نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 12 صفحه 78

اصلح است نه ضرر بر او. از این کلام استفاده می شود که ایشان به دست آوردن مهریه را برای زن غنیمتی می دانند که او به دست آورده است لذا اگر ولیّ از خواستگاری که آماده است او را با مهریه کثیر تزویج کند صرف نظر کند و او را به کسی که با مهریه قلیل خواستگاری کرده بدهد، ضرری متوجه او نشده بلکه تنها اصلح را از دست داده است.

بر این اساس ایشان در مسئلۀ بعدی برای عدم نفوذ عقد ولی نسبت به مهریۀ قلیل صغیره نمی توانند به دلیل «لا ضرر» استناد کنند در حالی که مستندشان در شرح این مسئله تنها «لا ضرر» است و وجهی هم برای تفکیک بین دو مسئله بیان نمی کنند، خلاصه، این سبک رفتار کردن در دو مسئله پیاپی، نوعی تناقض است، اگر «لا ضرر» در مسئله قبل صلاحیت استناد ندارد در این مسئله هم صلاحیت ندارد.

به هر حال به نظر ما همان گونه که در جلسۀ پیش گفتیم تزویج صغیره بما دون مهر المثل تنها عدم النفع نیست بلکه عرفاً ضرر بر او به حساب می آید چون او مهریه را مجاناً به دست نیاورده بلکه استقلال خود و امور دیگر را از دست داده و در اختیار زوج گذاشته است و اگر در قبال آن، مهریه کمی به دست آورد عرف او را متضرر به حساب می آورد.

خلاصه اینکه در بطلان مهریه به معنای عدم نفوذ عقد نسبت به مهریه مذکور اشکالی نیست.

4) بررسی صحت و بطلان اصل عقد:

مرحوم سید نسبت به صحت چنین عقدی می فرماید دو قول وجود دارد و قول صحیح بطلان آن است. وجه آن را که ما نیز با آن موافق هستیم چنین گفته اند که انشاء عقد ازدواج با مهریه مشخص را عرف دو جعل مستقل از یکدیگر - به این معنا که عقد را منحل به دو جعل کند یکی اصل ازدواج و دیگری قرار مهریۀ خاص - به حساب نمی آورد بلکه مجموع آن دو را یک جعل می داند. حال اگر مسلّم شد که