نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 122

سوم: زوجها قبله یعنی قبل از عقد جد، یعنی در زمینه تشاح اگر پدر پیشدستی کرده تزویج نماید، عقد او صحیح است و الا فالجدّ اولی.

چون محتملات روایت مختلف است نمی توانیم منحصراً در مورد نزاع پدر و جدّ که هر دو قصد تزویج دارند ولی پدر اعتنا نکرده و زودتر عقد می کند به آن استناد کنیم و چون در خصوص این معنا ظهوری ندارد و ممکن است مراد معنای دیگری باشد نمی تواند با روایات سابق معارضه کند.

6 - روایت ابی العباس

عن ابی عبد الله علیه السلام قال: اذا زوّج الرجل، فابی ذلک والده، فان تزوج الاب جایز و ان کره الجد، لیس هذا مثل الذی یفعله الجدّ ثم یرید الاب أن یردّه(1).

مرحوم صاحب جواهر در معنای عبارت «لیس هذا مثل الذی یفعله الجدّ» می فرمایند: منظور این است که «یرید أن یفعله» زیرا این تعبیر یک تعبیر عرفی و رایج است که می گویند فلانی چنین کاری می کند و مرادشان این است که: بنا و اراده دارد این کار را انجام دهد. بنابراین معنا، وقتی جدّ قصد کند عقد را برای فردی منعقد کند در مقابل او پدر حق ندارد عقد دیگری بنماید. و در نتیجه با روایتهای دیگر که نفس میل جدّ منشأ ترجیح می شود تطبیق می کند.

ولی به نظر ما ذیل حدیث قابل وجهین است: یکی اینکه در خارج عملی را انجام دهد، دیگر اینکه در صورت اختلاف، جدّ بنا داشته باشد آن را به جا آورد. و چون هر دو معنا محتمل است و ظهوری در معنای دوم که صاحب جواهر ادعا کرده اند ندارد. لذا روایت یک نحو اجمالی پیدا می کند.

جمع روایات: بعضی تقدم در روایتی که هوای پدر را مقدم داشته، حمل بر تکلیف کرده و اولویت را نیز بر اولویت تکلیفی - استحبابی یا لزومی - حمل کرده اند.

ولی به نظر ما ظاهر اولی بودن، به خصوص با توجه به این که در صدر بعضی از روایات صحبت از جواز وضعی مطرح شده و اولویت در این سیاق مطرح شده