کتابخانه بالقرآن

نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 55

صفحه 55

مجموع فقهاء قول بطلان اشهر است.

توضیح متن روایت:

در معنای عبارت «فیزوجه ابوه فی صغره أ یجوز طلاقه و هو ابن عشر سنین» دو تفسیر محتمل است:

الف: ضمیر طلاقه به پدر برگردد نه به پسر. پدر ولایت دارد که پسر ده ساله اش را تزویج کند چنانچه از روایات دیگر استفاده می شود اما حق طلاق ندارد.(1)

در این صورت به روایت بر مطلوب می توان استدلال کرد چون از روایت استفاده می شود که هر چند موقع اجرای طلاق بچه صلاحیت امضاء ندارد اما بعداً که بالغ می شود حق امضاء طلاق را دارد.

ب: ضمیر طلاقه به پسر برگردد، یعنی اگر پسر ده ساله را پدرش تزویج کند، این عقد صحیح است و چنانچه پسر بخواهد اجراء طلاق نماید، نافذ نیست ولی صحت شأنیه دارد پس چنانچه پس از بلوغ طلاق را امضاء کرد، نافذ خواهد بود و چون طلاق بائن است دیگر حق رجوع ندارد و اگر بخواهد باید با خواستگاری و عقد جدید زن را به عقد خویش درآورد.

در این صورت هم می توان به این روایت استدلال کرد یعنی طلاقی که پسر در سنّ ده سالگی داده است حکم طلاق فضولی را دارد یعنی از من له الامر صادر نشده است ولی صحت شأنیه دارد و پسر می تواند بعد از بلوغ این طلاق را تنفیذ نماید هر چند در زمان طلاق صلاحیت امضاء نداشته است.

1- (1) - سؤال: اگر ضمیر به پدر برگردد صحبت از ولایت پدر در طلاق است و ده ساله بودن پسر در ولایت داشتن چه مدخلیتی دارد تا راوی بپرسد، أ یجوز طلاقه و هو ابن عشر سنین؟ پاسخ: چون ولایت پدر به جهت قصوری است که پسر دارد هر چه سن پسر به بلوغ نزدیکتر شود توهّم سلب ولایت قوی تر می شود و از طرفی پسری که مورد سؤال بوده خیلی کوچک نبوده و توهم مستقل بودن در او راه داشته لذا راوی بر سنّ پسر تصریح می کند.