نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 197

1381/07/27 شنبه درس شمارۀ (463) کتاب النکاح/سال پنجم

اشاره

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ

خلاصۀ درس قبل و این جلسه:

سخن دربارۀ ولایت حاکم بر صغیره و مجنونه است. پیشتر گفتیم که برخی از قدما قائل به ولایت حاکم هستند. در این جلسه با تأمل مجدد در کلمات آنان به این نتیجه می رسیم که در میان آنان کسی قائل به ولایت حاکم بر صغیره و مجنون نبوده و چون پیش از محقق نوعاً این مسئله را عنوان نکرده اند، اتفاق و اجماعی که متصل به عصر معصوم بوده و قابل تمسک باشد، وجود ندارد. سپس به بررسی ادلۀ دیگر پرداخته ضمن اثبات یکسان بودن حکم صغیره و مجنونه قائل به عدم ولایت حاکم بر آن دو در غیر صورت ضرورت می شویم.

***

الف) بررسی مجدد اقوال فقها (دلیل اجماع):

1 - یادآوری مطالب گذشته و طرح اشکال اجماع

بحث دربارۀ ولایت حاکم بر صغار و مجانینی است که ولی ندارند در جلسۀ قبل گفتیم که هر چند برخی از فقها بعید ندانسته اند که بر عدم ولایت حاکم بر صغار اجماع منعقد شده باشد، ولی این از مسلّمات نیست، همچنان که شهید ثانی و صاحب مدارک قول به عدم ولایت را با عباراتی همچون «المشهور بین الاصحاب»، و المعروف بین الاصحاب» تعبیر کرده اند و این تعبیر مشعر به وجود قائل به ثبوت ولایت برای حاکم است.

مرحوم آقای حکیم فرموده اند که نه تنها تسلّم مزبور وجود ندارد، بلکه حتی شاید بتوان گفت که اصحاب تنها در صورت حاجت صغیر به ازدواج قائل به ولایت حاکم هستند زیرا برای نفی ولایت او عدم نیاز صبی را مطرح کرده و به آن تعلیل