نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 17

این روایت تفصیل بین پسر و دختر فهمیده اند، و فقط صبی بعد البلوغ اختیار فسخ نکاح را دارد. فرمایش ایشان را در جلسه بعد بررسی می کنیم.

دو توجیه شیخ طوسی برای دو روایت معارض

توجیه اول: مرحوم شیخ کلمه خیار در روایت اول را بر معنای سومی غیر از دو معنای ذکر شده در این جلسه حمل نموده است و فرموده است که خیار به معنای حق طلاق و جدا شدن است به این معنا که صبی می تواند زن خود را طلاق دهد و صبیه نیز می تواند از شوهرش مطالبه طلاق نماید.

شیخ در تهذیب می گوید: قوله علیه السلام: «لکن لهما الخیار اذا ادرکا» یجوز ان یکون اراد لهما ذلک بفسخ العقد، امّا بالطلاق من جهه الزوج و اختیاره او مطالبه المرأه له بالطلاق و ما یجری مجری ذلک لمّا یفسخ العقد(1)

توجیه دوم: مرحوم شیخ رحمه الله می فرماید: کلمۀ اب معنای عامی دارد و همچنان که در مورد پدر استعمال می شود می تواند در مورد جد نیز به کار برود و ولایت جد مشروط به حیات پدر است و در این روایت محتمل است، مراد از «اب» جدّی باشد که فرزند خود را از دست داده است. چنین جدّی چون پدر از دنیا رفته ولایت ندارد.

پس عقد او بر نوه فضولی بوده متوقف بر اختیار آنها بعد البلوغ است.

«و یحتمل ان یکون المراد بهذین الخبرین من ذکر الاب فیهما الجدّ اذا کان اب الجاریه میتاً».(2)

ادامه بحث در این زمینه به جلسه آینده موکول می شود.

«* و السلام *»