نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 72

صرفاً غنیمت حساب کرده و می گویند ترک اصلح است نه ضرر ولی برای پسر ضرر فرض نموده اند، این تفاوت به نظر تمام نمی آید.

خلاصه: در ازدواج، مرد سلطه پیدا کرده و در مقابل آن مهریه می پردازد و زن استقلال خود را از دست داده و در مقابل مهری می گیرد، اگر در این معامله انتخاب حد اکثر مهر المثل را ضرری برای مرد بدانیم، انتخاب حد اقل مهر المثل هم ضرر برای زن خواهد بود و تفکیک بین این دو بدون وجه است. البته به نظر ما، نه انتخاب حد اکثر مهریه ضرر برای مرد است و نه انتخاب حد اقل مهریه ضرری برای زن.

و لذا در باب خمس مهریه زن هم که می گویند به علت اینکه آزادی خودش را از دست داده، غنیمتی به دست نیاورده تا خمس بر او واجب باشد.

ما گفتیم اگر مهریه زن به مقدار مهر المثل باشد، خمس ندارد و لو حد اکثر آن باشد بلی چنانچه بیش از مهر المثل باشد، ما زاد بر آن خمس دارد.

ب) تزویج دختر به کمتر از مهر المثل یا پسر به بیشتر از آن

اشاره

متن عروه: مسئله 6: لو زوّجها الولی بدون مهر المثل او زوّج الصغیر بأزید منه، فان کان هناک مصلحه تقتضی ذلک صح العقد و المهر و لزم، و الّا ففی صحه العقد و بطلان المهر و الرجوع الی مهر المثل او بطلان العقد ایضاً قولان: اقواهما الثانی، و المراد من البطلان عدم النفوذ بمعنی توقفه علی اجازتها بعد البلوغ و یحتمل البطلان و لو مع الاجازه بناءً علی اعتبار وجود المجیز فی الحال.

1 - بیان مسئله

اگر ولیّ، دختر را به کمتر از مهر المثل یا پسر را به بیشتر از آن تزویج کرد، چنانچه به جهت امتیازاتی که در طرف می باشد، مصلحت آن را اقتضاء کند عقد نافذ و مهر صحیح است. همانطور که گاهی شخصی روی مصالح و جهاتی خانه ای را گران تر