نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 3

صفحه 3

صورت تردید مطرح نموده و صاحب حدائق فی الجمله تأملاتی دارد هر چند به لزوم عقد و خیاری نبودن آن پس از بلوغ تمایل پیدا کرده است.

و اما نسبت به عقد صبی: سه قول وجود دارد قول اول: نظر مشهور است - هر چند مشهور بودن این قول بین قدماء ثابت نیست - بر مبنای این قول پسر هم مانند دختر عقدش لازم است و پس از بلوغ حق رد عقد را ندارد.

قول دوم این است که پس از بلوغ پسر می تواند عقدی را که پدر یا جد در زمان صباوت برای او اجراء کرده اند نپذیرد یعنی عقد او صحت فعلیه غیر لازمه داشته و پسر پس از بلوغ می تواند این عقد صحیح بالفعل را فسخ نماید(1). این نظر را پنج نفر از بزرگان قبل از محقق در هفت کتاب، مطرح کرده اند و به آن فتوا داده اند که عبارتند از: شیخ طوسی رحمه الله در سه کتاب تهذیب و استبصار(2) و نهایه و ابن براج در مهذب و ابن حمزه در وسیله و ابن ادریس در سرائر و کیدری در اصباح.

قول سوم: قولی است که از کتاب غنیه أبو المکارم بن زهره می توان استظهار نمود (گرچه کسی به این صورت که بیان می شود به ابن زهره نسبت نداده است). ایشان در مبحث شرایط صحت عقد نکاح، یکی از شرائط را ولایت داشتن بر عقد ذکر می کند و سپس موارد ولایت داشتن جد و پدر را می شمرد و همه ضمائر کلام خود را به صورت مؤنث می آورد که بازگشت آنها به صغیره است و از اینجا معلوم می شود که در مورد صبی چنین ولایتی را قائل نیست. بنابراین اگر پدر یا جد در زمان صباوت صبی، عقدی برای او جاری ساخته باشند، از قبیل عقد فضولی خواهد بود که در زمان صباوت صحت تأهلی و شأنی دارد و در صورتی که پسر پس


1- (1) - این همان معنای اولی است که برای لفظ خیار در ابتدای این جلسه بیان شد. یعنی خیاری بودن بنا بر اصطلاح متأخرین.
2- (2) - مطلب مورد نظر در تهذیب و استبصار با تأمل و تعمق به دست می آید و با نظر بدوی چنین مطلبی استفاده نمی شود.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه