تامّه اختیار ندارد، و به تعبیر آقای خویی آن را ظاهر در نفی استقلال دختر بدانیم، لیکن قدر مسلّم از «لا تستأمر الجاریه اذا کانت بین ابویها» و «یستأمرها کلّ احد ما عدا الاب» در مورد پدر است و در این مورد صریح است در این که استجازه از دختر بر پدر لازم نیست، در حالی که ایشان استیذان را به نحو تشریک لازم دانسته اند، و این روایت را مخالف تشریک نشمرده، تنها روایت حلبی را معارض به حساب آورده اند.

2) موثقه عبید بن زراره:

محمد بن یعقوب الکلینی عن محمد بن یحیی عن احمد بن محمد عن ابن فضّال عن ابن بکیر عن عبید بن زراره قال: قلت لأبی عبد الله علیه السلام: الجاریه یرید ابوها أن یزوّجها من رجل و یرید جدّها ان یزوّجها من رجل آخر؟ فقال: الجدّ أولی بذلک ما لم یکن مضارّا، ان لم یکن