نکاح : تقریرات درس آیت الله شبیری زنجانی جلد 15 صفحه 67

خلاصۀ درس این جلسه:

در این جلسه، ادامه بحث اتحاد فحل در نشر حرمت و کفایت اتحاد امّ در نشر حرمت دنبال خواهد گردید. سپس روایت محمد بن عبیده از حیث دلالت و سند تفصیلاً مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

***

گفتیم یکی از شروط نشر حرمت در باب رضاع از نظر مشهور اتحاد فحل می باشد هر چند مرضعه ها متعدد باشند مثلاً مردی که زن های متعددی دارد اگر یکی از آن زن ها به پسری شیر دهد و زن دیگری به دختری، از نظر مشهور چون شیر از آنِ فحل واحد است این دختر و پسر برادر و خواهر رضاعی هم شده و ازدواجشان حرام می گردد هر چند مرضعه آنها متعدد بوده است ولی صاحب مجمع البیان أبو علی طبرسی با مشهور مخالفت نموده و قائل شده است که با اتحاد مرضعه نیز نشر حرمت می آید هر چند فحل ها متعدد باشند. بنابراین، اگر یک زن از شیر دو فحل به یک دختر و یک پسر شیر دهد آن دو، خواهر و برادر رضاعی می شوند چون مادرشان یکی است هر چند پدر رضاعی آنها مختلف است. مرحوم فیض نیز با صاحب مجمع البیان موافقت نموده است حال باید مدرک این قول را مطرح و آن را بررسی کنیم.

«دلیل کفایت اتحاد ام در نشر حرمت» روایت محمد بن عبید «یا عبیده» همدانی

اشاره

یکی از ادله که برای قول طبرسی به آن استدلال شده است، روایت محمد بن عبید «یا عبیده» همدانی است، ابتداء روایت را می خوانیم بعد ببینیم چه فکری برای معارضش که سه روایت دیگر است و قبلاً آنها را خواندیم می توانیم بیندیشیم.

عن محمد بن عبیده الهمدانی قال: قال الرضا علیه السلام:

ما یقول اصحابک فی الرضاع؟ قال: قلت: کانوا یقولون: اللبن للفحل حتی جاءتهم الروایه عنک انّه یحرم من الرضاع ما یحرم من النسب فرجعوا الی قولک، قال: فقال: و ذلک ان امیر المؤمنین سألنی عنها البارحه فقال لی: اشرح لی اللبن للفحل و أنا اکره الکلام، فقال لی: کما انت حتی اسألک عنها ما قلت فی رجل کانت له امّهات اولاد شتّی فأرضعت واحده منهنّ بلبنها غلاماً غریباً، أ لیس کل شیء من ولد ذلک الرجل من امهات الاولاد الشتّی محرّماً علی ذلک الغلام؟ قال: قلت: بلی، فقال أبو الحسن علیه السلام: فما بال الرضاع یحرّم من قِبَل الفحل و لا یحرّم من قِبَل الامهات و انما حرّم الله الرضاع من قبل الامهات و ان کان لبن الفحل أیضا یحرّم(1).

بحث سندی