نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 216

گونه نخست: حمل روایت بر استحباب که از آن حکم این مسئله استفاده می گردد.

گونه دوم: حمل روایت بر موارد متعارف که برادرها از سوی خواهرها مأذون هستند، در صورت اوّل ولایت داشتن برادر ادعایی است، ولی در صورت دوم ولایت داشتن آنها حقیقی است، ولی ناظر به غالب موارد است، با عنایت به احتمال توجیه دوم، نمی توان استحباب استیذان را از این دسته روایات نتیجه گرفت.

البته در خصوص بزرگترین برادر، در روایت مرسله ای از امام رضا علیه السلام وارد شده که «الاخ الاکبر بمنزله الاب»(1) که از آن استفاده می شود که برادر منزلت ادعایی پدر را داراست و از آن استحباب استیذان از برادر بزرگتر فهمیده می گردد،(2) امّا درباره دیگر برادران دلیلی بر استحباب واگذاری امر بدانها نیافتیم.

4) بررسی استدلال مرحوم آقای حکیم برای اثبات اولویت برادر بزرگتر

مرحوم آقای حکیم در توضیح این کلام مرحوم سید که در صورت تعدّد برادران، برادر بزرگتر اولویت دارد به روایت زیر استناد جسته اند: عن ولید بیاع الاسفاط قال سئل أبو عبد اللّه علیه السلام و انا عنده عن جاریه کان لها اخوان، زوّجها الاکبر بالکوفه و زوّجها الاصغر بارض اخری قال الاوّل بها اولی الا ان یکون الآخر قد دخل بها، فان دخل بها فهی امراته و نکاحه جائز.

و افزوده اند: بناء علی ان المراد ان الاکبر اولی بامضاء عقده.

این استدلال بر این اساس استوار است که مراد از اول در کلام امام علیه السلام برادر اول باشد، ولی از آنجا که لفظ اول در روایت در مقابل لفظ آخر بکار رفته که به قرینه «قد