نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 14 صفحه 87

* مفید در مقنعه و سلاّر در مراسم و مهذب الدین نیلی در نزهه النواظر(1) ، عدد را معیار قرار داده اند.

* شیخ در نهایه و ابن براج در مهذّب و ابن ادریس در موضعی از سرائر أثر را معیار قرار داده است. لکن در سرائر بین اثر و عدد و زمان طولیت قرار داده است و اول معیار را أثر قرار داده و اگر اثر معلوم نبود عدد معیار است و اگر عدد منضبط نبود زمان معیار است.

این مطلب را در کتاب الرضاع از سرائر اختیار کرده است(2) لکن در موضع دیگری از سرائر اول اثر را معیار قرار داده و سپس عدد و زمان را در عرض هم قرار داده و بین عدد و زمان طولیت قائل نشده است.(3)

* در مبسوط و إصباح و تذکره، اثر و عدد را موضوع قرار داده و زمان را در طول این دو قرار داده اند و گفته اند: اثر و عدد معلوم نشد، نوبت به زمان می رسد.

عبارت تذکره چنین است: أما رضاع یوم و لیله لمن لم یضبط العدد أو رضاع خمس عشر رضعهً او ما أنبت اللحم و شدّ العظم عند العلماء الإمامیّه(4) بنا بر این زمان در طول اثر و عدد است زیرا فرموده: رضاع یوم و لیله برای کسی است که عدد را ضبط نکرده است. و سپس مطلب را به علمای امامیّه نسبت داده است

* یحیی بن سعید در جامع عدد را أصلاً ذکر نکرده است و تنها اثر و زمان را معیار قرار داده است.

اینها اقوال در مسئله است. جمع بندی نهایی بین روایات مسئله را ان شاء الله در جلسۀ بعد دنبال می کنیم.

«* و السلام *»

1- (1) - نکتۀ کتاب شناختی: نزهه النواظر تألیف مهذب الدین نیلی از علمای قرن هفتم هجری قمری می باشد وی در طبقۀ اساتید محقق حلّی است برخی این کتاب را به یحیی بن سعید پسر عموی محقق نسبت داده اند که اشتباه است.
2- (2) - السرائر 552/2 مبحث الرضاع
3- (3) - السرائر 520/2 اول کتاب النکاح
4- (4) - تذکره الفقهاء