نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 263

توضیح فقرۀ یجب مراعاه مصلحه الموکّل:

این عبارت کمی ابهام دارد، زیرا اگر مراد این است که وکیل مصلحت واقعی موکّل را رعایت کند کأنَّ وکالت انصراف به آن صلاح واقعی دارد، و به نظر می رسد معلوم نیست چنین باشد.

اما اگر مراد این باشد که وکیل مصلحت موکّل را به تشخیص خود موکّل رعایت کند. موکّل در این مسئله اگر خودش مباشر بود چه کار می کرد؟ الآن وکیل همانطور عمل کند. همان خصوصیاتی که در نظر موکّل مطلوب است و به نظر او دارای مصلحت است وکیل همانها را انجام دهد و لو واقعاً و در مقام ثبوت موکّل اشتباه می کند لکن وکیل باید طبق تشخیص موکّل در تعیین مورد مصلحت عمل کند.

نتیجه اینکه، آنچه در نظر موکّل مصلحت است وکیل انجام دهد یعنی گویا موکل می گوید: اگر قرار بود خودم انجام دهم همانگونه که من انجام می دادم تو انجام بده و ظاهر وکالت منصرف به این است. بله یک مرتبه موکّل می گوید: تو هر چه صلاح می دانی انجام بده اختیار با تو است در آن صورت معنای وکالت این است که تشخیص من معیار نیست. صلاحدید تو معتبر است. اما اگر می گوید: تو یک زنی برای من پیدا کن و تعیین خصوصیات نکرد، در این صورت معلوم است که مرادش این است که زنی پیدا کن که خصوصیاتش مدّ نظر من است، مثلاً خانواده اش چه جور باشد. قیافه اش چنین باشد تحصیلات داشته باشد یا نداشته باشد. هر چند تصریح به این امور نکرده است لکن این امور مورد نظر او است لذا باید مراعات شود. معنای وکالت او این نیست که تو هرگونه می خواهی عمل کن و لو بر خلاف میل من باشد. این امر محتاج به تذکر و قرینۀ خارجی است. پس نمی توان گفت: اگر به این شخص اعتماد نداشت او را وکیل نمی کرد ازاین رو وکیل به صلاحدید خودش عمل کند.(1)