نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 334

صفحه 334

با شوهر خود پس از اتمام عده جلوگیری می کردند(1) آیه نازل شده، این کار را منع کرد.

ولی دقت در آیه شریفه و ما قبل و ما بعد آن می رساند که مخاطبان این آیات، اولیاء نیستند بلکه شوهران می باشند، آیه مورد بحث، آیه 232 سوره بقره است، قبل از این آیه در آیه 229 می خوانیم: «اَلطَّلاقُ مَرَّتانِ فَإِمْساکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسانٍ» وظیفه تخییری بین امساک به معروف و تسریح به احسان متوجه ازواج می باشد.

در آیه 231 درست شبیه همان تعبیر آیه مورد بحث دیده می شود: «وَ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِکُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ لا تُمْسِکُوهُنَّ ضِراراً لِتَعْتَدُوا» روشن است که مخاطبان این آیه که مأمور به امساک به معروف و تسریح به معروف بوده و از امساک زنان مطلّقه به قصد اضرار نهی شده اند، همسران آنها می باشند، درست در همین سیاق آیه مورد بحث قرار گرفته و بسیار بعید است که مخاطب در دو آیه متوالی با تعبیر کاملاً مشابه مختلف باشد. پس از این آیه نیز آیاتی که خطاب به ازواج باشد دیده می شود مثلاً در آیه 236 می خوانیم: «لا جُناحَ عَلَیْکُمْ إِنْ طَلَّقْتُمُ النِّساءَ ما لَمْ تَمَسُّوهُنَّ أَوْ تَفْرِضُوا لَهُنَّ فَرِیضَهً» و در آیه 237 آمده است: «وَ إِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَ قَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِیضَهً» فنصف ما فرضتم... مخاطبان در این آیه به روشنی، همسرانی هستند که زنان خود را طلاق می دهند خلاصه، مخاطب در آیه مورد بحث، همسران طلاق دهنده می باشد(2) ، شوهرانی که زنان خود را طلاق


1- (1) (توضیح بیشتر) در تبیان 252:2 آمده است: «قال قتاده و الحسن: انّ هذه الآیه نزلت فی معقل بن یسار حین عضل اخته ان ترجع الی الزوج الاوّل، فانّه طلّقها، و خرجت من العده، ثم ارادا ان یجتمعا بعقد آخر علی نکاح آخر، فمنعها من ذلک، فنزلت فیه الآیه، و قال السدّی: نزلت فی جابر بن عبد الله عضل بنت عم له. و الوجهان لا یصحان - علی مذهبنا - لانّ عندنا انّه لا ولایه للاخ و لا ابن العمّ علیها، و انّما هی ولیه نفسها، فلا تأثیر لعضلها» گفتنی است که در چاپ تبیان تعضلوهنّ را به کسر ضاد ضبط کرده اند که صحیح نیست، در آیه فوق این کلمه به ضمّ ضاد می باشد چنانچه استاد - مد ظلّه - در جلسات آینده تذکر دادند.
2- (2) (توضیح بیشتر) شیخ طوسی در تبیان 252:2 مخاطب را همین گونه داشته، ولی تفسیر دیگری برای آیه ارائه داده فرموده «فَلا تَعْضُلُوهُنَّ» بان تراجعوهن عند قرب انقضاء عدّتهن، و لا رغبه لکم فیهن، و انما تریدون الاضرار بهن، فان ذلک ممّا لا یسوغ فی الدین و الشرع کما قال فی الاولی: «وَ لا تُمْسِکُوهُنَّ ضِراراً لِتَعْتَدُوا» ولی معنای
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه