نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 77

2) بررسی نفوذ عقد نسبت به مهریه:

بر حسب قواعد اگر ولیّ، پسر را به ما زاد بر مهر المثل و یا دختر را به مادون مهر المثل تزویج کند باید عقد او نسبت به آن مهریه نافذ نباشد چون چنین عقدی برای آنها ضرر محسوب می شود و مقتضای «لا ضرر» عدم نفوذ چنین عقدی نسبت به مهریه است. در برخی روایات وارده در همین باب نیز مانند صحیحۀ عبید بن زراره(1) که مرحوم آقای خویی به آن تمسک کرده اند ولایت جد مقید شده که «مضار» نباشد. همچنین مقتضای تعلیل در روایت ابو حمزه ثمالی که نسبت به استفادۀ بیش از ضرورت از مال فرزند می فرمایند: ان الله لا یُحِبُّ الْفَسادَ (2) این است که هر دخالتی در امور مالی مولّی علیه که موجب فساد شود ممنوع است و معلوم است که چنین تزویجی کاملاً در معرض اختلاف و نارضایتی و ایجاد دعوا و فساد است خلاصه اینکه در مجموع، مستفاد از ادله و روایات این است که ولیّ چنین ولایتی که هر کاری کرد مولّی علیه باید متحمل ضرر آن شود و نتواند آن را بهم بزند ندارد و شرع مقدس آن را نمی پذیرد. حال اگر شارع در مورد ازدواجی که زوجین از یکدیگر چندان بهره ای نبرده اند و ازدواجشان پیش از دخول منجر به طلاق گردیده، اجازه داده باشد ولیّ از مهریه صرف نظر کند و آن را ببخشد این حکم در مورد خاصی تشریع شده و نمی توان از آن مورد تعدی کرد و این حق را در موارد دیگر که در معرض پیدایش اختلاف و فساد است برای او بالاولویه ثابت دانست.

3) نقل کلام مرحوم آقای حکیم و مناقشۀ استاد - مد ظله -

مرحوم آقای حکیم در مسئلۀ قبل ذیل کلام مرحوم سید «او من اجل کثره المهر او قلته بالنسبه الی الصغیر» اشکال می کنند که اگر صغیر را به مهر کثیر تزویج کند ضرر بر اوست نه از دست دادن اصلح به خلاف تزویج صغیره به مهر قلیل که از دست دادن