نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 37

دلالت می کند که چهار روایت آن صحیحه و یکی غیر صحیحه می باشد، درباره لزوم عقد پدر بر پسر صغیر خود نیز یک روایت صحیحه وارد شده است، در مقابل این دسته روایات، سه روایت وجود دارد که یا ظاهرش با روایات فوق معارض است یا از آنها توهّم معارضه شده است.

یکی صحیحه محمد بن مسلم که ظهور آن روشن است.

دیگری صحیحه ابی عبیده حذاء که دلالت آن محلّ بحث است.

سوّم روایت یزید کناسی که به عقیده ما معتبر است، ولی به جهاتی صلاحیت استناد ندارد.

در جلسه پیش اشاره کردیم که این روایات در مقابل روایات لزوم عقد صلاحیت معارضه ندارند و در صورت عدم صلاحیت، تأویل، یا طرح می شوند. حال می خواهیم ببینیم که آیا در صحیحه محمد بن مسلم که ظهور آن در عدم لزوم عقد می باشد می توان تأویلی ارائه داد که از طرح روایت بهتر باشد.

برای صحیحه محمد بن مسلم دو تأویل و توجیه ارائه کردیم و گفتیم که این دو توجیه را می توان بر هر دو مبنای ولایت و عدم ولایت اب و جد بر بکر بالغه رشیده منطبق ساخت اما بعد معلوم شد که توجیه دوم فقط بنا بر مبنای کسانی صحیح است که برای پدر و جد در تزویج بکر بالغه استقلال قائل نیستند اما بر نظر مختار که قائل به استقلال جد و پدر هستیم، منطبق نمی شود. توضیح این مطلب در ذیل توجیه دوم خواهد آمد.

2) توجیه اول صحیحه محمد بن مسلم

صحیحه محمد بن مسلم را بر موردی حمل می کنیم که ولیّ بر خلاف مصلحت صبی و صبیه برای جهاتی مانند ایجاد محرمیت، دختر بچه را به عقد پسر یا بالعکس درمی آورد. چنین عقدی در میان مردم نادر نیست بلکه به طور متعارف