نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 302

الأب زوّجها قبله، و یجوز علیها تزویج الاب و الجدّ.(1)

در جایی که استجازه از دختر شرط باشد، «یجوز علیها» تعبیر نمی کنند. این عبارت به این معنا است که تزویج أب و جدّ بدون اجازه از دختر ممضی است و او ناگزیر و ملزم است که به ازدواج تن داده و به آن ترتیب اثر دهد.

ب) بررسی روایاتی که خصوص نظر مرحوم صاحب جواهر را ابطال می کند:

1) متن صحیحه زراره بن اعین و موثقه محمد بن مسلم:

محمد بن یعقوب عن محمد بن یحیی عن احمد بن محمد عن ابن محبوب عن علی بن رئاب عن زراره بن اعین قال: سمعت ابا جعفر علیه السلام یقول: لا ینقض النکاح الاّ الأب(2).

محمد بن الحسن باسناده عن علی بن الحسین بن فضّال عن احمد بن الحسن عن أبیه عن علی بن الحسن بن رباط عن شعیب الحدّاد عن محمد بن مسلم عن ابی جعفر علیه السلام قال: لا ینقض النکاح الاّ الأب.(3)

2) توضیح استاد مد ظلّه:

متن این روایت عین روایت زراره است. البته چون در سند آن علی بن الحسن بن فضّال و احمد بن الحسن و پدرش همگی فطحی هستند، روایت موثقه است لیکن مرحوم آقای خویی از آن به صحیحه تعبیر کرده اند.

این دو روایت با نظر صاحب جواهر مغایر است، زیرا بر اساس مفاد آنها، پدر می تواند نکاح دختر را ابطال نماید.

البته اینکه آیا مراد از نکاح در آنها، نکاح صحیح بالفعل است یا نکاحی است که

1- (1) وسائل الشیعه، ج 289/20، باب 11 از ابواب عقد النکاح و اولیاء العقد، ح 2، جامع الأحادیث 198/25، باب 51 از ابواب التزویج، ح 16.
2- (2) جامع الاحادیث 191/25، باب 50 از ابواب التزویج، ح 13؛ وسائل الشیعه، ج 20، باب 4 از ابواب عقد النکاح و اولیاء العقد، ح 1.
3- (3) جامع الاحادیث، همان آدرس و وسائل همان باب ح 5.