- در این یکی دو جلسه ابتدای سال، مناسب است مروری بر بحث «عموم منزلت» و برخی از فروعات آن بکنیم. 1
- اشاره 1
- خلاصۀ درس این جلسه: 1
- 1382/7/6 یکشنبه درس شمارۀ (555) کتاب النکاح/سال ششم 1
- اشاره 4
- اشاره 5
- ادامۀ بحث عموم منزلت 5
- خلاصۀ درس این جلسه: 5
- 1 - وجه تخصیص فروع هشتگانه در کلام صاحب وسیله النجاه، چیست؟ 6
- ابهاماتی در کلام صاحب وسیله النجاه: 6
- 2 - وجه تفکیک موضوع چهار فرع اول از چهار فرع دوم چیست؟ 6
- 3 - تکرّر برخی از أمثله 7
- اختیار أمثله چهارده گانه برای عموم منزلت: 7
- مثال اول: 8
- مثال دوم: 8
- مثال سوم: 8
- بررسی أمثله ذکر شده در وسیله النجاه: 8
- مسامحه فرع چهارم: 10
- مثال چهارم: 10
- مسامحه فرع پنجم: 12
- مثال پنجم: 12
- مثال هشتم: 13
- مثال هفتم: 13
- مسامحه فرع ششم: 13
- مسامحه فرع هشتم: 14
- امثله ذکر نشده در وسیله النجاه: 14
- خلاصۀ درس این جلسه: 15
- 1 - متن شرایع: 15
- اشاره 15
- الف) عدد زوجات 15
- 3) کلام مرحوم صاحب عروه 18
- اشاره 19
- 1) نظر مرحوم شیخ و جمعی دیگر از فقهاء: 20
- 2) نقد استاد مد ظله: 20
- خلاصۀ درس گذشته و این جلسه: 20
- الف) تحقیقی درباره جواز استعمال واو در معنای أو: 20
- 3) نظر ابو الفتوح رازی قدس سرّه: 21
- 4) نقد استاد مد ظله: 21
- 5) نظر مرحوم آقای طباطبائی رحمه الله: 21
- 7) بیان کلام زمخشری: 22
- اشاره 22
- نکته دیگر در تفسیر آیه شریفه: 22
- 8) نقد استاد مد ظله: 22
- اشاره 23
- 1) نظر مرحوم آقای طباطبائی رحمه الله: 24
- 2) نقد استاد مد ظله با توضیحی درباره کلام ایشان: 24
- 4) اشاره ای به دو روایت مرسل از احتجاج طبرسی: 25
- 3) اشاره به سقطی که در تبیان واقع شده: 25
- ج) بررسی جواز یا حرمت ازدواج با بیش از چهار زن در عقد منقطع: 26
- 6) نتیجه بحث: 26
- اشاره 28
- بررسی این توجیه 28
- الف: توجیهی دیگر برای استعمال «ما» در آیه شریفه 28
- اشاره 28
- اشاره 28
- خلاصۀ درس: 28
- ب) به دلیل حلّی: 29
- اول: کتاب: 29
- الف) به دلیل نقضی: 29
- دوم: اجماع: 30
- اشاره 30
- سوم: روایات: 34
- اشاره 34
- 2 - نقد استاد بر اشکالات شهید ثانی 35
- 1 - اشکالات شهید ثانی به این روایت: 35
- دوم: روایت محمد بن مسلم 37
- اشکال شهید ثانی 37
- خلاصۀ درس این جلسه: 38
- اشاره 38
- اشاره 38
- 1 - بررسی روایت بکر بن محمد: 38
- 2 - روایت محمد بن مسلم: 39
- بیان علت اشتباه شهید ثانی رحمه الله: 39
- نقد استاد مد ظله العالی: 39
- 3 - روایت أبو بصیر: 40
- 4 - مرسله ابی بصیر 41
- 6 - روایت دیگر زراره 42
- 7 - روایت اسماعیل بن الفضل الهاشمی 43
- 8 - روایت عمر بن اذنیه 43
- 9 - فقه الرضوی: 44
- 10 - روایت فضل بن یسار 44
- اشاره 45
- عدم حصر در نکاح در باب متعه 45
- خلاصۀ درس: 45
- اشاره 46
- روایت اول: 46
- روایت دوم: 46
- بررسی روایات دال بر حصر عدد نکاح متعه در چهار زن 46
- بیان علامه حلی و محقق خویی برای صحت طریق شیخ به بزنطی 47
- ایراد مرحوم صاحب مدارک به این بیان 47
- بحث سندی این دو روایت: 47
- اشاره 48
- روایت چهارم: 48
- حل مشکل به نظر استاد دام ظله 48
- بحث سندی روایت 49
- علیّ در این روایت کیست؟ 50
- روایت پنجم: 51
- الف) جمع بین روایات مختلف در باب انحصار یا عدم انحصار عدد متعه 52
- اشاره 52
- خلاصۀ درس این جلسه: 52
- ب) نکاح کتابیّه 53
- متن شرایع: 54
- 1) عدم جواز نکاح با مشرکین غیر اهل کتاب 54
- 2) اشاره به اقوال فقهاء درباره نکاح با کتابیه 55
- اشاره 57
- خلاصۀ درس این جلسه: 57
- اشاره 58
- حکم نکاح و ازدواج مسلمان با کفار اعم از کتابی و غیر کتابی 58
- آیا در کتابیه مملوکه نیز خلاف نزاع هست یا نه؟ 59
- نکاح کتابیه جایز است یا نه؟ 60
- توضیح فقره «روایتان» در کلام محقق 60
- اشاره به برخی از اقوال در مسئله 61
- اشاره 62
- ادله تحریم 62
- آیه اول: قوله تعالی: لا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکاتِ حَتّی یُؤْمِنَّ 62
- آیه دوم: لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ 64
- آیه سوم: قوله تعالی: لا تَجِدُ قَوْماً یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ . 65
- آیه چهارم: قوله تعالی: لا یَسْتَوِی أَصْحابُ النّارِ وَ أَصْحابُ الْجَنَّهِ . 65
- الف) استدلال مرحوم صاحب جواهر به آیه شریفه «وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلاً» برای عدم جواز نکاح کتابیه. 66
- خلاصۀ درس این جلسه: 66
- اشاره 66
- ب) استدلال به آیه سوره مائده (... وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ) برای جواز نکاح کتابیه. 67
- اشاره 67
- 1) تصحیح نکته ای در تقریب صاحب جواهر توسط استاد مد ظله 67
- 1) وجه اول (کلام ابی القاسم) 68
- 2) نظر استاد مد ظله: 68
- اشاره 68
- ج) بیان وجه جمع بین آیات ناهیه و آیه سوره مائده 68
- 4) اشاره به مدرک قائلین به حرمت نکاح کتابیه مطلقا 69
- الف) اطلاق «مشرک» بر اهل کتاب و ادله قرآنی آن 69
- د) بررسی آیات ناهیه از نکاح کتابیه 69
- اشاره 71
- الف) توضیحی درباره آیه شریفه «قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ تَعالَوْا إِلی کَلِمَهٍ سَواءٍ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمْ...» (تکمیل) 72
- ب) چگونگی جمع میان آیاتی که اهل کتاب را مشرک خوانده و آیات دیگر: 72
- خلاصۀ درس این جلسه: 72
- 1 - آیاتی که حاکی از تقابل میان مشرکان و اهل کتاب است: 73
- 2 - نقد مرحوم صاحب جواهر 1: 74
- 4 - جمع مقبول و نتیجه گیری استاد - مد ظله -: 75
- ج) استدلال به آیه 221 بقره از وجوه دیگر: 75
- اشاره 75
- د) بررسی دلالت آیه 10 سوره ممتحنه (وَ لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ...) بر حرمت نکاح با اهل کتاب. 76
- 1) نحوه استدلال به آیه شریفه: 76
- 2) استناد به ذیل آیه شریفه: 76
- 2) اشکال صاحب جواهر و آقای اراکی قدس سرّه: 77
- 3) نظر استاد - مد ظله -: 77
- اشاره 78
- خلاصۀ درس این جلسه: 78
- ب) بررسی استدلال به آیه 25 سوره نساء (وَ مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلاً أَنْ یَنْکِحَ الْمُحْصَناتِ1 الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ مِنْ فَتَیاتِکُمُ الْمُؤْمِناتِ) بر حرمت نکاح با کتابیه 79
- الف) بررسی دلالت آیه استواء، 20، حشر (لا یَسْتَوِی أَصْحابُ النّارِ وَ أَصْحابُ الْجَنَّهِ) بر حرمت نکاح با کتابیه 79
- 1 - استدلال به آیه، بدون استفاده از مفهوم وصف 79
- 2 - اشکالات استاد مد ظله به استدلال به این آیه 79
- 1 - نحوه استدلال به آیه 79
- 3 - تقریب دیگر صاحب جواهر در استدلال به آیه 80
- 2 - استدلال به آیه با استفاده از مفهوم وصف 80
- 2 - اشکال استاد به حمل بر کراهت نمودن در نظر مرحوم اراکی 81
- 1 - استدلال به آیه و جواب از اشکال خروج مورد 81
- ج - بررسی مجدد آیه 10 سوره ممتحنه «لا تُمْسِکُوا بِعِصَمِ الْکَوافِرِ» برای حرمت تزویج با کتابیه 81
- اشاره 82
- 2 - مناقشه صاحب جواهر در استدلال به آیه 82
- 3 - نقد استاد مد ظله بر کلام صاحب جواهر 82
- د - بررسی دلالت آیه 22 سوره مجادله 82
- 1 - تقریب استدلال به آیه 82
- خلاصۀ درس این جلسه: 83
- اشاره 83
- مقدمه دوم: 84
- این استدلال متوقف بر دو مقدمه است. 84
- اشاره 84
- استدراک: 84
- مقدمه اول: 84
- استدلال علامه حلی به آیه محادّه بر تحریم 84
- اشکالات صاحب جواهر به استدلال علامه حلی 85
- اشاره 85
- اشکال دوم: 86
- مناقشه اول: 87
- نقد و بررسی کلام صاحب جواهر 87
- اشاره 87
- مناقشه سوم: 88
- مختار در مفاد آیه شریفه 88
- مناقشه دوم: 88
- اشاره 88
- عدم امکان استدلال به آیه محادّه بر حرمت ازدواج با کتابیات 89
- اشاره 89
- خلاصۀ درس گذشته و این جلسه: 89
- 1) نظر صاحب جواهر: 90
- اشاره 90
- الف) بررسی مفاد آیه موادّه: 90
- 2) نقد استاد مد ظله: 91
- 3) تفسیر آیه شریفه در حدیث بزنطی: 91
- ب) تکمله ای بر بحث درباره آیه 10 از سوره ممتحنه: 92
- 4) تذکر و توضیحی از استاد مد ظله: 92
- ج) بررسی مفاد آیه 5 از سوره مائده: 93
- اشاره 93
- 1) کلام أبو القاسم بلخی: 94
- 2) پاسخ استاد مد ظله: 94
- 3) طرح اختصاص جواز به متعه برای رفع تعارض: 94
- 4) نقد استاد مد ظله: 95
- اشاره 97
- د) رفع تعارض از طریق نسخ: 97
- 2) نظر استاد مد ظله: 98
- خلاصۀ درس این جلسه: 98
- اشاره 98
- الف) رفع تنافی بین آیات شریفه 99
- 1 - از طرق عامه در تفسیر درّ المنثور و در کتب خاصه در تفسیر تبیان شیخ و ابو الفتوح رازی نقل شده 99
- ب) روایاتی که آیه سوره مائده را ناسخ آیات دیگر می دانند: 99
- 2 - تفسیر عیاشی نقل کرده 100
- اشاره 100
- نظر استاد مد ظله: 100
- اشاره 102
- نظر استاد مد ظله: 102
- 4 - صحیحه زراره (روایات گذشته مرسل بود ولی این صحیحه است) 103
- 5 و 6 - روایت تفسیر نعمانی و علی بن ابراهیم: 103
- 2 - روایت ابی بصیر 104
- ج) روایاتی که آیه پنجم سوره مائده را منسوخ می دانند: 104
- 1 - روایت زراره بن اعین 104
- 3 - روایت دیگر زراره بن اعین 104
- 4 - روایت مجمع البیان: از ابی جارود 105
- 5 - تفسیر عیاشی: از ابن سنان 106
- 6 - موثقه حسن بن جهم: 106
- خلاصۀ درس این جلسه: 108
- روایات دال بر حرمت نکاح با کتابیات 108
- استدلال به موثقه حسن بن جهم بر جواز نکاح با کتابیه و جواب آن 108
- اشاره 108
- روایت اول: موثقه حسن بن جهم چنانچه گذشت. 108
- روایت دوم: روایت دعائم الاسلام: 110
- فرمایش صاحب جواهر و نقد آن 110
- اشاره 110
- روایات تجویز در فرض خاص 111
- وجوه جمع بین روایات مجوّزه در فرض خاص 112
- وجه جمع بین روایات مجوّزه به نحو مطلق و روایات محرمه به نحو مطلق 114
- روایت اول: روایت محمد بن مسلم 115
- روایات دال بر جواز نکاح با کتابیه در فرض اضطرار 115
- روایت دوم: عن یونس عنهم علیهم السلام 115
- اشاره 116
- روایت اول: مرسله حسن بن علی بن فضال 116
- روایت سوم: روایت دعائم الاسلام: 116
- روایات دال بر جواز نکاح کتابیه در فرض متعه 116
- روایت چهارم: مرسله ابن ابی عمیر که ما آن را صحیحه می دانیم 116
- روایت سوم: روایت حسن تفلیسی: 117
- روایت دوم: روایت زراره 117
- روایت پنجم: صحیحه اسماعیل بن سعد الأشعری: 118
- روایت چهارم: روایت محمد بن سنان 118
- استدلال صاحب جواهر به برخی از روایات بر جواز به نحو اطلاق و نقد آن 119
- خلاصۀ درس این جلسه: 120
- اشاره 120
- جواز نکاح با کتابیه متعهً یا ضرورهً و مانند آن حتی علی القول به حرمت نکاح دائم با کتابیّه 121
- اشاره 121
- اشاره 122
- بررسی روایات مجوّزه ازدواج با اهل کتاب و لو دواماً 122
- دلیل جواز نکاح با کتابیه متعهً 122
- روایت اول: روایت منصور بن حازم: 123
- روایت دوم: صحیحه هشام بن سالم: 123
- روایت سوم: صحیحه عبد الله بن سنان 124
- بررسی دلالت روایت: 125
- بررسی سند روایت: 125
- روایت پنجم: صحیحه معاویه بن وهب 125
- روایت چهارم: صحیحه ابی بصیر 125
- روایت ششم: روایت نعمانی است 126
- روایت هفتم: موثقه ابی مریم الانصاری 127
- روایت هشتم: موثقه محمد بن مسلم 127
- بررسی دلالت این دو روایت: 127
- روایت نهم: 128
- روایت یازدهم: صحیحه ابی بصیر 129
- روایت دهم: خبر حفص بن غیاث 129
- روایت دوازدهم: روایت دعائم الاسلام 130
- بررسی نهایی ادله و روایات دال بر جواز نکاح با کتابیات 131
- نکاح با مجوسیه 132
- اشاره 133
- خلاصۀ درس این جلسه: 133
- «بررسی ملازمه در حرمت و جواز، بین ازدواج با کتابیه و ازدواج با مجوسیه» 134
- حاصل مسئله و اقوال در آن 134
- روایات مسئله 135
- اشاره 135
- روایات حرمت تزویج با مجوسیه 135
- روایات جواز تزویج با مجوسیه 137
- اشاره 137
- تحقیق در روایات مانعه را با تأملی دوباره در روایت صفوان پی می گیریم. 138
- الف) بررسی مجدد روایت صفوان: 138
- 2) توضیح: 138
- 1) متن روایت: 138
- خلاصۀ درس گذشته و این جلسه: 138
- 3) یادآوری برداشت استاد مد ظله در جلسه قبل: 139
- ب) توضیحی درباره شمول صحیحه محمد بن مسلم نسبت به متعه: 139
- 1) روایت محمد بن سنان: 140
- د) بررسی روایات مجوز ازدواج با مجوسیه: 140
- اشاره 140
- 3) مرسله حماد بن عیسی: 141
- ه) جمع بین روایات مانعه و مجوّزه: 142
- 2) نقد استاد مد ظله: 142
- 1) نظر آقای خویی در موارد وجود اخبار نفی و اثبات در موضوع واحد: 142
- 4) مقید بودن روایت برادر دعبل خزاعی به مواردی خاص: 143
- 3) نظر استاد مد ظله در جمع بین روایات مسئله: 143
- الف) بررسی روایت «سنّوا بهم سنه اهل الکتاب» 144
- اشاره 144
- حکم ازدواج مسلمان با مجوسیه به صورت دائم 144
- اشاره 144
- خلاصۀ درس این جلسه: 144
- 1 - نظر استاد - مد ظله -: 145
- اشاره 149
- بررسی روایات در باب اهل کتاب بودن مجوس: 150
- خلاصۀ درس این جلسه: 150
- اشاره 153
- 1 - احادیثی که مجوس را اهل کتاب نمی داند. 154
- خلاصۀ درس این جلسه و جلسات قبل: 154
- اشاره 154
- الف - بررسی شمول عنوان اهل کتاب نسبت به مجوس با توجه به احادیث 154
- 2 - احادیثی که مجوس را از اهل کتاب دانسته است 156
- 3 - بررسی نحوه جمع بین روایات 158
- ب) طریق اثبات یهودیه یا نصرانیه یا مجوسیه بودن 160
- نتیجه گیری بحث توسط استاد - مد ظله -: 160
- 4 - بررسی مجدد روایت محمد بن سنان 160
- اشاره 162
- 1 - اجماع: 163
- ب) ادله عدم جواز نکاح با اهل کتاب عارضی همراه با نقد آنها توسط استاد مد ظله 163
- خلاصۀ درس این جلسه: 163
- الف) بررسی نکاح با اهل کتاب عارضی 163
- 3 - حدیث نبوی «من بدّل دینه فاقتلوه» 164
- نقد استاد مد ظله: 164
- 2 - آیه شریفه «وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دِیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ» 164
- اشاره 164
- اشاره 164
- اما از جهت سندی: 165
- نقد استاد مد ظله: 165
- اشاره 166
- نقد استاد مد ظله: 166
- 4 - عدم احترام اهل کتاب به خاطر نسخ شدن دین آنها 166
- 5 - نتیجه بحث: 166
- اما از جهت دلالت 166
- اشاره 167
- ج) بررسی حکم اولاد اهل کتاب عارضی 167
- خلاصۀ درس گذشته و این جلسه: 167
- 1 - بیان کلام صاحب ریاض: 168
- الف) تصحیح کلام استاد مد ظله درباره برداشت صاحب جواهر از ریاض: 168
- 2 - نقد استاد - مد ظله -: 168
- ب) بررسی منظور صاحب ریاض از الحاق حکم ارتداد زن به ارتداد مرد به اجماع مرکب: 168
- 2 - بررسی سند روایت 169
- 3 - توجیهی دیگر برای کلام صاحب ریاض توسط استاد - مد ظله -: 169
- 1 - متن روایت: 169
- ج) بررسی مفاد خبر مسمع بن عبد الملک: 169
- 4 - نقد استاد - مد ظله -: 170
- 5 - مختار استاد مد ظله در مورد روایت 171
- اشاره 172
- خلاصۀ درس این جلسه: 172
- مناقشه استاد مد ظله 173
- اشاره 173
- الف) وجوه دیگر مسئله: 173
- اشاره 173
- بحث در دلیل این مسئله بود که ارتداد أحد الزوجین یا هر دو قبل الدخول موجب انفساخ عقد می شود 173
- اشاره 175
- ب) دلیل مسئله به نظر استاد - مد ظله -: 175
- 1 - بیان تصورات در مسئله: 175
- ج) ارتداد بعد از دخول: 175
- 2 - بررسی روایات: 177
- اشاره 178
- خلاصۀ درس این جلسه: 178
- الف) تتمه بحث از دلالت روایت ابی بکر حضرمی 179
- اشاره 179
- 3 - اشکال استاد (مد ظله) بر حمل مذکور 180
- اشاره 180
- ب) قرائت و بررسی روایات مسئله 180
- 2 - وجه حمل روایت حضرمی بر مرتد ملی 180
- 1 - صحیحه محمد بن مسلم 181
- 2 - صحیحه محمد بن مسلم 181
- 3 - موثقه عمار ساباطی 182
- 5 - صحیحه علی بن جعفر 182
- 4 - صحیحه الفضیل بن یسار 182
- 6 - صحیحه ابن محبوب 183
- 7 - صحیحه جمیل بن دراج 183
- الف) ذکر روایات مربوط به ارتداد زوجین 184
- 1 - مقدمه: 184
- اشاره 184
- خلاصۀ درس این جلسه: 184
- 2 - روایات داله بر قبول توبه مرتد مطلقا (ملی و فطری) 186
- 3 - روایات داله بر عدم قبول توبه مرتد مطلقاً 189
- اشاره 190
- خلاصۀ درس این جلسه: 190
- اشاره 190
- فرمایش صاحب جواهر و صاحب حدائق 190
- نقد و بررسی فرمایش صاحب جواهر 191
- روایات مسئله و بررسی کلام صاحب حدائق 192
- مختار استاد دام ظله در معنای روایت أبو بکر حضرمی 194
- خلاصۀ درس این جلسه: 195
- اشاره 195
- «اشاره به طوایف پنج گانه روایات در مورد حکم مرتد» 195
- «ذکر انحاء جمع بین طوایف مذکور از اخبار» 196
- راه اول: روایت مفصل شاهد جمع می شود و تعارض بین دو روایت متباین از بین می رود 196
- راه حل شبهه مذکور در تقیید» 197
- راه دوم: این است که اگر دو روایت عام متباین داشته باشیم و دو روایت دیگر هم داشته باشیم که هر کدام متعرض یک قسمت از آن عام باشد، 197
- «ذکر شبهه موجود در حمل مطلقات بر مقیدات در مقام» 197
- اشاره 197
- «بیان مطلق و مقید بودن ما نحن فیه» 198
- راه سوم: «حمل بر تقیه و عدم جریانش در مقام» 198
- «اشاره به اصح وجوه در جمع بین عام سابق و خاص متأخر» 198
- «اشاره به بر هم خوردن زوجیت با ارتداد زن» 199
- «بیان وجوه متصور در مورد نقش عده در مقام» 199
- «بیان حکم ظاهری نبودن وجوب مراعات» 200
- خلاصۀ درس این جلسه: 201
- تتمیم بحث 201
- اشاره 201
- اشاره 201
- نقل روایت و بررسی سند و دلالت روایت موثقه عمار الساباطی 202
- اشاره 202
- 1 - نقد روایت 203
- 2 - بحث معارضه این روایت با روایات دیگر 204
- اشاره 205
- خلاصۀ درس این جلسه: 205
- اشاره به روایت خصوصی و اشتباه صاحب حدائق 206
- اشکال به مرحوم آقای داماد 208
- اشاره 208
- نظر مرحوم آقای داماد 208
تقریب دوم: تقریب دوم استدلال به آیه که در جواهر آمده است این است که آیه شریفه از امساک به زوجیت کتابیات نهی کرده است مطلقاً چه این امساک و تمسک بقاءً باشد و چه حدوثاً.
تقریب سوم: صاحب جواهر می فرماید: با صرف نظر از اطلاق می توان با تقریب دیگری مشمولیت آیه را استفاده کرد و آن اینکه استدامه از لوازم احداث زوجیّت است. و کسی که احداث زوجیّت می کند این احداث زوجیت، استمرار و لو آناً ما پیدا می کند، لذا هر چند بگوییم آیه از امساک به زوجیت بقاءً و استمراراً نهی کرده
1- (1) - در اینکه اهل کتاب کافر هستند و به کتابیات کوافر یا کافرات اطلاق می شود [از نظر اطلاقات قرآنی و روایی] هیچ جای شبهه نیست. [قرآن کریم می فرماید: لم یکن الذین کفروا من اهل الکتاب و المشرکین منفکّین. بینه / 1] [استاد دام ظله]
است، ولی احداث زوجیت هم مستلزم چنین امساکی هست.
آیه سوم: قوله تعالی: لا تَجِدُ قَوْماً یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ .
مجادله / 22.
تقریب استدلال این است که آیه شریفه از موادّه مؤمنین با دشمنان خدا و رسول منع کرده است و بدون شک ازدواج به حسب تکوین و عالم خارج منشأ موادّه و محبت می شود.
چنانچه آیه شریفه می فرماید: جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً . روم / 21، و این آیه ناظر به ازدواج است. و چون موادّه با کفار جایز نیست آنچه سبب موادّه با آنها شود و مواده با آنها را ایجاد کند نیز جایز نیست. و ازدواج با کافر موجب مواده با کافر می شود پس مورد منع آیه شریفه است.
آیه چهارم: قوله تعالی: لا یَسْتَوِی أَصْحابُ النّارِ وَ أَصْحابُ الْجَنَّهِ .
حشر / 20.