نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 68

است آیا ولیّ می تواند به خاطر هواهای نفسانی خودش، غیر اصلح را انتخاب کند؟ مرحوم سید می فرمایند: «یشکل الصحّه» ولی مرحوم آقای خویی و مرحوم آقای حکیم مشکل بودن را خلاف اطلاق روایات دانسته و آن را بلامانع می دانند.(1)

4 - نظر استاد مد ظلّه

البته لزومی ندارد ولیّ تلاشی در پیدا نمودن اصلح بنماید ولی در جایی که صالح و اصلح - هر دو - فراهم باشند و پدر برای جهات نفسانی خود جلوی اصلح را بگیرد این شبیه اضرار است یعنی جایی که زمینه تحقق منفعت حاصل است، پشت پا زدن به چنین منافعی عرفاً اضرار محسوب می شود و اخذ به اطلاقات در اینگونه موارد روشن نیست. در صحیحه ابو حمزه ثمالی در مسئله ولایت پدر، امام باقر علیه السلام می فرمایند: «انّ اللّه لا یحبّ الفساد» و اگر پدر مرتبه پایین تر را برای دختر یا پسر انتخاب کند وقتی اینها بزرگ شوند و مطلع گردند ممکن است زمینه ای برای بروز مشکلات و اختلافات گردد که این خود فساد محسوب می شود و خداوند فساد را دوست ندارد.

و اصولاً مسئله ولایت پدر بلکه جدّ از تأسیسات شرع نیست بلکه امری عقلائی و ارتکاز فطری است. بله نفی ولایت برادر و عمو شرعی است، ولی ولایت داشتن پدر سابقه دار است و تمدّن بشریت یک نحوه ولایت و سرپرستی برای پدر نسبت به فرزند قائل بوده است. و در تمام قوانین دنیا سرپرست باید رعایت اینگونه جهات را بنماید و اگر ردع بخصوصی در مورد این شرایط از شارع مقدس نرسیده باشد، موافقت شارع به دست می آید.