نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 380

1381/3/11 شنبه درس شمارۀ (439) کتاب النکاح / سال چهارم

اشاره

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

خلاصۀ درس قبل و این جلسه:

بحث در این مسئله بود که آیا ولایت جدّ بعد از فوت پدر هم باقی است یا خیر؟ برخی از ادلۀ قائلین به بقاء ولایت جد را در جلسه گذشته بررسی کردیم در این جلسه به ادامۀ بررسی ادلۀ آنها پرداخته و متقابلاً ادلۀ قائلین به اشتراط حیات پدر را مطرح کرده و مورد نقد و بررسی قرار می دهیم.

***

الف) ادلۀ قائلین به ولایت جد حتی در فرض فقدان پدر

اشاره

مشهور بسیار قوی بین قدماء در ولایت جدّ حیات پدر را شرط دانسته اند، در میان متأخرین هم صاحب مستند، صاحب وسائل و کاشف اللثام این رأی را پذیرفته اند البته از زمان ابن ادریس به بعد شهرت بسیار قوی بر عدم اشتراط قائم شده است، بحث ما در بررسی ادلّه ای بود که بر عدم شرطیت استدلال کرده اند.

عرض کردیم روایت علی بن جعفر که تعبیر کرده اند «تو و پدرت مال جدّت هستید» اطلاقش شامل صورتی هم که پدر در قید حیات نباشد، می شود اما ادلّۀ دیگری که مورد استناد قرار گرفته:

1 - روایت اول: روایتی که شیخ طوسی و دیگران نقل کرده اند

اشاره

الشیخ الطوسی عن الحسن بن محبوب عن علی بن رئاب عن ابی بصیر، و علاء بن رزین عن محمد بن مسلم، کلاهما عن ابی جعفر علیه السلام قال: سألت ابا جعفر علیه السلام عن الذی بیده عقده النکاح فقال: هو الاب و الأخ و الموصی الیه و الذی یجوز امره فی مال المرأه من قرابتها یبیع لها و یشتری، قال: فأیّ هؤلاء عفا فعفوه جائز فی المهر اذا عفا عنه.(1)