نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 11 صفحه 47

مولی محمد بن راشد است که در جاهای معتبر با این نام آمده است. در رجال برقی که نسخه خطی شیخ نزد ابن داود بوده، فضل ذکر شده است. ترتیبی که شیخ در رجال اتخاذ کرده و هر کدام از فضل ها و فضیل ها را به صورت جداگانه ذکر کرده، اقتضا می کند که صحیح فضل باشد. در یک جای تهذیب نیز فضل آمده است.(1). در نسخه ای که شهید ثانی از تهذیب تصحیح کرده و همچنین در استبصار و در رجال کشی، فضل آمده است. پس این روایت از نظر فضل مولی محمد بن راشد نیز مشکلی ندارد. و روایت به خاطر عثمان بن عیسی که از ثقات واقفیه است، موثقه می باشد.

5 - روایت اشعری محمد بن احمد بن یحیی

اشاره

5. اشعری(2) محمد بن احمد بن یحیی عن الهیثم بن ابی مسروق النهدی عن احمد بن محمد بن ابی نصر و محمد بن الحسن الاشعری عن محمد بن عبد الله الاشعری «قال قلت للرضا علیه السلام الرجل یتزوج بالمرأه فیقع فی قلبه ان لها زوجا قال ما علیه أ رأیت لو سألها البینه کان یجد من یشهد ان لیس لها زوج».

بحث سندی:

در سند این روایت سه احتمال وجود دارد. احتمال اول اینکه منظور از عطف محمد بن الحسن الاشعری بر ما قبل این نیست که احمد بن محمد ابن ابی نصر و محمد بن الحسن الاشعری هر دو با هم از محمد بن عبد الله اشعری نقل کرده اند بلکه شیخ، حیلوله سندی انجام داده است(3) و خواسته است بگوید که این روایت به دو طریق روایت شده یکی به طریق محمد بن احمد بن یحیی از احمد بن محمد بن ابی نصر، و دیگری از طریق محمد بن الحسن الاشعری از محمد بن عبد الله اشعری. این احتمال اول که حیلوله سندی از شیخ تحقق پیدا کرده باشد بعید است. به خاطر اینکه محمد بن حسن اشعری صاحب کتاب نبوده تا شیخ از کتاب او نقل کرده باشد.

1- (1) تهذیب، ج 7، حدیث 1092 و در بعضی نسخ حدیث 271.
2- (2) وسائل الشیعه، باب 10 از ابواب المتعه، ح 5.
3- (3) منظور از حیلوله سندی این است که گاهی مقداری از سندی در سند دیگری وارد می شود و صورت جمله معترضه به خود می گیرد. برای مشخص شدن این مطلب در نسخ خطی، حاء حطی قرار می دادند که اختصار حیلوله است.