نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 4

از بلوغ آن عقد را امضاء نماید به فعلیت می رسد(1). ظاهر کالصریح کتاب غنیه این قول است.

ب) روایات نافی خیار از صبیّه

1. صحیحۀ محمد بن اسماعیل بن بزیع قال سألت ابا الحسن علیه السلام عن الصبیه یزوّجها ابوها ثمّ یموت و هی صغیره متکبر قبل ان یدخل بها زوجُها، یجوز علیها التزویج أو الامر الیها؟ قال: یجوز علیها تزویج أبیها.(2)

2. صحیحۀ عبد الله بن الصلت قال سألت ابا الحسن علیه السلام عن الجاریه الصغیره یزوّجها ابوها، لها امرٌ اذا بلغت؟ قال لا. لیس لها مع أبیها امرٌ.(3)

3. صحیحۀ ابو عبیدۀ حذّاء: قال سألت ابا جعفر علیه السلام عن غلام و جاریهٍ زوجهما ولیّان لهما و هما غیر مدرکین. قال: النکاح جائز، أیهما ادرک کان له الخیار،... قلت، فان کان ابوها هو الذی زوّجها قبل ان تدرک؟ قال: یجوز علیها تزویج الاب و یجوز علی الغلام و المهر علی الاب للجاریه.(4)

به حسب نظر بدوی بین صدر و ذیل این روایت تهافت وجود دارد، چون در صدر روایت، عقدِ ولی را خیاری می داند ولی در ذیل می فرماید عقد پدر در حق دختر و پسر نافذ است رفع این تهافت به این است که مراد از ولی در صدر روایت - همچنان که صاحب حدائق فرموده اند - ولیّ عرفی است مانند دائی و عمو برادر بزرگ چنانچه در برخی از روایات دیگر هم آمده است که مناسب است دختر

1- (1) - این معنای دوم است که برای لفظ خیار بیان شد یعنی خیاری بودن بنا بر اصطلاح قدماء که عبارتند بود از حق امضاء و عدم امضاء برای اصیل در عقد فضولی.
2- (2) - وسائل الشیعه، 275/20 باب 6 از ابواب اولیاء العقد، ح اول.
3- (3) - وسائل الشیعه، 276/20 باب سابق، ح سوّم.
4- (4) - وسائل الشیعه، 219/26 باب 11، از ابواب میراث الازواج، ح 1.